Steeds minder Britten vinden de monarchie belangrijk, maar ze willen wel bij de kroning zijn

De kroning van Charles III trok veel Britten naar het centrum van Londen. Maar vooral jongeren zijn niet erg enthousiast over de monarchie. ‘Ik ben hier omdat het een historische gebeurtenis is.’

Het heeft bijna iets joligs. Zodra de kroon op het grote scherm in het Londense Hyde Park richting het hoofd van koning Charles III beweegt, zet de menigte Britten die ernaar staat te kijken een langgerekt en aanzwellend ‘oooooh’ in. Zoals je dat ook vaak hoort in sportstadions, wanneer een speler aanlegt voor een trap of een worp. En precies op het moment dat de kroon de schedel van de Britse koning raakt, volgt de ontlading: gejuich, gezwaai met vlaggetjes, applaus.

Het is een welkome uitbarsting van emotie. Want tot dan toe is de sfeer in het Londense park relatief vlak geweest. De anderhalf uur durende kerkdienst blijkt overduidelijk te saai voor veel mensen. En het is zelfs voor Engelse begrippen nog wat vroeg om al aan het bier te gaan. Het troosteloze weer helpt evenmin. “Zakken met die paraplu’s”, klinkt het voortdurend van achteruit. Ze blokkeren het zicht op het scherm. Maar niemand vooraan klapt zijn paraplu in. Daarvoor regent het net te hard.

Een stuk enthousiaster zijn Jacqueline en William Mitchell uit Noord-Ierland. Zij vertellen in de drukke straat Pall Mall dat ze speciaal voor de kroning vanuit Noord-Ierland naar Londen zijn gekomen. Jacqueline heeft een Britse vlag om haar schouders geknoopt. William een Noord-Ierse. “We moesten hier gewoon heen”, legt die laatste uit. “Het is een kans die we misschien maar één keer in ons leven krijgen.” Ze zijn trots om erbij te zijn. “Het koningshuis en de kroning zijn belangrijke aspecten van onze Britse cultuur.” De twee hebben besloten er een lang themaweekend van te maken. “Morgen en maandag gaan we een aantal koninklijke paleizen in de stad bezoeken.”

Straatfeesten

Ruim een miljoen mensen zijn zaterdag in Londen voor de kroning. Zij ballen zich allemaal samen in het centrum: rond Buckingham Palace, Westminster Abbey en de pleinen, parken en straten eromheen. Het is de plek waar de televisiecamera’s draaien. Terwijl in menig ander deel van Londen, een metropool immers met 14 miljoen inwoners, het leven juist als vanouds doordraait. Pas tegen het einde van de middag barsten ook elders in de stad op veel plekken de straatfeesten los.

Ja, zelfs in het uitpuilende Pall Mall – met duizenden mensen gehuld in de kleuren van de Union Jack en her en der plukjes demonstranten die verwoed ageren tegen de monarchie – joggen zaterdagochtend nota bene gewoon een paar mensen tussen de massa door. Alsof er niets aan de hand is.

Voor opvallend veel Britten is de kroning dan ook gewoonweg niet zo speciaal. Recent onderzoek van het National Centre for Social Research wijst uit dat nog maar 29 procent van de Britten de monarchie heel erg belangrijk vindt. Sinds de eerste enquête in 1983 was dat percentage niet zo laag.

Vooral Britse jongeren zijn weinig enthousiast over het koningshuis. Van de zestigplussers – mensen als Jacqueline en William Mitchell – steunt nog bijna 80 procent de monarchie. In het geval van Britten tussen de 18 en 24 jaar is dat slechts een derde.

Stuk geschiedenis

Ook Alex McKay (20) merkt dat. “Veel van mijn vrienden hebben niets met de monarchie”, geeft hij toe. Toch heeft hij er vijf zo gek gekregen om samen met hem de kroning in Hyde Park te gaan kijken. “Want het is toch een speciaal moment. Ik kom hier zelf eigenlijk ook meer voor de gebeurtenis op zich. Ik wil dit stukje geschiedenis graag meemaken.”

Over Charles III heeft McKay ‘gemixte gevoelens’. Hij is het niet eens met alle politieke standpunten die de koning vroeger als kroonprins innam. “Maar verder is hij oké.”

Veel Britten lijken er ongeveer zo over te denken. Uit een recente peiling bleek dat 62 procent van de Britten denkt dat Charles een goede koning zal zijn. Tegelijkertijd roept dezelfde Charles maar bij weinig Britten echt een daverende vorm van enthousiasme op.

Niet voor niets probeerde de Britse premier Rishi Sunak de stemming in het land er de afgelopen dagen vooral in te krijgen door het belang van de kroning voor de nationale trots te benadrukken. “Geen enkel ander land kan zo’n spetterend spektakel opvoeren”, verkondigde hij. “En het is niet zomaar een spektakel. Het is een fiere uiting van onze geschiedenis, cultuur en tradities.” McKay knikt. “Ja, het is absoluut een stimulans voor de nationale identiteit en de verbinding in het land.”

Lees ook:

‘We missen de christelijke boodschap achter de kroning van Charles: een leider moet een dienaar zijn’

Bij de kroning van Charles zien we de kern over het hoofd, zegt emeritus hoogleraar Bart Koet. Van de begintekst tot het gewaad: alles draait vandaag om het principe van dienend leiderschap.