Ook nieuwe neergeschoten objecten waren waarschijnlijk ballonnen

Noord-Amerikaanse militairen verzamelden zondag op drie plaatsen brokstukken van – vermoedelijk – spionageballonnen. Zaterdag schoot een Amerikaans gevechtsvliegtuig in opdracht van president Joe Biden en de Canadese premier Justin Trudeau een ‘object’ uit de lucht boven de provincie Yukon, die grenst aan Alaska.

Een dag eerder werd boven die Amerikaanse staat iets soortgelijks neergehaald. En aan de andere kant van het land, voor de kust van South Carolina, waren duikers nog niet klaar met het boven water halen van de resten van een groot ballonvaartuig dat op 4 februari werd neergeschoten, na een reis dwars over de VS.

Formaat van een kleine auto

Dat het ook bij de twee nieuwste voorwerpen om ballonnen ging, zeiden veiligheidsadviseurs van de president pas zondag. Verder werd alleen losgelaten dat ze kleiner waren – het formaat van een kleine auto in plaats van verscheidene lijnbussen – en dat de meest recente de vorm van een cilinder had.

Beide vlogen op ongeveer 12 kilometer hoogte, wat ook de kruishoogte is van passagiersvliegtuigen. Dat maakte het volgens de Amerikaanse en Canadese autoriteiten nodig om actie te ondernemen. Het verloste hen meteen ook van een politiek probleem. Want de eerste ballon, die vanaf de grond makkelijk te zien was, vloog hoger, zo’n 18 kilometer, en werd daarom volgens de luchtmacht met rust gelaten en bestudeerd tot hij boven zee was gekomen. Dat leverde de regering-Biden een storm van kritiek op van de Republikeinse oppositie en van sommige Democraten, die vonden dat de schending van het luchtruim al bij Alaska had moeten worden afgestraft.

Het was zondag nog onduidelijk of er sprake is van een golf van op de VS en Canada losgelaten ballonnen, of dat ze pas sinds kort worden opgemerkt. Toen de regering-Biden het verwijt kreeg te slap te zijn opgetreden tegen de eerste ballon, wierp die tegen dat er onder Trump ook dergelijke objecten waren gesignaleerd. Na ontkenningen door Trump zelf en een aantal serieus te nemen adviseurs, onder wie zijn toenmalige minister van defensie Mark Esper, werd dat genuanceerd: die ballonnen waren gezien, maar destijds niet als zodanig herkend.

Ongeruste reacties

Het North-American Aerospace Defensie Command (Norad), een militair samenwerkingsverband van de VS en Canada, dat het luchtruim van beide landen bewaakt, zou elk van die waarnemingen automatisch hebben geclassificeerd als UFO, een ‘ongeïdentificeerd vliegend object’, dat geen gevaar opleverde of aandacht verdiende. Sinds de ontdekking van de grote Chinese ballon van begin deze maand zou er anders worden gekeken naar zowel gearchiveerde als nieuwe radarwaarnemingen.

De nieuwste ballonnen hebben opnieuw tot ongeruste reacties vanuit het Congres geleid. En de gouverneur van Alaska heeft gevraagd om versterking van de militaire faciliteiten in zijn staat, waaronder nieuwe ijsbrekers. Want Alaska, vindt hij, op luttele mijlen van Rusland en van alle Amerikaanse staten het dichtst bij China en Noord-Korea, is een frontstaat gebleken, ‘de meest strategische plaats op aarde, zowel geopolitiek als voor de nationale defensie’.

Lees ook:

De eerste militaire ballon werd ingezet tegen de Nederlanders

Dat Japan tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog zijn toevlucht zocht tot ballonnen met bommen moet dan ook vooral worden gezien als een wanhoopspoging.

Chinese ballon neergeschoten door VS: veel te laat, volgens de Republikeinen

Republikeinen zijn boos dat de Chinese ballon die dagen boven de VS zweefde niet eerder is neergehaald. Maar volgens de regering-Biden had ook Trump in zijn tijd met ballonnen te maken, waar hij niks tegen deed.