Oud-dictator Bashir van Soedan vervolgd voor staatsgreep uit 1989

De oud-dictator Omar al-Bashir van Soedan wordt vervolgd voor zijn staatsgreep in 1989, waarna hij dertig jaar lang aan de macht bleef. Met hem moeten nog 39 anderen die bij de coup betrokken waren, zich voor de strafrechter verantwoorden.

De advocaat-generaal heeft begin deze week veertig strafdossiers naar de rechtbank in Khartoem gestuurd. Die maakte meteen bekend voldoende strafrechters en rechtszalen ter beschikking te stellen, zo meldt Radio Dabanga vanuit Soedan op zijn website.

De aanklager Tajelsir el-Hibir wil Bashir ook vervolgen voor het herhaaldelijk bloedig neerslaan van demonstraties tegen zijn bewind vorig jaar, voordat hij op 11 april 2019 door de generaals werd afgezet.

Juwelen van verdachte herkomst

Al-Bashir zit nu in de gevangenis. Hij kreeg eind vorig jaar twee jaar cel voor corruptie. Bij hem in huis werden voor miljoenen euro’s aan buitenlandse valuta aangetroffen. Hij kon daarvoor geen deugdelijke verklaring geven. Wel is hij naar een gevangenis met licht regime gegaan, zoals iedereen die ouder is dan zeventig. Bashir is 76.

Inmiddels heeft de Soedanese anti-corruptie commissie, die vorig jaar is geïnstalleerd, rekeningen van El Bashir geblokkeerd waarop hij elke maand zo’n twintig miljoen dollar ontving. Het geld is geconfisqueerd en naar het ministerie van financiën overgemaakt. Hem staan nieuwe aanklachten te wachten in verband met het plunderen van staatsfondsen voor persoonlijk gewin.

Zijn tweede vrouw Widad Babikr is ook gearresteerd. Zij wordt verdacht van het bezitten van illegaal verkregen eigendommen, zoals juwelen met verdachte herkomst.

Uitleveringsverzoek Den Haag

Ook loopt er sinds 2009 een uitleveringsverzoek van het Internationale Strafhof (ICC) in Den Haag tegen Bashir. Het hof wil hem vervolgen voor oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid vanwege zijn extreem gewelddadige optreden tegen de opstand in de regio Darfur in 2003. Daarbij kwamen 300.000 burgers om en sloegen zo’n twee miljoen mensen op de vlucht.

In februari dit jaar leek de overgangsregering in Soedan bereid om de ex-dictator uit te leveren aan het ICC. Deze maand werd de Soedanese militieleider Ali Kushayb opgepakt in het buurland de Centraal Afrikaanse Republiek. Hij wordt verdacht van honderden moorden en verkrachtingen indertijd in Darfur. Kushayb is onmiddellijk op het vliegtuig naar Den Haag gezet om zich te verantwoorden voor het Strafhof. Het was het eerste succes van het ICC in de zaak Darfur.

Of Bashir ook die weg zal volgen, is de vraag. De strafzaak in Soedan voor de staatsgreep van 1989 lijkt voorrang te krijgen. Het ICC zal nog wel enige tijd geduld moeten hebben voordat ook Bashir in Den Haag voor de rechter verschijnt.

Lees ook:

Uitlevering oud-dictator Bashir aan Strafhof dichterbij na akkoord in Soedan.

In Soedan is er een akkoord dat de uitlevering van ex-dictator Al-Bashir aan het Internationaal Strafhof mogelijk maakt. Maar er zijn nog wel obstakels voordat dit werkelijkheid wordt.