‘Pro-Oekraïense groep’ zou achter sabotage van gaspijplijn zitten

Wie zat er achter de aanslag op Nord Stream, afgelopen september? Het mysterie is nog niet opgelost, maar een explosieve nieuwe plotwending is er wel nu vertegenwoordigers van de Amerikaanse geheime diensten tegenover The New York Times hebben laten doorschemeren dat een ‘pro-Oekraïense groep’ de gaspijpleiding in de Oostzee tussen Rusland en West-Europa zou kunnen hebben gesaboteerd.

Dat zou blijken uit nieuwe inlichtingen waar de diensten over beschikken. Tegenover de krant stelden ze evenwel geen bewijs te hebben dat de aanslag aangestuurd zou zijn vanuit de Oekraïense staat. Niets van die twee brokjes informatie is onafhankelijk te verifiëren. Achter zulke strategische lekken door inlichtingendiensten zit bovendien vaak een agenda, waar het in dit geval naar gissen is.

Welk belang werd gediend met de aanslag?

Tot nu toe ontbreekt het aan officiële informatie over de toedracht, die onderzocht wordt door Duitsland, Zweden en Denemarken. Die landen meldden vorige maand dat er voorlopig nog geen conclusies zijn. De Duitse regering herhaalde die boodschap dinsdagavond.

Maar die schaarste aan informatie zorgt ervoor allerlei theorieën circuleren over de schuldvraag. Het lastige daarbij is dat het moeilijk te zien valt welk belang precies gediend werd met de aanslag.

Rusland werd direct door westerse landen beschuldigd, maar de gasleiding betekende voor hen juist invloed in Europa. Als het de Oekraïners waren, dan zetten ze hiermee de steun van Europese overheden en burgers op het spel, die minder geneigd zullen zijn zich achter een land te blijven scharen dat stiekem hun infrastructuur saboteert. Oekraïne was er dinsdag als de kippen bij om te benadrukken dat het ‘absoluut niet betrokken’ was bij de aanslag.

Europa was net aan het afkicken van Russisch gas

De Amerikanen dan? Die waarschuwen al jaren tegen de aanleg van Nord Stream, maar op het moment van sabotage waren Europese landen net aan het afkicken van Russisch gas. Waarom in blessuretijd dan nog zo'n grove overtreding begaan?

De complexiteit van de aanslag - die ver onder de zeespiegel met zware explosieven werd uitgevoerd - doet echter vermoeden dat het niet zomaar een willekeurige duiker met vernielingsdrang was, eerder grote partij, zoals een overheid. Wie het ook was, die partij speelde hoog spel, dat is het enige dat er met zekerheid over te zeggen is.

Lees ook:

Rusland, de CIA, of toch Oekraïne? Wie er baat heeft bij een kapotte Nord Stream – en waarom?

Het lijdt geen twijfel dat de pijpleidingen van Nord Stream I en II moedwillig zijn opgeblazen. De vragen zijn alleen: door wie en waarom?