Megarechtszaak van start tegen machtige maffiafamilie in Italië

In het gewest Calabrië, in het diepe zuiden van Italië, gaat woensdag een megaproces van start tegen een georganiseerde misdaadgroepering uit die streek. Er zijn maar liefst 355 verdachten. Zij staan met z’n allen terecht voor onder andere drugshandel, witwassen, afpersing en wapenhandel. Het is voor het eerst in ruim dertig jaar dat er in Italië zo’n megamaffiaproces plaatsvindt; de laatste keer was eind jaren tachtig, in Palermo, toen honderden leden van de Siciliaanse maffia Cosa Nostra werden berecht.

In een speciaal voor deze rechtszaak omgebouwd callcenter, dat leeg stond op het industrieterrein van de Calabrische stad Catanzaro, zullen honderden advocaten en bijna duizend getuigen verschijnen. De beklaagden zullen in stalen kooien zitten. Een deel van de 355 verdachten behoort tot de familie Mancuso – met Luigi Mancuso, bijgenaamd ‘de oom’ als de leider van de bende – en een ander deel bestaat uit handlangers. Daar zitten onder andere belastingadviseurs, ondernemers en advocaten tussen.

Machtige familie

De ’ndrangheta, zoals de maffia in Calabrië heet, bestaat uit honderden criminele families en de Mancuso’s zijn er daar dus één van. “Dat is een van de machtigste families binnen de ‘ndrangheta, net zo belangrijk als de families uit maffianesten Reggio Calabria, San Luca en Platì”, zei hoogleraar en ‘ndrangheta-expert Antonio Nicosa dinsdag tijdens een persconferentie voor buitenlandse journalisten.

De opvallendste handlanger van de familie is een voormalig parlementslid van Silvio Berlusconi’s partij Forza Italia. Deze Giancarlo Pittelli zou de schakel zijn geweest tussen de ’ndranghetisti en banken, overheidsinstanties en de politiek. Tijdens etentjes in Pittelli’s huis in Catanzaro konden de verdachten aangenaam netwerken, stelt het Openbaar Ministerie. Ook de paar hoog geplaatste politiemensen die terecht staan en die informatie naar de Mancuso’s lekten, springen in het oog. Dat er tussen de verdachten ook een burgemeester en wat regionale politici zitten, is voor de Italianen dan weer niet iets waar ze hun wenkbrauwen bij optrekken – zij weten inmiddels wel dat alle succesvolle maffiosi een handvol plaatselijke politici in hun zak hebben.

Wél erg nieuw is dat er 58 mensen die tot het criminele Mancuso-netwerk behoorden, besloten hebben om informatie over allerlei misdaadpraktijken met de aanklagers te delen. Dat aantal is in Calabrië ongekend. Buitenlandse journalisten die in Italië werken, krijgen altijd van Italiaanse officieren van justitie te horen dat het zonder zulke figuren bijna onmogelijk is om de gesloten en zwijgzame maffiagroeperingen te vervolgen; zonder de talrijke spijtoptanten van Cosa Nostra was het nooit gelukt om die Siciliaanse maffia behoorlijk te verzwakken.

Wedergeboorte van de regio

De ’ndrangheta kende tot nu toe nauwelijks zulke ‘overlopers’, juist omdat dit een horizontaal netwerk van hechte families is en familieleden elkaar nou eenmaal niet makkelijk verraden. Antonio Nicosa: “De bevolking van Calabrië zal door deze rechtszaak kunnen zien dat er dingen schuiven binnen de ’ndrangheta en dat een wedergeboorte van hun regio mogelijk is. Ook daarom is dit proces erg belangrijk.”

De Calabrees Nicola Gratteri stuurt de officieren van justitie aan in deze rechtszaak, die naar verwachting twee jaar gaat duren. Gratteri, een bekend gezicht op de Italiaanse televisie en altijd omringd door potige lijfwachten, houdt nooit op te benadrukken dat de ’ndrangheta de rijkste en machtigste maffia van Europa is. Dat komt vooral doordat de Calabriërs zo’n beetje een monopolie hebben op de Europese import van cocaïne uit Zuid-Amerika, waarbij ze onder meer de havens van Rotterdam en Antwerpen veelvuldig gebruiken.

“Maar de ’ndrangheta is op alle continenten aanwezig en investeert miljarden aan criminele opbrengsten buiten Italië, bijvoorbeeld in de Duitse horeca”, zei Gratteri tijdens een recent tv-interview. Vanwege die grote financiële slagkracht en wereldwijde vertakkingen heeft Gratteri niet de illusie dat een veroordeling van de leden van het Mancuso-netwerk de ’ndrangheta echt pijn zal doen.

Lees ook:

Voor de Italiaanse maffia is corona een feestje

Italiaanse maffia-jagers slaan alarm: ze voorzien dat de georganiseerde misdaad gaat profiteren van de coronacrisis.

Het Italiaanse beleid tegen georganiseerde misdaad werkt

Italië voert al ruim 25 jaar een streng beleid om de georganiseerde misdaad te bestrijden. Dat is redelijk succesvol.