Sektes
Spijt van uw donatie aan sekte of kerk? Japan wil teruggave mogelijk maken
Mensen die doneren aan een kerk of sekte moeten hun geld kunnen terugvragen als ze dat niet uit vrije wil deden. Nieuwe wetgeving in Japan moet dat regelen.
Hoe vrijwillig doneren gelovigen en kunnen zij tegen zichzelf beschermd worden? Die vraag beheerst de Japanse politiek, waar na de moord op ex-premier Shinzo Abe de schijnwerpers gericht zijn op de Verenigingskerk, ook bekend als de Moon-sekte.
Die kerk heeft op zich niets te maken met de moord die Japan schokte. Op 8 juli werd Abe, terwijl hij een toespraak hield tijdens een verkiezingsbijeenkomst in Nara, doodgeschoten door de 41-jarige Tetsuya Yamagami. De schutter, die direct werd opgepakt, legde een link tussen Abe en de Moon-sekte.
Dreigen met hel en verdoemenis
Volgens Yamagami had de sekte zijn moeder financieel uitgekleed. De vrouw deed grote donaties en verkocht daarvoor zelfs haar huis en grond. Ze zou in totaal 100 miljoen yen (690.000 euro) hebben geschonken. Vaststaat dat ze failliet is gegaan.
Yamagami had het op Abe gemunt omdat die banden zou hebben met de Moon-sekte. De ex-premier had, net als andere rechtse politici in Japan en daarbuiten, weleens toespraken gehouden op bijeenkomsten van stichtingen die aan de Verenigingskerk zijn gelieerd. Na de moord hebben Japanse politici hun banden met de kerk verbroken.
Nieuwe politieke initiatieven in Japan richten zich nu op volgelingen van kerken en sektes. Zij zouden beschermd moeten worden tegen pogingen om hen te manipuleren, zoals het dreigen met hel en verdoemenis als ze niet doneren of juist het beloven van zielenheil als ze wel geld overmaken.
Controleren van de geest
Parlementariërs van de regeringspartij LDP en van de oppositie werken samen aan het opstellen van een wet die een einde moet maken aan dergelijke praktijken. Premier Fumio Kishida heeft al gezegd dat hij een nieuw wetsvoorstel door het parlement wil loodsen tijdens de huidige zitting, die eindigt op tien december.
Ook het Agentschap voor Consumentenbelangen is betrokken bij de nieuwe regelgeving. De waakhond stelt voor om mensen de mogelijkheid te geven eenmaal geschonken bedragen terug te vorderen, als zij vinden dat ze onder druk zijn gezet. Dat zou mogelijk moeten zijn tot vijf jaar na de donatie. Ook moeten mensen die ‘niet in staat zijn tot het nemen van rationele besluiten’ een voogd krijgen.
In de regelgeving draait het om het begrip mind control, het controleren van de geest, of in het Japans maindokontoruru. Maar daarbij constateren juristen twee problemen: ten eerste komen vertaalde termen zelden voor in Japanse wetten. Belangrijker is de vraag of dit controleren van de geest wel te bewijzen valt en of dat geen inbreuk zou zijn op de vrijheid van godsdienst.
In goede of kwade zin
Yoshihide Sakurai, hoogleraar religieuze sociologie aan de Universiteit van Hokkaido, ziet bezwaren. “Wie beoordeelt of iemand het slachtoffer is van ‘mind control’ en op welke gronden?”, zegt hij in de Japan Times. “Religie verandert de overtuigingen van mensen aanmerkelijk, in goede of kwade zin. Is dat mind control?”
De Verenigingskerk is in 1954 opgericht door de uiterste conservatieve Zuid-Koreaan Sun Myung Moon. Na een hoogtepunt in de jaren tachtig van de vorige eeuw telt de sekte nu, naar schatting, wereldwijd meer dan een miljoen volgelingen, waarvan enkele tienduizenden in Japan.
Lees ook: Moordenaar van Shinzo Abe wilde wraak op de Moon-sekte. Wat is het verband?
De verdachte van de moord op Shinzo Abe verwijt de Moon-sekte dat die zijn moeder heeft geruïneerd. Maar wat is het verband tussen die groep en de Japanse ex-premier?
