Ook na ‘49.3’ geven de Fransen zich niet zomaar gewonnen

De 19-jarige Chérine Amrani heeft zich goed voorbereid op de demonstratie deze donderdag in Parijs. Ze graait in de binnenzak van haar leren jas en laat haar ‘survival-kit’ zien: mondkapjes, een flacon met zoutoplossing, voor als er traangas wordt gebruikt, en een briefje met het nummer van haar vader en een advocaat. “De politie heeft de laatste dagen veel mensen gearresteerd, ook als ze gewoon vreedzaam protesteerden. Een vriendin van mij is door een agent geslagen. Dit is geen democratie, dit is een autoritair regime.”

Het protest in Parijs komt drie dagen nadat de Franse regering nipt een motie van wantrouwen overleefde, en een dag nadat president Emmanuel Macron in een televisie-interview zei dat hij niet van plan is om zijn impopulaire pensioenhervorming aan te passen.

Na maanden van demonstraties organiseerden de vakbonden opnieuw protestacties. Snelwegen werden geblokkeerd, treinen en vluchten geannuleerd en scholen bleven dicht. Volgens vakbond CGT gingen donderdag in totaal 3,5 miljoen mensen de straat op, van wie 800.000 in Parijs. De politie houdt het op ruim 1 miljoen demonstranten en 119.000 in Parijs.

‘Macron komt uit een geprivilegieerd milieu’

Bij het protest in de hoofdstad zijn opvallend veel jongeren aanwezig. Wat zij vinden van Macrons pensioenwet, die hij “noodzakelijk” acht? Alleen al zijn naam wekt irritatie bij veel mensen. Demonstranten rollen met hun ogen, slaken een diepe zucht. “Arrogant”, is het woord dat vaak valt.

“Sinds het begin van zijn presidentschap zet hij zich alleen maar in voor de rijken”, zegt Ninon Jonville (21), psychomotorisch therapeut. Ze leunt tegen een muur en rookt een sigaret. Haar collega Eve Huguet (22) knikt. “Macron komt uit een geprivilegieerd milieu, hij heeft geen idee wat echt speelt bij de mensen. ‘49.3’ is daar het bewijs van.”

Aanvankelijk zorgde de verhoging van de minimum pensioenleeftijd van 62 jaar naar 64 jaar voor woede. Maar de weerstand lijkt inmiddels te zijn uitgegroeid tot een massale anti-Macron-beweging vanwege de manier wáárop de wet werd doorgevoerd. Het getal 49.3 staat op de voorpagina van de Franse kranten, op spandoeken tijdens het protest en valt in gesprekken op het terras.

Macron wist zijn pensioenwet er doorheen te krijgen via het omstreden grondwetsartikel 49.3, waarbij een stemming van de Assemblée Nationale niet nodig is. Dat de president voor die weg koos, vinden Fransen anti-democratisch.

Victor Dalmont (24), geblokt overhemd en met een gouden oorring, kent niemand in zijn omgeving die het eens is met Macrons pensioenplannen. Hij zegt dat die hét gesprek van de dag zijn. “Die wet moet worden teruggedraaid, dat vindt iedereen.” Dalmont hekelt Macrons regeerstijl. “Bij zijn aantreden beloofde hij de dialoog aan te gaan, maar dit is geen dialoog.”

Honderden mensen opgepakt

Dalmont is niet de enige die er zo over denkt. 70 procent van de Fransen is ontevreden over Macron, volgens cijfers van onderzoeksbureau Ifop, die zondag werden gepubliceerd door Le Journal du Dimanche. Voor zijn premier Élisabeth Borne zijn de cijfers al niet veel beter: slechts 29 procent van de Fransen is tevreden over haar.

Rechtenstudenten Adèle Nauleau en Emma Bruyéne, allebei twintigers, zijn bij de demonstratie in Parijs omdat ze boos zijn. Ze zijn tegen de nieuwe pensioenwet, tegen artikel 49.3 en tegen de recente politie-repressie. “We hebben vrienden die zijn opgepakt en niet meer durven te protesteren, maar wij laten ons niet bang maken.”

De afgelopen dagen werden bij betogingen honderden mensen opgepakt en vaak binnen 24 uur weer vrijgelaten, wat er volgens critici op duidt dat de aanhoudingen willekeurig zijn. De twee vriendinnen blijven hoe dan ook strijdbaar. “Het is ooit eerder gebeurd dat een wet later toch weer werd teruggedraaid. Wij geven niet op.”

“We zijn hier! Macron wil het niet maar wij zijn hier!”, zingen Chérine Amrani en haar vrienden. Dat in omringende landen een minimale pensioenleeftijd geldt van 67 jaar, vindt Amrani geen argument om dat ook in Frankrijk in te voeren. “Dat andere landen dat doen betekent toch niet dat dat normaal is? Mensen hadden daar ook moeten demonstreren toen die verhogingen daar werden ingevoerd.” De nare verhalen over politiegeweld maken haar bang en haar eigen pensioen is nog heel ver weg. Toch wil ze demonstreren omdat ze gelooft dat het belangrijk is om van je te laten horen. “Demonstreren is een recht, dat zit in het dna van de Fransen.”

Lees ook:

President Macron blijft op ramkoers door vast te houden aan pensioenhervormingen

De Franse regering zet hoog in om de controversiële pensioenswet overeind te houden. President Macron toont begrip voor de woede van demonstranten, maar zei ook dat ze zich geen illusies moeten maken.