Rechts-extremisme in de VS groeit niet alleen, het wordt ook gewelddadiger

Terrorisme-experts waarschuwen al langer dat het rechts-extremisme in Amerika niet alleen groeit, maar ook gewelddadiger wordt. De aanslagen van vorige week hebben nu ook de Amerikaanse politiek ervan doordrongen dat er wellicht iets gedaan moet worden aan het binnenlandse terreurprobleem.

De Anti-Defamation League – een Amerikaanse instituut dat racisme in kaart brengt – publiceerde onlangs een rapport over het opkomend geweld door witte nationalisten. Zij hebben het vooral gemunt op zwarten (zoals de aanslag op een zwarte kerk in Charleston in 2015, waarbij 9 doden vielen), op Joden (zoals de aanslag van vorig jaar op een synagoge in Pittsburgh, waarbij 11 doden vielen) of op latino’s (zoals de aanslag van vorige week in El Paso, waarbij 22 doden vielen). Blanke nationalisten waren verantwoordelijk voor 78 procent van alle moorden in 2018 met een extremistisch motief, aldus het rapport – moslimfundamentalistisch geweld was in datzelfde jaar verantwoordelijk voor 2 procent van de doden.

Omvang

Maar het aantal aanslagen zegt niet alles. De omvang van een aanslag is belangrijker. De grootste en dodelijkste aanslag van de afgelopen vijftig jaar in Amerika door een binnenlandse terrorist staat op naam van de rechts-extremisten Timothy McVeigh en Terry Nichols. Zij bliezen in 1995 in Oklohoma een gebouw op, en doodden daarbij 168 mensen.

De laatste jaren waren er minder jihadistische aanslagen in Amerika, maar daar staat tegenover dat wanneer ze plaatsvonden, deze vaak dodelijker waren. In 2016 schoot IS-aanhanger Omar Mateen 49 mensen dood in een nachtclub in Florida, de op een na dodelijkste aanslag door een binnenlandse terrorist van de afgelopen vijftig jaar.

De FBI bleef zich tot op heden meer richten op de bestrijding van jihadisme, mede vanwege de internationale dreiging. De terroristen van 11 september 2001 – voornamelijk Saudiërs – doodden bijvoorbeeld in een klap 2977 mensen.

Binnenlands terrorisme

Maar de toename van rechts-extremistisch geweld vergroot de druk op de Amerikaanse opsporingsdiensten om harder tegen wit-nationalisme op te treden. Zo moet ‘binnenlands terrorisme’ op federaal niveau strafbaar worden (nu geldt dat alleen voor ‘internationaal terrorisme’). Tot op heden kwamen rechts-extremisten vaak weg met lichtere straffen, blijkt uit een voorbeeld op de FBI-website. In 2011 hadden in Michigan negen leden van een rechts-extremistische militie het plan een politieagent te vermoorden en vervolgens bommen te laten ontploffen bij zijn uitvaart. Zij hoopten daarmee een gewapend conflict uit te lokken tussen verschillende overheidsdiensten. De FBI verijdelde de aanslag, en de terroristen werden vervolgd. Maar niet voor terrorisme. De FBI schrijft dat dit normaal is: ‘De meeste militieleden worden vervolgd voor bezit van wapens, explosieven, en samenzweringsovertredingen.’

Uit de gegevens van de afgelopen tien jaar komt een sterk patroon naar voren: 73 procent van de Amerikaanse terroristen pleegde een aanslag met een vuurwapen. In 2018 steeg dit gebruik van vuurwapens door terroristen naar 80 procent.

Lees ook:

In de krochten van het internet rijpt een nieuw rechts terrorisme

De aanslag in El Paso zaterdag past binnen de opleving van een nieuw soort rechts-nationalistisch terrorisme dat op internetfora is uitgekristalliseerd, en zich tegen de multiculturele samenleving richt.