Afrika
Rechter in Soedan veroordeelt drie mannen tot handamputatie
Dat de rechter in Soedan bij drie mannen heeft bevolen tot amputatie staat in contrast met een progressievere koers die het land leek te zijn ingeslagen.
In Soedan zijn drie mannen veroordeeld tot het laten afhakken van hun rechterhand. Het is voor het eerst in tien jaar dat de rechter in het Afrikaanse land deze straf heeft uitgesproken. Dat meldt de Britse krant The Guardian.
De drie twintigers werden eind januari veroordeeld voor het stelen van meer dan vijftig gasflessen in Omdurman, grenzend aan hoofdstad Khartoem. Naast dat de drie hun hand verliezen, zijn ze ook veroordeeld tot drie jaar cel, en een boete van 2 miljoen Soedanese pond – omgerekend iets meer dan 3000 euro.
Tien jaar geleden was de laatste veroordeling tot kruisamputatie
De amputatie van de rechterhand is, volgens een strenge interpretatie van het islamitische recht, de straf die op diefstal staat. Hij werd in Soedan in 1983 opgenomen in het wetboek van strafrecht, maar werd, voor zover bekend, niet vaak uitgesproken. Tien jaar geleden werd er nog een overvaller veroordeeld tot kruisamputatie – het afhakken van de rechterhand en linkervoet.
Nadat de dictator Omar al-Bashir in 2019 tijdens een volksopstand werd afgezet, leken er onder de overgangsregering wat betreft rechtspraak enkele progressieve stappen te worden gezet. Zo werd vrouwenbesnijdenis strafbaar gesteld, en werden zweepslagen als straf geschrapt. Anale seks tussen twee mannen bleef weliswaar strafbaar, maar er staat niet langer de doodstraf op.
Dat de rechter nu bij drie mannen heeft bevolen tot amputatie illustreert dat deze lijn niet wordt doorgezet onder het huidige legerbewind, dat in oktober 2021 de macht greep. Tegen deze militaire overgangsregering vonden de afgelopen dagen weer massale demonstraties plaats in Khartoem.
‘Politieke veranderingen hebben niks betekend voor de mensenrechten’
Het African Centre voor Justice en Peace Studies, een in Oeganda gevestigde mensenrechtenorganisatie, maakt zich zorgen over het vonnis. Want de rechter kan volgens het ACJPS niet uitleggen waarom plots zo’n zware straf is uitgedeeld. Ook zouden de verdachten geen fatsoenlijke rechtsbijstand hebben gekregen.
Bovendien zijn de lijfstraffen in strijd met meerdere internationale afspraken, zoals de VN-conventie tegen marteling, die in 2021 werd ondertekend door Soedan. Maar ondanks die ondertekening zijn veel wetten daar nog niet mee in lijn. “Ondanks de politieke veranderingen is er voor de rechten van de mensen in het land niks veranderd”, zei Samir Makeen, de advocaat van de drie, in The Guardian.
Ook Amnesty Nederland is bezorgd. “Dergelijke lijfstraffen zijn gebaseerd op de traditionele islamitische wetgeving, die in verschillende landen nog regelmatig worden toegepast”, laat een woordvoerder weten. “In Soedan is daar geen recent voorbeeld van, vaker komt het voor in Iran of Saudi-Arabië. Daar werd onlangs nog iemand veroordeeld tot kruisamputatie.”
“Wat Amnesty betreft is het simpel: het is marteling, het is inbreuk op de onschendbaarheid van het lichaam. En daarmee in strijd met talloze internationale verdragen, waarvan sommige ook ondertekend zijn door Soedan.”
Lees ook:
Leger zet regering van Soedan af, tienduizenden burgers gaan de straat op. ‘Het volk is sterker’
Vele tienduizenden Soedanese demonstranten vulden weer de straten van de hoofdstad Khartoem. Ruim twee jaar geleden gebeurde dat om dictator Al-Bashir af te zetten, maandag keerden ze zich tegen de coup door het leger.
