Nu al een goedgekeurd vaccin: Wat weten de Britten wat Europa niet weet?

Wat weten de Britten wel wat Europa niet weet? Woensdag gaf de Britse medicijnautoriteit MHRA haar goedkeuring aan het eerste coronavaccin dat in de westerse wereld op de markt verschijnt. De Europese tegenhanger, de EMA, komt pas rond 29 december met een mogelijke goedkeuring. En niet EU-land Zwitserland is zelfs gestopt met de toelatingsprocedure omdat het medicijnagentschap Swissmedic te weinig informatie heeft.

Dat geldt niet alleen voor de vaccins van de combinatie Pfizer/BioNTech, maar ook voor de vaccins van Moderna en AstraZeneca/Oxford. De Zwitsers willen meer informatie over de effectiviteit bij deelnemers aan de onderzoeken die bepaalde ziektes of aandoeningen hadden. Het is niet bekend of deze informatie wel bij de Britten en de EMA terecht is gekomen. “We gaan nu door alle documenten heen en als we denken dat we iets missen, zullen we om aanvullende informatie vragen”, zegt een woordvoerder van de EMA.

Dat de Britten zo snel zijn, komt doordat zij een noodprocedure volgen waarbij minder controles zijn uitgevoerd. De EMA is daar kritisch op. Die controles zouden wel nodig zijn.

Voorwaardelijke toelating

Welke informatie er precies op de Britse en Europese bureaus ligt, is niet bekend. Het enige dat de farmaceuten bekend hebben gemaakt zijn tussentijdse resultaten van het zogeheten fase 3-onderzoek. Daar doen tienduizenden proefpersonen aan mee. Van slechts een klein plukje proefpersonen is bekend hoe zij op het vaccin reageerden.

Die fase 3-onderzoeken zijn nog niet afgerond. Deze lopen nog een paar jaar door, dus na de marktintroductie. De toelating tot de markt, of het nu de Britse, Europese of Amerikaans is, is dan ook voorwaardelijk.

In de Verenigde Staten komt de toelatingsautoriteit FDA op 10 december met een advies. In het meest gunstige geval volgt dan enkele dagen laten toestemming om te prikken. Moderna, de derde farmaceut die klaar is met hun vaccin, volgt een week later.

Logistieke vragen

De verspreiding van het vaccin wordt nog een hele uitdaging, stelde het Britse RIVM. Dat is Nederland net zozeer het geval. Bij zorgorganisaties leven vragen over de uitvoering van de vaccinatie.

Over de logistiek bijvoorbeeld. Marcel van Beusekom, woordvoerder van minister Hugo de Jonge, laat weten dat het RIVM de vaccins vanaf een beveiligde opslaglocatie over het land zal verspreiden. Hoe dat precies in zijn werk gaat is nog niet bekend, het RIVM wil daar zelf nog niets over kwijt. Van Beusekom: “Het Pfizer-vaccin moet diepgekoeld worden vervoerd en bewaard, dat maakt het lastig. Een ander aspect is dat vaccins soms in dozen van 1000 zijn verpakt. Wat doe je dan als een verpleeghuis er maar 200 nodig heeft?”

Een andere vraag: kunnen de huisartsen dit aan? Zij moeten miljoenen zestigplussers en kwetsbaren vaccineren. De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) is vooralsnog optimistisch dat het gaat lukken, zegt een woordvoerder. “Vaccinatie is voor ons in zeker zin gesneden koek. Jaarlijks geven we al drie miljoen mensen het griepvaccin. Zolang het toedienen van het coronavaccin genoeg lijkt op de uitvoering van het griepvaccin, kunnen we het goed aan.”

Heikel punt is dat het Pfizer-vaccin niet op het griepvaccin lijkt. De LHV zegt dat het vaccin daarom niet geschikt is voor huisartsenpraktijken. “Huisartsen hebben weinig mogelijkheden om vaccins diepgekoeld te bewaren. We hebben meer hoop op het Moderna-vaccin, dat lang onder hoge temperaturen bewaard kan worden.” Dat vaccin wordt op zijn vroegst halverwege januari goedgekeurd.

Het plan om op 4 januari te beginnen, is voor huisartsen niet realistisch, zegt de LHV-woordvoerder. “We hebben eerst nog antwoorden nodig, pas daarna kunnen we goed plannen. Wanneer kunnen de eerste vaccins geleverd aan de huisartsen? En in welke hoeveelheid? Wanneer we dat weten hebben we ongeveer zes weken nodig om te beginnen met vaccineren.”

Lees ook:

Het Oxfordvaccin loopt vertraging op, kan AstraZeneca zich deze ‘puinhoop’ wel permitteren?

AstraZeneca en Oxford University wilden met hun resultaten aanhaken bij de optimistische geluiden over de ontwikkeling van een vaccin tegen corona. In plaats daarvan zorgden zij voor ontnuchtering.

Tweede Kamer wil weten wat het vaccinatieplan van De Jonge is

Een meerderheid in de Tweede Kamer wil van minister De Jonge weten waar, hoe en wanneer het vaccineren gaat beginnen.