New IRA verdacht van moordpoging op Noord-Ierse politieagent

Noord-Ierland is woensdagavond opgeschrikt door een waarschijnlijk politiek gemotiveerde moordpoging op een vooraanstaande politieagent. Rechercheur John Caldwell stond rond acht uur samen met zijn zoontje op de parkeerplaats van een sportcomplex in de plaats Omagh. Hij laadde er voetballen in de achterbak van zijn auto toen hij werd beschoten. Caldwell coachte in zijn vrije tijd een team van Noord-Ierse jeugdvoetballers. De politieman probeerde te vluchten, maar viel op de grond. Zijn belagers vuurden vervolgens nog meer kogels op hem af.

De toprechercheur ligt in kritieke, maar stabiele toestand in het ziekenhuis. De politie heeft drie verdachten aangehouden. Politiewoordvoerder Mark McEwan zei donderdag op BBC radio dat de politie in haar onderzoek naar het motief voor de aanslag in principe alle opties openhoudt. Toch gaf hij toe dat het onderzoek zich vooral richt op New IRA. Dat is een kleine, maar gewapende en gewelddadige organisatie die strijd voor Noord-Ierse onafhankelijkheid van het Verenigd Koninkrijk.

Verzet tegen het Goede Vrijdagakkoord

McEwan liet ook weten dat het op het moment van de moordaanslag druk was op de parkeerplaats. Omstaande kinderen zochten ‘in hevige angst’ dekking. Twee andere auto’s werden eveneens door kogels geraakt. Maar afgezien van Caldwell raakte niemand gewond.

New IRA – in 2012 opgericht als een fusie van verschillende militante republikeinse splintergroepen – verzet zich tegen het Goede Vrijdagakkoord. Dat akkoord uit 1998 moest een einde maken aan drie decennia van geweld in Noord-Ierland, ook wel the Troubles genoemd. Bij dat conflict, tussen overwegend katholieke pro-Ierse republikeinen en veelal protestantse pro-Britse unionisten, kwamen tussen 1969 en 1998 zo’n 3500 mensen om het leven. Tienduizenden raakten gewond.

Het Goede Vrijdagakkoord slaagde er inderdaad in veruit het meeste sektarische geweld te stoppen. Zo beloofde de Provisional IRA (Irish Republican Army), de belangrijkste republikeinse paramilitaire organisatie ten tijde van de Troubles, de wapens neer te leggen. Haar politieke tak, Sinn Féin, werd daarop toegelaten tot het politieke bestel en is tegenwoordig de grootste partij van het land.

Spraakmakende moordzaken

Maar het vredesakkoord stopte niet ál het geweld. Zeker niet in de nog erg gewelddadige jaren vlak na 1998. Maar ook meer recent plegen radicale splinterorganisaties soms nog aanslagen. Veelal op politieagenten. In november vorig jaar claimde New IRA bijvoorbeeld een bomaanslag op een politieauto in het plaatsje Strabane. Daarbij raakte verrassend genoeg niemand gewond. New IRA was in 2019 ook verantwoordelijk voor de dood van de Noord-Ierse journalist Lyra McKee.

Agent Caldwell leidde in het verleden politieonderzoeken naar veel spraakmakende moordzaken in Noord-Ierland. Onder meer die op politieagent Ronan Kerr, die in 2011 omkwam door een autobom. Caldwell was volgens de BBC ook betrokken bij het onderzoek naar McKee. Door deze werkzaamheden ontving hij bedreigingen. De aanslag op zijn leven komt echter een jaar nadat het dreigingsniveau voor terroristische aanslagen in Noord-Ierland juist was verlaagd: van ‘ernstig’ naar ‘aanzienlijk’.

In een gezamenlijke verklaring bestempelen de leiders van de grootste Noord-Ierse politieke partijen – zowel republikeinen als unionisten – de daders van de moordaanslag ‘vijanden van onze vrede’. Michelle O’Neill, leider van de republikeinse partij Sinn Féin, noemde de poging tot moord op Caldwell bovendien eerder al ‘schandalig en beschamend’.

Lees ook:

Oplaaiend Noord-Iers geweld leidt tot dood journaliste

De dood van een 29-jarige journaliste donderdag in Londonderry is het voorlopige dieptepunt van steeds verder oplopende spanningen rond de grens tussen Ierland en Noord-Ierland.