Premier Johnson probeert benzinetekort in zijn voordeel uit te leggen

In zijn eentje staat Boris Johnson achter een katheder, boven zijn hoofd een slinger van Britse vlaggetjes. In de cartoon die vorige week in The New Yorker verscheen, oogt de Britse premier wat allenig. “De tekorten zijn allemaal British made en British owned en dat is iets om trots op te zijn”, staat er onder geschreven.

Echt trots op de lange rijen voor de tankstations zal de Britse premier niet zijn. Toch doet hij er alles aan ze in zijn voordeel uit te leggen. In de aanloop naar de toespraak die hij woensdag bij het Conservatieve partijcongres in Manchester houdt, laat Johnson geen gelegenheid voorbijgaan een positieve draai te geven aan de problemen.

Want de problemen negeren, kan hij niet. Sinds maandag zet Johnson zelfs militairen in om de benzinestations weer te bevoorraden. De pompen kampen al bijna twee weken met tekorten vanwege een gebrek aan vrachtwagenchauffeurs. Ook varkensvlees, gevogelte en flessen water weten de Britten niet te bereiken.

‘Premier hoeft niet alle problemen op te lossen’

De tekorten en lege schappen in de supermarkten vragen om een verklaring. Maar vooralsnog zoekt Johnson die in elk geval niet bij zichzelf. “Het is niet mijn taak alle problemen in het Verenigd Koninkrijk op te lossen”, zei hij. Van een crisis is volgens de premier sowieso geen sprake. Dat de economie bij het opkrabbelen uit de coronapandemie met spanningen te maken zou krijgen, was te verwachten, legde hij bij de BBC uit.

Eerder wees Johnson al de consumenten zelf aan als medeplichtigen aan de tekorten. Als zij nou maar niet in paniek zouden raken en alleen naar de pomp zouden gaan als het nodig is, lost het benzinetekort zich vanzelf op.

Verder gaf de premier de vervoersbedrijven er de afgelopen dagen van langs. Die industrie heeft veel te weinig geïnvesteerd in betere arbeidsomstandigheden voor truckers en heeft bijvoorbeeld verzuimd nette parkeerplaatsen te creëren en hogere salarissen te bieden. Daardoor lukt het de branche maar niet vrouwen aan te trekken, beredeneerde Johnson in The Guardian. “Vrouwen willen niet in de bosjes plassen en in vrachtwagencabines slapen.” Meer investeringen en het aanmoedigen van vrouwen had al “een enorm verschil hebben kunnen maken in de huidige situatie”, aldus de premier.

Te veel geleund op goedkope, laaggeschoolde chauffeurs

Nu dan maar weer arbeidskrachten van buiten aantrekken, zoals Labour oppert, is geen oplossing voor de lange termijn, benadrukte Johnson waar hij maar kon. De industrie heeft in het verleden te veel geleund op goedkope, laaggeschoolde chauffeurs elders uit Europa, die nu door de brexit zijn verdwenen. Maar de Britten hebben volgens de premier nou juist vóór de brexit gestemd om te breken met het model ‘waarbij ongecontroleerde immigratie de problemen op moest lossen’.

Dat ze nu met tekorten worden geconfronteerd is dus eigenlijk een goed teken, zo probeert Johnson de problemen positief te presenteren. Ze horen bij de aanpassingsperiode naar een nieuw economisch model, een model waarbij hogere lonen, betere arbeidsomstandigheden er vanzelf voor zullen zorgen dat de tekorten worden weggewerkt.

Even doorbijten dus voordat het beter wordt, is zijn boodschap aan de Britten. Hoe hij denkt de salarissen te gaan verhogen om zo de beroepen waar een tekort aan is aantrekkelijker te maken, is nog onduidelijk. Ook over de duur van de overgangsperiode wil de premier weinig kwijt.

Johnson beseft dat het geduld van de Britten op is

Maar zijn aankondiging eind vorige maand dat de regering alsnog vijfduizend tijdelijke visa voor Europese chauffeurs beschikbaar stelt, van wie er driehonderd onmiddellijk aan de slag kunnen als tankwagenchauffeur, laat zien dat de premier beseft dat het geduld van de Britten niet te lang op de proef kan worden gesteld. Dat zich volgens The Times voor deze visa nog maar 27 kandidaten hebben gemeld, stemt niet erg hoopvol.

Toch zal Johnson tijdens zijn speech op het partijcongres vooral optimisme proberen uit te stralen. Niet eenzaam vanachter een katheder, maar omringd door zijn partijgenoten die hij komende tijd weleens heel hard nodig zou kunnen hebben.

Lees ook:
Boris Johnson ontwaart een toekomst van wereldformaat
Als gastheer van de G7 kan de Britse premier Boris Johnson zijn land weer even op de wereldkaart zetten. En dat komt goed uit, want zijn ambities voor ‘Global Britain’ zijn torenhoog.

Johnson laat steken vallen, maar zijn positie is vooralsnog niet in gevaar
Uit het Verenigd Koninkrijk kwamen deze week chaotische beelden van lange rijen voor lege tankstations. Hoe schadelijk is de situatie voor premier Johnson?