EthiopiëErfgoed
Lalibela, met de uit rotsen gehouwen 12de eeuwse kerken, is veroverd door Tigrayers
Lalibela, het iconische Ethiopische stadje met elf uit rotsen gehouwen kerken uit de twaalfde eeuw, is veroverd door milities uit de aangrenzende noordelijke deelstaat Tigray. In de regio woedt al negen maanden een burgeroorlog.
Inwoners van Lalibela, dat op 2500 meter hoogte in een ruig berglandschap ligt, zagen donderdag honderden Tigrayese strijders in de straten opdoemen. De milities uit de deelstaat Amhara die het stadje hadden moeten verdedigen, waren op de vlucht geslagen. Lalibela is zonder gevecht ingenomen, vertellen bewoners over de telefoon aan het persbureau Reuters.
Lalibela doopte zich in de dertiende eeuw tot het ‘Nieuwe Jeruzalem’ nadat de Bijbelse stad in 1187 was ingenomen door moslimleider Saladin. Koning Gebre Mesqel Lalibela bouwde hier een pelgrimsoord waar gelovigen al meer dan 800 jaar heentrekken.
Uit zo’n enorm vrijstaand massief blok wordt een kerk gehouwen
De kerken werden uit rode rotsen gehouwen. Vaak werd eerst een blok vrijgemaakt door er rondom, vier verdiepingen diep, het gesteente weg te hakken en af te voeren. Vervolgens werd in zo’n enorm vrijstaand massief blok een kerk gehouwen met verschillende ruimtes, plafonds met ornamenten, ramen en deuren.
Zo staat de kerk van Sint-Joris in een gat van 25 bij 25 meter dat dertig meter diep is, met bovenop de kerk een Koptisch kruis gebeiteld. De kerk van Sint-Joris wordt vaak het achtste wereldwonder genoemd.
In 1978 werden de elf uit de rosten gehouwen kerken tot werelderfgoed verklaard door Unesco. Er vinden inmiddels grootschalige restauratiewerkzaamheden aan de kerken plaats, omdat ze na meer dan 800 jaar in slechte staat verkeren. Regenwater zorgt voor ernstige erosie en verval.
Engelen namen ‘s nachts het werk over
De orthodox-christelijke kerk van Ethiopië verbindt strenge voorwaarden aan restauratie. Het gesteente is heilig en kan niet vervangen worden. De mare gaat dat in de twaalfde en dertiende eeuw overdag mensen de kerken uit de grond lieten verrijzen, maar ’s nachts engelen het werk overnamen. Daarom is het gesteente van de kerken ‘onaantastbaar’.
Lalibela geniet dan wel een cultureel beschermde status, toch was het schrikken dat de TDF-milities het gebied innamen. De regio Tigray waaruit de strijders komen is zelf hoofdzakelijk christelijk-orthodox, dus de kans op moedwillige vernielingen lijkt niet erg groot, maar een militaire confrontatie met Amhaarse milities of het Ethiopische leger op deze plek kan desastreus zijn.
De Ark des Verbonds
Lalibela is verbonden met de stad Aksum in het noorden van Tigray. Hier ligt naar overlevering ‘de Ark des Verbonds’ met daarin de twee stenen tafelen. Na de val van Jeruzalem zouden de tafelen met de Tien Geboden zijn meegenomen naar Abessinië, het huidige Ethiopië en in een kerkje in Aksum bewaard worden.
Afgelopen februari richtte Eritrese troepen een bloedbad aan in Aksum waarbij ook kerken zijn bestormd. Wat er met de Ark en de tafelen is gebeurd, als die daar al ooit lagen, is onbekend. Berichten uit het oorlogsgebied zijn spaarzaam.
Duidelijk is wel dat Aksum en Lalibela voor de Tigrayers belangrijke christelijke plaatsen zijn, ook al ligt het nu net ingenomen stadje midden in de vijandelijke deelstaat Amhara.
Lees ook:
Een bloedbad in de stad waar de Ark van het Verbond zou liggen.
In de heilige stad van de Ethiopisch Orthodoxe kerk, Aksum, waar naar overlevering de Ark van het Verbond ligt met de tafelen met de Tien Geboden, heeft eind november vorig jaar een bloedbad plaatsgevonden.
Tigrayese strijders boeken de ene zege na de andere: zullen ze opnieuw een gooi doen naar de macht?
De burgeroorlog in het noorden en oosten van Ethiopië breidt zich als een olievlek uit.In vier van de tien Ethiopische deelstaten wordt nu gevochten. De milities van de TDF uit de opstandige noordelijke provincie Tigray rukken op naar het zuiden, naar de regionale hoofdstad Gondar van de buurdeelstaat Amhara, maar ook richting Addis Abeba.
