Krijgt Roemenië na de presidentsverkiezingen eindelijk een functionerend landsbestuur?

Nog maar een paar dagen geleden keurde het Roemeense parlement een minderheidsregering goed. Die moet een eind maken aan de politieke crisis in het land die ontstond toen het parlement een motie van wantrouwen indiende tegen de vorige sociaal-democratische regering van Viorica Dancilla. Onder dat gesternte gaan de Roemenen deze zondag naar de stembus om een nieuwe president te kiezen. Ook al is de president officieel neutraal, zijn politieke kleur doet er in de praktijk wel degelijk toe.

De afgelopen jaren werd het land bestuurd door een centrum-rechtse president Klaus Iohannis in combinatie met een sociaal-democratische premier; sinds begin 2018 was dat Viorica Dancilla. De president en premier vochten voortdurend een machtsstrijd uit. Zo stonden de twee lijnrecht tegenover elkaar rondom veranderingen die de regering in de rechterlijke macht wilde doorvoeren. President Iohannis keerde zich bijvoorbeeld fel tegen het besluit van de premier om het hoofd van het anti-corruptie agentschap, Laura Codruta Kovesi, te ontslaan. Dat zij onlangs als EU-hoofdaanklager werd aangesteld zag de Roemenen president dan ook als ‘overwinning’ op de sociaal-democratische regering.

Incompetentie

Ook juichte Iohannis de motie van wantrouwen toe die zes oppositiepartijen vorige maand tegen de regering van Dancilla indiende. Zij beschuldigden de regering van incompetentie en het misbruiken van EU-fondsen. “Amateuristisch en onverantwoordelijk” noemde Dancilla deze actie. Volgens de premier had de president de motie niet openlijk mogen steunen omdat hij vanwege zijn functie neutraal zou moeten zijn. De motie werd aangenomen en de regering van de sociaal-democraten moest het veld ruimen.

Het lukte de Nationaal- Liberale Partij vervolgens om een minderheidsregering te vormen, met Ludovic Orban als premier. Nipt voor de presidentsverkiezingen gaf het parlement vervolgens zijn goedkeuring aan deze overgangsregering die in principe tot de parlementsverkiezingen volgend jaar aan mag blijven.

Mocht Iohannis herkozen worden – in de peilingen is hij favoriet- dan heeft het land voor het eerst sinds jaren voorlopig een premier en een president die uit dezelfde politieke hoek komen. Maar als hij zondag bij de eerste ronde niet meer dan de helft van de stemmen haalt is een tweede ronde nodig. En daar zou hij wel eens tegenover zijn rivaal Dancilla kunnen komen te staan. Nu zij niet langer premier is, hoopt Dancilla haar politieke loopbaan als president voort te zetten. Daarvoor moet zij wel de andere kandidaten – Dan Barna en Mirceau Diaconu die allebei afkomstig zijn uit kleine oppositiepartijen- achter zich zien te laten. Als zij onverwacht als overwinnaar uit de tweede ronde zou komen, zouden de twee topfuncties in Roemenië opnieuw tussen de sociaal-democraten en liberalen worden verdeeld.

Lees ook:

Na de nachtclubbrand zit de Roemeense bevolking haar leiders op de huid

Een fatale brand in een nachtclub in Boekarest zorgde voor grootschalige volksprotesten tegen corruptie. Protestleider Florin Badita leidt rond langs de monumenten van de strijd.