Pro-democratische activisten in Hongkong hangt levenslang boven het hoofd

De grootste rechtszaak tegen pro-democratische activisten in Hongkong is maandag begonnen. In totaal staan 47 personen terecht, onder meer vanwege het organiseren van een voorverkiezing in 2020 die volgens de Chinese staat illegaal was. Maandag kwamen achttien verdachten voor de rechter, de anderen volgen nog. Onder meer de bekende studentenleider Joshua Wong en de voormalige parlementariërs Claudia Mo en Benny Lai zijn aangeklaagd, zij kunnen maximaal levenslang krijgen.

De voorverkiezing in 2020 was bedoeld om pro-democratische kandidaten te selecteren voor het lokale parlement, de Legco. De Chinese overheid wilde juist voorkomen dat zij kandidaat zouden zijn en stelde een strikte procedure in, waarin politici met democratische voorkeuren kansloos waren. Dat gebeurde op basis van een nationale veiligheidswet die Peking in 2019 doorvoerde in de stad, die tot die tijd een zekere mate van zelfbestuur en vrijheid kende binnen China.

Tegen die Chinese veiligheidswet kwam een groot deel van de bevolking van Hongkong destijds in opstand. Bij demonstraties in 2019 gingen meer dan een miljoen mensen de straat op, in een stad met 7,5 miljoen inwoners. Zij vreesden dat de democratische verworvenheden in de voormalige Britse kolonie door Peking de kop in gedrukt zouden worden. Dit protest is inmiddels vrijwel stilgevallen, de Chinese Communistische Partij heeft Hongkong onder controle gebracht.

Veel pro-democratische politici en opinieleiders zijn naar het buitenland gevlucht, zoals de bekende voorman Nathan Law. Degenen die bleven zijn vastgezet en al eerder veroordeeld of nu aangeklaagd. Justitie wil hen hard aanpakken, zo bleek maandag. “Het doel van de samenzwering was het omverwerpen van de staatsmacht”, zei de aanklager bij het begin van het proces.

Meer dan tweehonderd familieleden, vrienden en sympathisanten van de verdachten verzamelden zich maandagochtend voor het gerechtsgebouw. Drie leden van de Bond van Sociaaldemocraten hielden een klein protest, zij eisten onmiddellijke vrijlating van de achttien verdachten. “Een voorverkiezing is geen misdaad. Dit is politieke onderdrukking”, zei Chan Po-ying. Een van de drie werd gearresteerd toen hij zijn mondmasker afzette om zich verstaanbaar te maken.

Het proces zal naar verwachting enkele maanden duren. Mensenrechtenorganisaties hebben de aanklacht veroordeeld. “Met dit massaproces probeert de regering van Hongkong alle betekenisvolle politieke participatie in Hongkong de kop in te drukken”, zei Hana Young, de regionale directeur van Amnesty International.

Lees ook: Hongkong strijdt voor de ‘laatste kans op vrijheid’, maar de twijfel begint toe te slaan

De stromende regen weerhoudt honderdduizenden inwoners van Hongkong er niet van te demonstreren. Maar twijfel of de betogingen wat uithalen sluipt in de harten.