Nieuwe doelen EU: blikjes moeten in de blikjesbak en meeneemkoffie in je eigen beker

Het afval van verpakkingsmateriaal loopt de spuigaten uit. Als het zo doorgaat met online bestellen van eten en spullen dan zal de stapel vuilnis in Europa over acht jaar bijna anderhalf keer zo hoog zijn als hij in 2018 was, hoe we ook ons best doen met recycling.

Het moet een tandje harder, al gaat het ook weer niet in sneltreinvaart. De Europese Commissie wil over acht jaar geen miniflesjes shampoo meer toestaan in hotels, geen plastic netjes om een sixpack bier en eist dat je de lege blikjes terugbrengt naar de winkel of de daarvoor bestemde afvalbak.

De Commissievoorstellen zullen er niet voor zorgen dat er geen verpakkingsafval meer zal zijn. Ze zullen ervoor zorgen dat minder dan de helft van het plastic afval in zee afkomstig is van verpakkingsafval, zoals nu, maar verdwijnen zal het niet. Dat is volgens de website Politico te danken aan een stevige inbreng van de verpakkingsindustrie op het voorstel. Die industrie heeft een Europese omzet van zo’n 370 miljard euro per jaar.

Toch zijn er belangrijke veranderingen op komst. De laatste keer dat Brussel regels aan verpakkingen oplegde was in 1994. De regels van destijds hebben er niet voor gezorgd dat er minder verpakkingen kwamen.

Fruit en groenten mogen niet meer verpakt worden

In het algemeen, zo liet de EU onderzoeken, wordt in de hele Europese Unie te veel verpakkingsmateriaal gebruikt. Het materiaal is voor een groot deel niet-herbruikbaar en bestaat evenmin uit hergebruikte grondstoffen. Bovendien levert al dat materiaal grote verwarring op bij consumenten, die vaak niet weten in welke afvalbak het terecht moet komen.

In 2030 moet driekwart van de verpakkingen herbruikbaar zijn. Daarmee wordt de CO2-uitstoot van verpakkingen naar zo’n 43 miljoen ton per jaar teruggebracht. Dat zou 66 miljoen ton zijn als er niets zou gebeuren.

Consumenten kunnen dan op alle verpakkingen duidelijk zien in welke bak of zak het moet, via labels die in de hele Europese Unie hetzelfde zijn. Fruit en groenten mogen niet meer verpakt worden verkocht en flessen en potten moeten vaker opnieuw worden gebruikt. Zo moeten cafés en bars 80 procent van hun drankjes in een herbruikbare beker verkopen. Die mag ook door de consument zijn meegebracht.

Restaurants mogen hun gasten geen voedsel voorzetten in plastic en voor alle plastic flesjes en aluminium blikjes moet er verplicht inzamelsysteem komen.

Ook voor geïmporteerde producten

Lidstaten kunnen daarbovenop zelf nog extra maatregelen nemen, zodat ze alle 27 in 2030 het doel halen om 15 procent minder afval dan in 2018 te produceren. “Europeanen willen dolgraag af van oververpakking”, zei Eurocommissaris Frans Timmermans woensdag bij de presentatie van het voorstel. Hij presenteerde tegelijk een plan waarmee consumenten beter kunnen uitmaken of een verpakking in echt biologisch afbreekbaar plastic is verpakt of dat het alleen deels bestaat uit afbreekbare materialen.

Als de Europese lidstaten en het Europees Parlement het er eenmaal over eens zijn geworden, zullen alle maatregelen ook gelden voor geïmporteerde producten.

Lees ook:

Koekjes écht duurzaam verpakken valt nog niet mee

De koekjes van Van Eigen Deeg zitten in een composteerbare verpakking. Maar gooi die vooral niet in de biobak, zeggen experts.