‘Netanyahu gaat omstreden hervormingen stoppen na massale protesten in Israël’

Na weken van massale protesten wil de Israëlische premier Netanyahu tijdelijk stoppen met het doorvoeren van de omstreden hervormingen op justitiegebied. Dat melden Israëlische bronnen. De aankondiging brengt de huidige coalitie aan het wankelen.

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu wil de omstreden hervormingen van de rechtspraak stopzetten. Dat melden Israëlische media op basis van bronnen binnen de regering. De premier zou de beslissing naar alle waarschijnlijkheid maandagochtend in een persconferentie aankondigen, maar vanwege onrust in de coalitie lijkt de toespraak voorlopig te zijn uitgesteld.

De commotie binnen de coalitie ontstond nadat bekend werd dat de premier het besluitvormingsproces over de hervormingen waarschijnlijk “voor een paar weken” stop zou zetten, meldt de BBC. Zowel de minister van Justitie Yariv Levin, nauwe bondgenoot van Netanyahu en aandrijver achter de hervormingen, als de minister van Nationale Veiligheid en leider van de extreemrechtse coalitiepartij Joodse Kracht, Itamar Ben-Gvir, dreigden op te stappen.

Op Twitter schrijft Ben-Gvir dat de regering moet doorgaan met hervormingen en ‘niet moet zwichten voor anarchie’. Minister Levin heeft inmiddels aangekondigd elke beslissing van de premier te respecteren en waarschuwt dat wetgevers van de coalitie moeten “streven om de regering te stabiliseren".

Oppositieleden hebben maandagochtend twee moties van wantrouwen ingediend tegen de regering. De moties werden weggestemd door de coalitie, die de meerderheid in het Israëlische parlement heeft.

Waanzin

De politieke crisis volgt op een onrustige nacht waarin Israëliërs massaal de straat op gingen om te protesteren. De betogers waren boos over het ontslag van defensieminister Yoav Gallant. De minister werd zondagavond ontslagen nadat hij in een televisietoespraak kritiek had geuit op de juridische wetswijzigingen die Netanyahu wil doorvoeren.

De aangekondigde hervormingen zorgen al weken voor onrust en demonstraties. De plannen moeten er onder andere voor zorgen dat ministers juridisch advies kunnen negeren, en dat het hooggerechtshof niet kan ingrijpen als het aangenomen wetten ‘ongrondwettelijk’ acht. Tegenstanders waarschuwen dat de regering haar macht wil vergroten ten koste van de onafhankelijke rechterlijke macht.

De grootste vakbond van Israël riep maandag op tot een historische algemene staking. “Om deze gerechtelijke revolutie, deze waanzin te stoppen”, zei vakbondsleider Arnon Bar-David in een televisietoespraak. Ook andere sectoren, waaronder personeel uit ziekenhuizen en universiteiten, hebben aangekondigd hun werk maandag neer te leggen. Door de aanhoudende onrust keren demonstranten ook weer terug de straat op, melden internationale persbureau's.

Eenheid van het volk in het geding

Vanwege de ongeregeldheden sprak ook de Israëlische president Isaac Herzog zich uit over de kwestie. De president, die voornamelijk een ceremoniële rol vervult, riep maandagochtend op om meteen te stoppen met de omstreden hervormingen op justitiegebied. Hij vreest dat de veranderingen de eenheid van het Israëlische volk en daarmee de hele samenleving bedreigen. Ook de Verenigde Staten hebben aangegeven zeer bezorgd te zijn over de ontwikkelingen en riepen op tot een compromis.

Kort na de toespraak van defensieminister Galant sloten twee andere parlementariërs zich aan bij de oproep om het doorvoeren van de wetswijziging tijdelijk te bevriezen. Daarmee leken de eerste scheurtjes in de coalitie te verschijnen.

Desondanks verzamelden maandagochtend fanatieke medestanders van het voorstel zich in het parlement, om door te gaan met het proces om de wetten aan te nemen. De zogenoemde grondwetscommissie heeft de plannen goedgekeurd, zodat later op maandag een stemming kan plaatsvinden.

Recordaantallen

Dit weekend gingen een recordaantal betogers de straat op. Zondagnacht botsten demonstranten op verschillende plekken met de politie. Na de aankondiging van het ontslag van Galant trokken betogers onder meer naar het huis van premier Netanyahu in Jeruzalem, waar zij door de politie-barricades braken. Om de mensen op afstand te houden zette de politie waterkanonnen in.

Ook op andere plekken veroorzaakten de protesten ongeregeldheden. Demonstranten blokkeerden wegen en kruispunten en stichtten op verschillende plekken brand op de weg.

Netanyahu riep maandag op tot eenheid. Het was voor het eerst sinds het ontslag van Galant dat de premier van zich liet horen. “Ik roep alle demonstranten in Jeruzalem, van rechts en van links, op om verantwoordelijk te handelen en geen geweld te gebruiken. We zijn broeders”, schreef Netanyahu op Twitter.

De huidige regering, de meest rechtse in de geschiedenis van Israël, trad eind december aan. Zijn Likud-partij had de verkiezingen van november gewonnen, hoewel Netanyahu toen al werd vervolgd door corruptie. Vanwege het verdeelde politieke landschap waren dit de vijfde verkiezingen in vier jaar tijd.

Lees ook:

Uitstel, maar geen afstel van omstreden hervorming rechterlijke macht in Israël

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu stelt de parlementaire behandeling van de omstreden hervorming van de rechterlijke macht uit, zo maakte hij maandagavond bekend.

Israëls minister van defensie uit kritiek op hervormingen Netanyahu en wordt prompt ontslagen

Israëls minister van defensie is ontslagen nadat hij kritiek uitte op de juridische wetswijzigingen die Netanyahu wil doorvoeren.