Navo
Navo-chef tegen Turkije: Maak haast met goedkeuring Finland en Zweden
Jens Stoltenberg bezoekt Ankara en aardbevingsgebied. De impasse rond Navo-uitbreiding duurt voort.
‘De tijd is gekomen’ dat Turkije instemt met de Navo-toetreding van Finland en Zweden. Dat zei Navo-secretaris-generaal Jens Stoltenberg tijdens een bezoek aan de Turkse hoofdstad Ankara.
Hij bracht ook een bezoek aan het aardbevingsgebied in het zuidoosten. Namens de Navo stelde Stoltenberg tienduizenden tenten beschikbaar, na ‘de dodelijkste natuurramp op het grondgebied van het bondgenootschap sinds de oprichting van de Navo’, aldus de Noorse oud-premier.
Verder ging alle aandacht naar de Turkse blokkade van het Navo-lidmaatschap van vooral Zweden, dat te weinig zou doen tegen Koerdisch extremisme. Vorige maand groeide het Turkse verzet na de koranverbranding door een rechts-extremist bij de Turkse ambassade in Stockholm.
Pijn
Staand naast de Turkse minister Mevlut Cavusoglu van buitenlandse zaken keurde Stoltenberg die actie af. “Ik begrijp en deel de pijn daarover omdat ik het verbranden van het heilige boek persoonlijk beschouw als een schandelijke daad.”
De Zweedse regering heeft zich ook gedistantieerd van de koranverbranding, maar wijst op de vrijheid van meningsuiting in het land. Stoltenberg sloot zich daarbij aan. “Niet alle daden die schandelijk, immoreel of provocerend zijn, zijn onwettig.”
Volgende week spreekt Cavusoglu met zijn Amerikaanse ambtgenoot Antony Blinken over de Fins-Zweedse kwestie.
Toestemming
Na de Russische invasie van Oekraïne vroegen de van oudsher neutrale landen Zweden en Finland het Navo-lidmaatschap aan. Daarvoor is toestemming van alle dertig lidstaten nodig. Naast die van Turkije laat ook de Hongaarse ratificatie nog op zich wachten.
Turkije heeft laten doorschemeren dat het alvast akkoord kan gaan met Finland, maar nog niet met Zweden. Beide landen hebben steeds gezegd samen op te trekken. Die koppeling staat echter onder toenemende druk. Stoltenberg heeft speculaties daarover nieuw voedsel gegeven. “Mijn standpunt is dat ze allebei nu kunnen worden geratificeerd”, zei hij in Ankara. “Maar het belangrijkste is niet dat ze samen worden geratificeerd, het belangrijkste is dat Finland en Zweden zo snel mogelijk worden geratificeerd.”
Finland, dat een ruim 1300 kilometer lange grens heeft met Rusland, heeft een urgenter belang bij Navo-toetreding (en de bijbehorende veiligheidsgaranties) dan buurland Zweden.
Lees ook:
Zweden neemt afstand van Koerden om Navo-lid te worden
De nieuwe rechtse Zweedse regering probeert Turkije met concessies over te halen in te stemmen met Zweedse toetreding tot de Navo.
De laatste Navo-loodjes wegen het zwaarst voor Finland en Zweden
De toetreding van Finland en Zweden tot het militaire bondgenootschap Navo leek een kwestie van weken. Turkije blijft de spanning er echter in houden.