Opluchting in zwart Amerika na vonnis in zaak George Floyd: ‘We kunnen weer ademen’

Een jaar geleden was de kruising van East 38th Street en Chicago Avenue in Minneapolis nog gewoon een kruising. Na die noodlottige dag, 26 mei 2020, dat politieagent Derek Chauvin er de zwarte arrestant George Floyd doodde, veranderde het kruispunt in een soort herdenkingsterrein. Het werd afgegrendeld voor verkeer, eerst provisorisch – door de activisten die er samenkwamen en allerlei eerbetonen en politieke boodschappen achterlieten – en inmiddels semipermanent, met betonnen barricades, door de gemeente.

Maar op de avond dat het jury-oordeel tegen Chauvin wordt uitgesproken, lijkt George Floyd Square, zoals de kruising sindsdien is gaan heten, nog het meest op een festivalterrein. Honderden mensen zijn er samengekomen om naar het vonnis te luisteren. Niet alleen hier, maar overal in Amerika, zijn de zenuwen tastbaar. Winkels zijn gebarricadeerd. Als Chauvin vrijgesproken wordt, zal de verontwaardiging onbeheersbaar zijn, zo is alom de verwachting.

Het wordt geen verontwaardiging, het wordt volksvreugde. Nadat het plein een paar ogenblikken in gespannen stilte is gedompeld, wordt het nieuws ontvangen met luid gejuich, als bij een sportwedstrijd. Derek Chauvin wordt door de jury schuldig geacht aan alle drie de aanklachten, waarvan second-degree murder de zwaarste is, grofweg vergelijkbaar met het Nederlandse ‘doodslag’: geen voorbedachten rade, wel de intentie om te doden. Chauvin kan daar maximaal veertig jaar cel voor krijgen, maar de strafmaat wordt later nog bekend.

Muziek en toespraken

Op het plein overheerst opluchting. De rest van de avond klinken muziek en toespraken. “Het voelt alsof we al die tijd maar met onze halve adem hebben kunnen ademen”, vertelt Toni Hamilton, die met haar twee dochters naar het plein gekomen is, aan een verslaggever van persbureau AP. De laatste woorden van George Floyd, terwijl Chauvin negen minuten op zijn nek knielde, waren ‘ik kan niet ademen’, en de metafoor van ademen dringt zich aan veel mensen op.

Ook aan George’s broer Philonise Floyd, die later die avond een persconferentie geeft met enkele familieleden. “We kunnen weer ademen”, zegt hij. Maar hij voegt eraan toe dat het gevecht voor rechtvaardigheid nog niet voorbij is.

Want de opluchting over dit oordeel zit ook deels in de wetenschap dat verreweg de meeste gevallen waarin Amerikaanse politieagenten ongewapende burgers doodschieten niet in een veroordeling eindigen.

Geen universele opluchting

En ook deze keer is de opluchting over het vonnis niet universeel, zo blijkt later die avond op de televisie, als de populaire tv-presentator Tucker Carlson in zijn show op Fox News een tirade afsteekt tegen het vonnis, dat volgens hem onder invloed van intimidatie tot stand is gekomen. Een ex-politieagent die in de uitzending vertelt dat Chauvin ‘excessief geweld’ gebruikte, wordt direct weggedraaid.

Op George Floyd Square vertelt Alexandria De La Cruz, die ook al haar dochter heeft meegenomen, aan AP dat ze “opluchting voelt dat het rechtssysteem werkt”. Om dat meteen te nuanceren: “Het werkt vandaag”.

Lees ook:

Agent Chauvin schuldig bevonden aan de dood van George Floyd

Drie keer: schuldig. De witte ex-politieagent Derek Chauvin, die vorig jaar mei zijn zwarte arrestant George Floyd met zijn knie de nek afknelde tot de dood erop volgde, is dinsdag door een jury in Minneapolis schuldig verklaard aan moord in twee varianten en aan doodslag.