Religieuzen, reservisten en lhbti-activisten zij aan zij voor de democratie in Israël

Ondanks hun diverse achtergrond hebben de demonstranten tegen de hervormingen van de rechtsstaat in Israël één doel: ‘We vechten om dit land een democratie te houden’.

Voor de tiende week op rij gingen Israëliërs zaterdagavond in groten getale de straat op om te demonstreren tegen de plannen van premier Netanyahu om de onafhankelijke positie van rechters in te perken. Volgens de organisatoren was het protest van dit weekend zelfs het grootste protest ooit in de geschiedenis van het Israël. Ze schatten de totale opkomst in het hele land op zo’n 500.000 mensen.

De grootste demonstratie was zoals elke week in Tel Aviv waar zo’n 200.000 mensen bijeen kwamen. “Ik moet hier wel bij zijn”, zegt de 45-jarige Anat Harel. Samen met haar 11-jarige zoontje is ze naar de demonstratie gekomen. “Ik wil kunnen zeggen dat ik mij verzet heb en het niet zomaar heb laten gebeuren.”

Haar zoontje heeft een kartonnen bordje vast met daarop het woord democratie in het Hebreeuws. “Dat bordje heeft hij zelf gemaakt”, zegt Harel. “Ik heb hem meegenomen om hem te leren dat als iets belangrijk voor je is, dat je er dan voor moet vechten. En niet aan de zijlijn kan blijven staan, in de hoop dat er iets vanzelf zal veranderen.”

Gemoedelijk en strijdvaardig

En ze is zeker niet de enige die haar kind deze les wil leren. Overal lopen ouders met hun kinderen. Hele gezinnen gaan trots op de foto met Israëlische vlaggen en de mensenmassa om hun heen. De sfeer is dan ook gemoedelijk en opgetogen, maar wel strijdvaardig. “Door hier te staan vechten we voor dit land om het een democratie te houden en het niet te laten veranderen in een dictatuur”, zegt Assaf Rivkin.

Hij verhuisde op 5-jarige leeftijd met zijn ouders naar Israël vanuit het Verenigd Koninkrijk en woont hier inmiddels al 35 jaar. “Ik ben bang dat de regering te veel macht krijgt en dit land zal veranderen. Maar dit is een democratisch land en dat moet zo blijven.”, zegt hij terwijl hij trots de Israëlische vlag vastheeft.

Rechten van minderheden

Veel demonstranten maken zich zorgen om de rechten van minderheden. Zoals de 47-jarige Gil Bare. Hij loopt mee met een regenboogvlag die hij heeft vastgemaakt aan de Israëlische vlag. Die twee vlaggen, wapperend naast elkaar, laten zien in wat voor land Gil graag wil leven. “Er is een hele sterke lhbti-gemeenschap in Israël, vooral in Tel Aviv eigenlijk. Maar met de hervormingen ben ik bang wat die met onze rechten zullen doen”, zegt Bare.

“Nu beschermt het hooggerechtshof onze rechten. Maar als de hervormingen doorgevoerd worden zal dat effect hebben op homorechten. Het zal bijvoorbeeld lastiger worden voor mij om een kind te krijgen. Ik zie nu daarom al dat veel vrienden van mij van plan zijn om te emigreren als die plannen doorgezet worden.”

Dat de groep demonstranten divers is, ziet ook de oudere religieuze man die vlakbij Bare en andere demonstranten van de lhbti-gemeenschap staat. Ze’ev is 83 jaar oud en draagt een keppeltje. “Dat dit een strijd is tussen links en rechts en religieus en seculier klopt niet.”, zegt hij. “Zeker in Jeruzalem heb ik veel meer religieuze mensen gezien die demonstreerden. Ik ben ook religieus maar ik kan dit niet accepteren. Aanpassingen aan het gerechtelijk systeem zijn prima, maar we hebben het hier over totale verwoesting van dat systeem.”

Aan zijn gezicht is goed af te lezen dat het hem raakt en dat hij bang is het land kwijt te raken waar hij zo in gelooft. “Toen David Ben-Gurion de onafhankelijkheidsverklaring voorlas tijden de stichting van de staat Israël in 1948, was ik een klein jongetje. En nu gaat de regering tegen de principes van die onafhankelijkheidsverklaring in. Ik kan dat niet accepteren.”

Palestijnen nauwelijks aanwezig

In de zee van duizenden Israëlische vlaggen staat ook een klein groepje met Palestijnse vlaggen. Het is een actiegroep in solidariteit met de Palestijnen. De 19-jarige Hely Mins is een van die demonstranten. “Ik sta hier voor rechtvaardigheid. Mensen strijden voor vrijheid en democratie, maar wij willen mensen eraan herinneren dat die vrijheid en democratie er voor iedereen moet zijn, dus ook voor de Palestijnen”, zegt ze.

De Palestijnse burgers van Israël, zo’n twintig procent van de totale bevolking, zijn al weken nauwelijks aanwezig tijdens de protesten. Mins snapt goed waarom: “Kijk om je heen, in deze zee van Israëlische vlaggen voelen zij zich hier niet op hun gemak. Veel mensen hebben het over de Joodse democratie. Maar daarom staan wij hier, omdat die democratie en vrijheden er voor iedereen moeten zijn.”

Op de vraag of ze zich welkom voelt met die boodschap bij de rest van de demonstranten, met ook vaak zeer nationalistische reservisten, zegt ze van wel. “Deze protestbeweging tegen de hervormingen heeft iedereen nodig. Daarom zie je hier ook zoveel verschillende actiegroepen staan. Alle onderdelen van het protest zijn belangrijk. Uiteindelijk strijdt iedereen die hier staat voor rechtvaardigheid.”

Lees ook:

Het verzet tegen Netanyahu blijft zich uitbreiden
Het verzet in Israël tegen de plannen van de regering blijft zich uitbreiden. Ook onder groepen die doorgaans niet zo snel de straat opgaan.