Navo verhoogt paraatheid, maar Zelenski zal niet tevreden zijn

De Amerikaanse president Joe Biden en zijn Europese bondgenoten sturen meer wapens naar Oekraïne, maar de Oekraïense president Volodomir Zelenski zal niet tevreden zijn. Zo eindigde een lange dag van topontmoetingen in Brussel.

De Navo, die in de ochtend bijeenkwam, blijft ervoor waken om zelf betrokken te raken bij de oorlog. Het geeft Oekraïne niet de no-flyzone waar het om vraagt. Wel wil het doorgaan met de leveranties van ‘militaire spullen’, zoals de Nederlandse premier Rutte het noemde.

“We moeten ook zorgen dat we dit deel van de wereld veilig houden. Een no-flyzone zou een enorme escalatie kunnen uitlokken. We hebben afgesproken dat we doorgaan met het op grote schaal leveren van militaire spullen aan Oekraïne.” Welke spullen dat zijn, wil Rutte niet zeggen. “Dan weten de Russen ook waar in Oekraïne behoefte aan is.” Het bondgenootschap verhoogt ook de paraatheid voor het eigen grondgebied, onder meer door extra voorbereidingen te treffen op mogelijke aanvallen met biologische, chemische en zelfs nucleaire wapens.

Aan de oostflank van Europa worden troepen gestationeerd. Dat is al het geval in de Baltische staten en wordt nu zuidwaarts uitgebreid.

Nederland steunt de grenslanden

Nederland is betrokken bij operaties in Roemenië, Slowakije en Litouwen. “We hebben besloten dat we de landen die aan Oekraïne grenzen extra steun geven, omdat het geweld zich zo dicht bij hen afspeelt”, zei Rutte bij aankomst bij de EU-top, later die middag. Bij die bijeenkomst was ook president Biden aanwezig, als speciale gast.

Zelenski had de Navo-leiders via een videoverbinding toegesproken in een ‘gepassioneerde boodschap’, zoals Navo-secretaris-generaal Jens Stoltenberg het samenvatte. Hij riep het bondgenootschap daarin op om ‘militaire hulp zonder beperkingen’ aan zijn land te leveren, omdat Rusland immers ook alles inzet wat het heeft. Heel concreet vroeg Zelenski de Navo om ‘1 procent van al jullie vliegtuigen, 1 procent van al jullie tanks’.

“Als we dat allemaal hebben, zal dat ons, net als jullie, 100 procent zekerheid bieden”, aldus de Oekraïense president.

Nederland zal, zo zei Rutte, zijn defensie-uitgaven nog verder moeten verhogen. “We zijn er nog niet.” Hij wil eind juni, als de Navo-leiders opnieuw bij elkaar komen in Madrid, laten zien hoe Nederland toewerkt naar een bijdrage van twee procent van het bruto binnenlands product. Andere landen moeten dat volgens hem dan ook doen. Rutte: “In Madrid moeten we allemaal met het water naar de dokter gaan.”

De EU-leiders spraken donderdag onder meer over mogelijke vervolgsancties tegen Rusland. Een gas- of olieboycot ligt voor de hand, maar dat is voor veel Europese landen een moeilijke stap. ”We hebben ook de taak om ervoor te zorgen dat uw verwarming niet uitvalt”, zo benoemde Rutte het dilemma.

Lees ook:
Het Westen balt een vuist tegen Rusland, maar binnenskamers rommelt het

Een reeks toppen in Brussel staat in het teken van eensgezindheid. Maar de Amerikaanse president Joe Biden zal ook stuiten op de verschillen in Europa.