Nu hun leider dood is, geven Boko Haram-strijders zich bij bosjes over

De laatste weken gaven zo’n duizend strijders van Boko Haram en hun gezinnen zich over aan Nigeriaanse militairen. Zij zweren het jihadisme af. Ook in Kameroen hebben zich 260 mensen, die gelieerd zijn aan deze terroristische organisatie, gemeld bij het ontwapenings- en re-integratiecentrum in Meri, aan de grens met Nigeria.

Sinds de dood van de leider van Boko Haram, Abubakar Shekau, half mei, valt de terreurorganisatie in een rap tempo uiteen, tot grote vreugde van het Nigeriaanse leger. De regering heeft een opvangprogramma, onder de naam ‘Operatie Veilige Haven’ voor overlopers die willen terugkeren naar de maatschappij.

Nietsontziende terreur

Toch vrezen veel Nigerianen deze terroristen straks weer als burgers in hun dorpen te zien, vooral de slachtoffers van de brute, nietsontziende terreur van de jihadistische organisatie. Boko Haram heeft sinds 2009 zo’n 30.000 mensen vermoord en bijna twee miljoen Nigerianen in het noorden van het land op de vlucht gejaagd.

Shekau blies zichzelf op met een bomvest toen hij geen kant meer op kon in het Sambisa-bos, dat de thuishaven was van Boko Haram. Hij werd op de hielen gezeten door een andere terreurorganisatie die uit zijn eigen gelederen is voortgekomen in 2016 en is gelieerd aan IS, Islamitische Staat in West Afrika (ISWAP).

Sinds de dood van Shekau ontbreekt het aan leiderschap binnen Boko Haram. De moslimmilitanten worden in de tang genomen door een oprukkend ISWAP en het leger van Nigeria. Zij die overstappen naar ISWAP verliezen doorgaans hun positie en rang, meldt de Nigeriaanse krant de Daily Trust na gesprekken met voormalige Boko Haram-strijders. Er zou grote ontevredenheid zijn onder de naar ISWAP overgelopen aanhangers van Shekau.

2200 jihadisten overgelopen

Sinds de dood van de Boko Haram-topman leverden al ruim 2200 jihadisten de wapens in. Dit wordt versterkt door berichten dat ze netjes worden behandeld als gevangenen van het Nigeriaanse leger en kans hebben op een baan in het reguliere leven.

Er vindt wel een stevige screening plaats van de overlopers, vooral of ze de jihad daadwerkelijk hebben afgezworen. Ook wordt onderzocht welke functie ze hadden binnen Boko Haram. De commandanten worden als een hoog risico bestempeld en komen in een apart detentiecentrum in afwachting van hun rechtszaak. De lager geplaatste strijders gaan naar het Veilige Haven-programma.

Tussen de overlopers zitten ook voormalige ISWAP-strijders die gebruik maken van deze regeling. Toch is het afwachten of de terreur zal verminderen. Het is nu regenseizoen en dan houden alle partijen zich noodgedwongen gedeisd. Als de regens stoppen, dan zal blijken hoe sterk ISWAP uit de strijd met Boko Haram is gekomen.

Lees ook:

Na jaren verdwijnt Boko Haram uit Nigeria, maar er is al een nieuwe, veel sterkere terreurgroep opgestaan

De naam Boko Haram lijkt tot het verleden te behoren. In plaats daarvan bedreigt een lokale tak van terreurgroep IS nu grote delen van het noorden van Nigeria.