Plots klinkt de migratietoon van de EU keihard

De Europese Unie slaat een nieuwe toon aan over migratie. De Europese Commissie zegt niet langer dat ze geen grenshekken financiert. Bovendien zullen landen waar migranten vandaan komen, maximaal onder druk worden gezet om burgers terug te nemen als hun asielverzoek in Europa is afgewezen.

Sinds januari van dit jaar is Zweden voorzitter van de Europese Unie. In dat land regeert een rechtse partij, waarvoor het inperken van migratie topprioriteit is. De harde Zweedse toon blijkt bij de Europese ministers van migratie en de Europese Commissie goed aan te slaan. Toen zij donderdag in Stockholm bij elkaar kwamen om te praten over de gestegen migratiecijfers, waren ze het razendsnel eens over een reeks vergaande voorstellen die tot voor kort taboe waren.

“Dat de migratiedruk op Europa zo groot is, komt voor een groot deel doordat landen buiten de EU onvoldoende meewerken aan het heropnemen van mensen”, zei de Zweedse minister Maria Malmer Stenergard. Zij vindt de huidige terugkeerstatistieken ‘niet acceptabel’ en meent dat die ook een negatieve invloed hebben op de opvangcapaciteit van Europese lidstaten.

Groot aantal asielverzoeken in de EU

De Europese Unie is het afgelopen jaar opgeschrikt door een groot aantal asielverzoeken. Bijna een miljoen mensen meldde zich in één of meer Europese landen en vroeg om bescherming. Volgens een analyse van Eurocommissaris Ylva Johansson heeft echter het overgrote deel van de asielzoekers geen recht op internationale bescherming. 60 procent komt uit landen waar geen onderdrukking heerst of oorlog woedt, zogenoemde ‘veilige landen’.

Johansson noemde donderdag een lange lijst van landen in deze categorie: onder meer Marokko, Egypte en Bangladesh. Volgens haar maken mensen uit deze landen misbruik van de Europese opvang. “Terugsturen is niet het enige antwoord hierop”, zei ze. Haar verwachting is wel dat er een afschrikwekkende werking van uitgaat, waardoor het aantal mensen dat naar Europa komt, afneemt.

Johansson zei ook dat de Europese Commissie niet langer weigert om de landen aan de Europese buitengrenzen financieel bij te staan bij het bouwen van grenshekken. “Ik ben daar pragmatisch over”, zei Johansson. Als de lidstaten haar budget verhogen, is zij bereid om dat geld te steken in stalen afscheidingen.

Drukmiddelen

Verder willen de Europese ministers dat herkomstlanden die niet meewerken aan het heropnemen van migranten, op alle mogelijke manieren onder druk worden gezet om dat wel te doen. De Zweedse minister Stenergard sprak over drukmiddelen op het gebied van handel en ontwikkelingsgeld, van diplomatieke pressie en eventuele rechtszaken.

De ministers hebben met Eurocommissaris Ylva Johansson een plan opgesteld waarin al deze punten staan opgesomd. De regeringsleiders moeten daar op de komende Europese top in februari over beslissen. In dat plan staat ook dat de EU wil gaan experimenteren met een versnelde asielprocedure aan de EU-buitengrenzen. Mensen uit veilige landen zouden na een snelle screening bij aankomst bijna stante pede kunnen worden teruggestuurd.

Lees ook:

Brussel wil afgewezen asielzoekers vaker terugsturen

De Europese Commissie wil dat asielzoekers die zijn afgewezen, sneller worden teruggestuurd. Eén op de vijf is te weinig. Rutte steunt het plan.