Parijs doet nieuwe poging: Fransen moeten langer doorwerken

De Franse president Emmanuel Macron gaat, na een mislukking in zijn eerste termijn, opnieuw proberen om fel omstreden hervormingen van het pensioenstelsel door te voeren. De aanpassingen zijn zeer impopulair en zullen naar verwachting tot stakingen en straatprotesten leiden. Maar de ingrepen zijn ook een iconisch deel van de hervormingen die Macron presenteerde toen hij in 2017 aantrad en hij lijkt vastbesloten een nieuwe poging te wagen.

“Ik ben me ervan bewust dat het wijzigen van ons pensioensysteem vragen en angsten oproept”, verklaarde premier Élisabeth Borne dinsdag bij de presentatie van de regeringsplannen. “We moeten de werkelijkheid onder ogen zien en oplossingen vinden om ons sociale model overeind te houden.”

De belangrijkste en meest omstreden hervorming is een verhoging van de pensioenleeftijd. Voor de meeste Franse werknemers is dat nu 62 jaar, al kan het voor mensen in bepaalde zware beroepen, zoals politiemensen en brandweerlieden, tot tien jaar eerder zijn. Die pensioenleeftijd moet nu stapsgewijs omhoog naar 64 in 2030.

Volgens de regering zijn de maatregelen bittere noodzaak omdat de Fransen gemiddeld steeds langer leven. Als ze niet langer gaan doorwerken, dreigen de komende jaren miljardentekorten op de pensioenbegroting.

Om de pil enigszins te vergulden, belooft de regering onder meer een minimumpensioen van 1200 euro per maand voor alle nieuwe pensioengerechtigden. Mensen met zware beroepen behouden bovendien hun recht om eerder met pensioen te gaan, al zullen ook zij twee jaar langer moeten gaan doorwerken.

In zijn eerste termijn probeerde Macron ook al pensioenhervormingen door te voeren, maar hij schortte die begin 2020 op onder druk van protesten en de economische malaise door de coronapandemie. Of de president er deze keer wel in slaagt zijn plannen door te drukken, is onzeker. Uit peilingen blijkt dat zo’n driekwart van de Fransen tegen is.

Regering heeft meerderheid in parlement verloren

Een probleem voor Macron is dat zijn centristische regering afgelopen zomer in verkiezingen haar meerderheid in het parlement heeft verloren. De regering zal daardoor in principe de steun van de conservatieve partij Les Républicains (LR) nodig hebben om de hervormingen door de volksvertegenwoordiging te loodsen. LR heeft aangegeven dat zij bereid is de plannen te steunen, mits aan enkele voorwaarden wordt voldaan. Zo eist LR dat ook bestaande pensioengerechtigden recht krijgen op het minimum van 1200 euro per maand.

De twee grootste oppositiepartijen, het radicaal-linkse La France Insoumise (LFI) en het radicaal-rechtse Rassemblement National (RN), zijn mordicus tegen. LFI bepleit juist een verlaging van de pensioenleeftijd naar 60 jaar en wil deze financieren met belastingverhogingen. LFI-parlementariër Mathilde Panot hekelde de regeringsplannen dinsdag als ‘archaïsch, onrechtvaardig, bruut, wreed’. En ook de radicaalrechtse Marine Le Pen kondigde al meteen na de presentatie van de premier felle oppositie aan. “De Fransen kunnen rekenen op onze vastbeslotenheid om deze onrechtvaardige hervormingen te blokkeren”, twitterde zij.

Een andere bedreiging voor Macrons vernieuwingen schuilt in verwachte massale stakingen en protesten. De acht grootste Franse vakbonden kondigden dinsdagavond al aan dat zij volgende week donderdag actie gaan voeren. Er staan dan stakingen en demonstraties gepland. “Niets rechtvaardigt zo’n wrede hervorming”, aldus voorzitter Laurent Berger van de gematigde vakbond CFDT.

Lees ook:

Later pensioen blijft taboe in Frankrijk

De Franse president Emmanuel Macron gaat, na een mislukte poging, weer proberen om de pensioengerechtigde leeftijd te verhogen van 62 naar 64 of 65 jaar.