Verkiezing voorzitter Huis van Afgevaardigden geschorst
Rebelse Republikeinen houden Congres in hun greep
De twintig leden van de Republikeinse Partij die de verkiezing van hun fractieleider Kevin McCarthy tot voorzitter van het Huis van Afgevaardigden blokkeren, hebben maling aan de oude machtsstructuren in hun partij. Na elf stemronden zonder winnaar, besloot het Huis de verkiezing te schorsen en vrijdag voort te zetten.
Voor de verkiezingen voor president en Congres van 2020 nam de Republikeinse Partij niet de moeite een nieuw beleidsprogramma te schrijven. Bijna terloops werd dat van 2016 overgenomen.
De boodschap was duidelijk: het ging niet om beleid, het ging om Donald Trump en wat hij nog altijd vertegenwoordigde: woede op de gevestigde politiek, de belofte van een grote schoonmaak in Washington. Ook al was het daar de vier jaar daarvoor niet echt van gekomen.
Een verkiezing later plukken de Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden daar de wrange vruchten van. Want elf stemmingen lang al, gedurende drie dagen, blokkeerden twintig fractieleden, samen met de Democraten, de verkiezing van hun fractieleider Kevin McCarthy tot voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. Zij, en niet de partijleiding, vinden ze, vertegenwoordigen die woede van de kiezers.
Na drie dagen kreeg McCarthy donderdag in de vijfde stemming van de dag, de elfde in totaal, opnieuw 200 stemmen, achttien te weinig. Daarom wordt het stemmen uitgesteld tot vrijdag. Dan komt het Huis bijeen om voor de twaalfde keer te stemmen. Bronnen zeggen tegen The Washington Post dat er zicht is op een oplossing, maar hoe die er precies uitziet, is onduidelijk.
In de media worden de ‘tegenstemmers’ afwisselend aangeduid als de uiterste rechterflank of de extreme Maga- (Make America Great Again) oftewel Trump-vleugel van de fractie.
Dat klopt wel en niet. Want er zijn genoeg zeer conservatieve Republikeinen die zich achter McCarthy scharen. En daaronder zijn er ook die fervent aanhanger zijn van de ex-president.
Elke afgevaardigde is een kleine ondernemer
Wat de twintig dwarsliggers onderscheidt, is niet zozeer hun ideologie als wel hun strategie. In het Amerikaanse districtenstelsel is elke afgevaardigde en senator een kleine ondernemer die twee, respectievelijk zes jaar lang zoveel mogelijk politieke doelpunten moet scoren en geld ophalen, om daarna bij verkiezingen hopelijk opnieuw de stemmen daarvoor te incasseren.
Tot voor kort had je daarvoor je partij nodig. Collega’s kunnen helpen wetsvoorstellen er door te krijgen. Het lidmaatschap of liever nog voorzitterschap van een commissie geeft invloed op wetten en beleid, en daarmee ook de mogelijkheid om voordelen binnen te halen voor het eigen district. En voor de campagnes kunnen de partij en verbonden actiegroepen tonnen of zelfs miljoenen bijspijkeren.
Wie rebelleert tegen de partijleiding, stelt al die voordelen in de waagschaal.
Politici kunnen nu via sociale media zelf genoeg geld ophalen
Maar kennelijk zijn de twintig muiters daar niet bang voor. Dat is een symptoom, analyseert hoogleraar Richard Pildes in de Washington Post, van het verval van die oude machtsstructuur. Politici kunnen nu zelf genoeg geld ophalen door via sociale media aan een grote groep aanhangers kleine bedragen te vragen. En belangrijke wetgeving wordt steeds vaker bekokstoofd door de fractieleiding in plaats van in commissies. Je hebt daar als politicus meer invloed op door pittig op te spelen in sociale en gewone media.
Voorafgaand aan de stemmingen de afgelopen dagen, gingen de opstandige leden tekeer tegen die oude machtsstructuur en de leiders, Kevin McCarthy voorop, die hem handhaafden. En daarmee spreken ze ongetwijfeld namens hun kiezers, die ze vakkundig kwaad hadden gekregen over het feit dat de campagnebeloften uit het verleden, bijvoorbeeld over het uitbannen van het overheidstekort of het uitzetten van alle illegale immigranten, hol waren gebleken.
Concessies
Om de twintig te paaien deed McCarthy donderdagochtend naar verluidt concessies die het afgevaardigden in de toekomst nog gemakkelijker maakt om buiten de oude machtsstructuur om te werken. Hij regelde dat twee grote actiegroepen: de Club for Growth en het Congressional Leadership Fund – formeel onafhankelijk – van de partij – zich niet meer zullen mengen in de voorverkiezingen. Daar steunden ze tot nu toe gematigde Republikeinse kandidaten, omdat die in de uiteindelijke verkiezing meer kans maken.
De groep opstandelingen zou ook een ruime vertegenwoordiging krijgen in de enige commissie die wetsontwerpen kan maken of breken, omdat die ze naar het voltallige huis moet sturen. Waardoor de blokkeermacht die ze hebben gedemonstreerd helemaal in beton wordt gegoten.
Dat zit de overige leden van de fractie niet lekker. Maar de enige andere oplossing, het voor twee jaar buiten spel zetten van de muiters door een soort coalitie-afspraak met de Democraten, leek ook donderdag ondenkbaar.
Geen voorzitter? Dan ook geen toegang en geen geld
Elke stemming over het voorzitterschap van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden moet hoofdelijk gebeuren: de leden worden alfabetisch opgeroepen, en moeten een naam noemen.
Dat levert saaie televisie op, die de nieuwszenders moeten aanvullen met analyses van de situatie en geruchten over koehandel achter de schermen. Maar ze hebben ook een meevaller: de camera’s van het Huis zijn bevrijd uit hun normale keurslijf.
Die camera’s laten doorgaans alleen sprekers zien, omringd door wat decoratieve collega’s die aandachtig luisteren of goedkeurend knikken. Dat de zaal verder leeg is, of dat daar afgevaardigden knikkebollen of met elkaar zitten te smoezen, wordt niet getoond.
Maar dat is allemaal anders tijdens de voorzittersverkiezing. De camera’s zoomen naar hartelust in, en betrappen daarbij de leden op gedrag dat ze anders niet mogen vertonen, bijvoorbeeld berichten lezen op hun telefoon, of foto’s en video’s van elkaar maken.
Dat komt doordat het huis geen reglement van orde heeft. Dat wordt namelijk als eerste punt van de agenda in stemming gebracht door de voorzitter, zodra die gekozen is.
Er zijn ook minder leuke gevolgen. De verkozen leden kunnen zonder voorzitter niet beëdigd worden en hebben tot die tijd nauwelijks rechten. Kiezers in hun district die een probleem hebben met een overheidsinstantie, al is het nog zo dringend, mogen ze niet helpen. Als er een internationale crisis is, mogen de aanstaande leden van de commissies voor buitenlandse zaken, defensie en nationale veiligheid niet naar de beveiligde ruimtes gaan om vertrouwelijk te worden geïnformeerd.
En voor het personeel van congresleden en commissies dreigt aan het eind van de maand een heel concrete crisis: als er dan nog steeds geen voorzitter en reglement van orde zijn, heeft niemand de bevoegdheid om hun salaris over te maken
Lees ook:
‘Strateeg’ McCarthy niet opgewassen tegen verdeeldheid Republikeinse fractie
Voor de zesde keer behaalde de Republikeinse fractievoorzitter Kevin McCarthy niet de benodigde 218 stemmen voor het voorzitterschap van het Huis van Afgevaardigden.
Verkiezing van voorzitter van het Huis kan een historisch spektakel worden
Alsof de Amerikaanse politiek de afgelopen jaren al niet bijzonder genoeg was, is er kans op een nieuw historisch tafereel: een verlamd Huis van Afgevaardigden.
