Status Noord-Ierland

Noord-Ierse DUP-partij wijst brexitakkoord van Sunak af

Een poster in de haven van het Noord-Ierse Larne. Beeld Reuters
Een poster in de haven van het Noord-Ierse Larne.Beeld Reuters

De Noord-Ierse partij DUP zal tegen het nieuwe akkoord tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk stemmen. Daarmee blijft de politieke toekomst van Noord-Ierland onzeker.

Niels Posthumus

De Noord-Ierse partij DUP zal woensdag in het Britse parlement tegen de nieuwe brexitdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie stemmen. Toen de Britse premier Rishi Sunak en EU-leider Ursula von der Leyen eind februari het zogeheten Windsor Framework presenteerden, was de hoop dat de DUP zou instemmen met dat nieuwe compromis. Die partij legt uit protest tegen het huidige Noord-Ierland Protocol al ongeveer een jaar de Noord-Ierse deelregering lam. En het Windsor Framework moet juist dat oude protocol gaan vervangen.

Het probleem is dat Noord-Ierland een (economische) uitzonderingspositie inneemt binnen het VK. Om een harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland na de brexit te voorkomen, werd in het Noord-Ierland Protocol besloten om de grens voor goederen te verleggen naar de Ierse Zee, tussen Noord-Ierland en de rest van het VK in. Het Britse Noord-Ierland bleef zo economisch gezien onderdeel van de Europese interne markt. Dat was onacceptabel voor de pro-Britse DUP, die wil dat Noord-Ierland koste wat kost een volwaardig onderdeel van het VK blijft.

Goederen voor de Europese markt

In het Windsor-akkoord doet de EU compromissen. De grens op de Ierse Zee blijft alleen nog gelden voor goederen die via Noord-Ierland worden doorgevoerd naar de Europese markt. Voor alle goederen die in Noord-Ierland blijven, vervalt zij. Bovendien houdt het Europese Hof van Justitie in Luxemburg weliswaar het laatste woord in Noord-Ierland – een ander heikel punt voor de DUP – maar daarbij wordt in het Windsor-akkoord wel een noodrem ingebouwd.

Toch blijkt dit niet genoeg voor de DUP. Partijleider Jeffrey Donaldson gaf maandag aan dat er ‘belangrijke punten van zorg blijven die verdere verduidelijking, heroverweging en verandering behoeven’. Ook zei hij dat ‘de deal sommige fundamentele problemen niet oplost’. Vooral van de werking van de noodrem, die Noord-Ierland in uitzonderlijke gevallen in wezen een soort veto zou moeten geven over EU-wetgeving, lijken hij en zijn partij nog niet overtuigd.

Politieke impasse in Noord-Ierland

Dat is een tegenslag voor de Britse premier Sunak. Weliswaar zal het Windsor Framework ook zonder steun van de DUP woensdag waarschijnlijk door het Britse parlement komen, want oppositiepartij Labour heeft aangegeven voor te zullen stemmen. Maar de kans is groot dat de politieke impasse in Noord-Ierland er dus niet door wordt opgelost.

Ook voedt de afwijzing van de DUP wellicht het verzet onder de meest geharde brexiteers in Sunaks eigen regeringspartij. Als veel Conservatieve parlementariërs woensdag in navolging van de DUP tegen het Windsor-akkoord stemmen, doet dat Sunaks autoriteit als premier geen goed.

Lees ook:
Een ‘doorbraak’ over Noord-Ierland, maar wat vinden de unionisten?

De nieuwe brexitdeal tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie is een succes voor premier Rishi Sunak. Maar één probleem blijft: hij moet de Noord-Ierse unionisten erachter krijgen.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden