Japan wil toestemmingsleeftijd voor seks verhogen van 13 naar 16 jaar

Al in 1907 besloot Japan dat tieners vanaf 13 jaar toestemming kunnen geven voor seks. Dat moet veranderen, vindt het Japanse ministerie van justitie, dat een voorstel presenteerde om de leeftijd naar 16 jaar te verhogen. Wel blijft seks voor 13-jarigen toegestaan, zolang er een leeftijdsverschil van minder dan vijf jaar is. Het Japanse parlement stemt naar verwachting deze zomer met het plan in.

Het plan maakt deel uit van een reeks hervormingen van de Japanse zedenwetgeving. Ook groomen – het lokken van kinderen om ze seksueel te misbruiken – wordt verboden, als het aan het panel ligt. De definitie van verkrachting wordt uitgebreid.

In Nederland is 14 jaar de minimumleeftijd

Geen enkel westers land heeft nu zo’n lage leeftijd als Japan. In Duitsland is de minimumleeftijd 14 jaar, 15 in Frankrijk en 16 in het Verenigd Koninkrijk en de meeste staten in de VS.

In Nederland ligt de minimumleeftijd voor seks op 14 jaar, mits het leeftijdsverschil niet groter dan drie jaar is, er geen sprake is van een onevenredige machtsrelatie en er duidelijk toestemming is gegeven. Vanaf 16 jaar vereist de wet geen maximaal leeftijdsverschil meer – toestemming is natuurlijk nog wel verplicht.

Protesten bij verkrachtingszaken

De wijziging volgt op een reeks protesten in 2019. Toen werden meerdere verdachten van controversiële verkrachtingszaken vrijgesproken, tot onvrede van veel Japanners.

Zo ging een vader vrijuit, die ervan werd beschuldigd zijn tienerdochter herhaaldelijk te hebben verkracht. In hoger beroep draaide de rechter die uitspraak terug. De man kreeg alsnog tien jaar gevangenisstraf.

In een andere zaak kwam een man weg met het verkrachten van een bewusteloze vrouw, die veel had gedronken. Volgens de man zou er sprake zijn van een ‘misverstand’. Het leidde tot een luidere roep om hervorming van de Japanse zedenwetgeving.

De vrijspraak was mogelijk omdat de bewijslast in de huidige wetgeving bij de slachtoffers ligt. Zij moeten aantonen dat ze geen toestemming gaven, of dat er sprake was van intimidatie of aanranding. In de nieuwe wetgeving krijgen slachtoffers meer handvatten om het gebrek aan toestemming te bewijzen, zoals bij drogering, psychologische controle en overrompeling.

Lees ook:

Black Lives Matter in Japan: ‘Het is tijd dat het land afstapt van het idee dat het homogeen is’

In veel landen bracht de dood van George Floyd een nationaal debat over institutioneel racisme op gang. In Japanse media bleef het echter vooral bij het beschrijven van een buitenlands probleem. Maar klopt dat wel?