Migratie
Rapport: Ongekende toename geweld aan buitengrenzen EU
Onderzoekers prijzen het openen van de EU-grenzen voor Oekraïners, maar zien een ‘schril contrast’ met andere vluchtelingen.
Migranten die buiten officiële grensposten om proberen de Europese Unie binnen te komen, krijgen te maken met een ‘ongekende toename van geweld’. Dat meldt het Border Violence Monitoring Network, een alliantie van hulporganisaties en pressiegroepen, in een rapport dat donderdag is gepubliceerd. De migranten worden onder meer in elkaar geslagen, bestolen, uitgescholden, gedwongen zich uit te kleden, seksueel aangerand, illegaal vastgezet, en uitgezet zonder dat ze kans krijgen asiel aan te vragen.
De onderzoekers interviewden voor de tweede editie van hun zogenoemde ‘Black Book of Pushbacks’ in 2021 en 2022 ruim zevenhonderd immigranten in vijftien landen aan de EU-buitengrens. Ze constateren een ‘cultuur van straffeloosheid’. Donderdag publiceerde Trouw ook al over illegale detentiecentra en andere excessen aan de EU-buitengrens.
De onderzoekers stellen nu dat veel hulpclubs vanwege de coronapandemie medewerkers terugtrokken uit de grensgebieden. Daardoor waren er in 2021 en 2022 weinig waarnemers die het gedrag van grenswachten in de gaten hielden. Volgens het rapport maakten de veiligheidstroepen van dit gebrek aan getuigen gebruik om te beginnen met ‘gruwelijke afschrikkingstactieken’. Deze omvatten ‘extreme en langdurige afranselingen, kaalscheren van hoofden, gedwongen uitkleden, aanranding, hondenaanvallen, medische behandelingen zonder toestemming en aanvallen met stroomstootwapens’.
Ruimhartige respons
Het onderzoek is gedaan op verzoek van de Linkse Fractie in het Europees Parlement, waartoe partijen als La France Insoumise en het Duitse Die Linke behoren. Het rapport prijst het besluit van de EU om na de Russische invasie in Oekraïne de grenzen te openen voor Oekraïense vluchtelingen. In de maanden na de inval kwamen 7,8 miljoen Oekraïners naar de EU, waar ze geen asiel hoefden aan te vragen. “Deze gebeurtenissen bewezen dat de fundamentele waarden van de EU nog steeds bestaan.”
Maar tegelijk wordt fikse kritiek geuit op het feit dat deze ruimhartige respons uitsluitend gold voor Oekraïners, ‘terwijl de anderen, inclusief jonge Russen en Tsjetsjenen die de andere kant van dezelfde oorlog ontvluchtten, werden afgewezen’. Dit wordt een ‘schril contrast’ genoemd.
De onderzoekers maken zich ook zorgen over een EU-plan dat momenteel wordt besproken om landen tijdelijk striktere grensbewaking toe te staan, inclusief het vastzetten en terugsturen van migranten, als migratie door een buurland wordt gebruikt als pressiemiddel. Aanleiding zijn de chicanes van de Wit-Russische dictator Aleksandr Loekasjenko, die vorig jaar mensen uit het Midden-Oosten naar zijn land lokte om ze vervolgens de grens met de EU over te sturen, in de hoop Europa onder druk te zetten. De onderzoekers vrezen dat de nu voorgestelde uitzonderingsregels zo veel ruimte voor interpretatie laten dat ze zullen leiden tot nog meer geweld, en een verdere uitholling van het asielrecht.
Lees ook:
In deze geheime gevangenissen langs de EU-grens houdt politie vluchtelingen vast
Langs de buitengrenzen van de Europese Unie houdt de grenspolitie vluchtelingen heimelijk vast voordat ze gewelddadig de grens over worden gezet. De behandeling die slachtoffers krijgen, duidt op marteling, zeggen experts.
