Italiaanse regering legt schuld van bootdrama bij mensensmokkelaars

Het bootdrama voor de kust van Calabrië, waarbij meer dan 62 migranten de dood vonden, heeft tot grote beroering geleid in Italië. Op de vraag hoe dit heeft kunnen gebeuren, wijst de regering van de rechtse premier Giorgia Meloni naar de mensensmokkelaars. Zij zijn hoofdverantwoordelijk voor het drama. Hulporganisaties hebben juist stevige kritiek op de regering.

Meloni en haar partij Broeders van Italië wonnen vorig jaar de verkiezingen, mede om hun migratievoorstellen. Eerder pleitte Meloni voor het “terugsturen van migranten naar hun landen en daarna de boten te laten zinken die hen hebben gered”. Als kersverse premier herhaalde zij in haar maidenspeech in oktober dat het terugdringen van de migratie naar Italië haar prioriteit heeft.

Gekunstelde statistieken

Ondanks de ferme taal van Meloni wijzen de migratiecijfers aan dat haar beleid nauwelijks effect heeft. Sterker, in 2022 arriveerden er 105.000 ongedocumenteerde migranten in Italië, zo’n 38.000 meer dan in het jaar ervoor. De minister van binnenlandse zaken, Matteo Piantedosi, wijt dat aan gekunstelde statistieken, omdat Meloni pas in oktober aantrad. Maar ook in de laatste vier maanden lag het aantal migranten vanuit de Middellandse Zee veel hoger dan in dezelfde periode in het jaar daarvoor. Piantedosi zegt dat dit komt door het zachte weer van dit jaar. Een andere verklaring is dat Griekenland, waar veel migranten aankwamen in voorgaande jaren, veel migranten naar Turkije terug duwt.

Piantedosi bezocht zondag de rampplek, en kondigde aan dat de migrantenboten moeten worden gestopt in het land waar de bootreis begon. “Ik vraag mezelf af hoe deze beproevingen worden georganiseerd, waar vrouwen en kinderen tot tochten worden aangezet die op tragisch gevaarlijke wijze eindigen.” Ook Meloni’s eerste reactie was dat zij wil samenwerken met landen waarvandaan de boottochten worden ondernomen.

Artsen zonder Grenzen (MSF) heeft veel kritiek op de aanpak en de reactie van de regering. In een persconferentie stelde de organisatie dat de “tragedie” het gevolg van Piantedosi’s beleid was. Piantedosi voerde vorig jaar de controversiële maatregel in die de hulp door organisaties aan migranten in nood in sommige gevallen strafbaar stelt en ernstig bemoeilijkt. Ook sloot hij in oktober verschillende havens voor reddingsboten die kort daarvoor honderden migranten van zee hadden gered.

Levens van kinderen in gevaar

De directeur van het Italië-programma van MSF, Marco Bertotto, zei zondag dat de bootramp niet moest worden uitgebuit door de politiek, en noemde de uitspraken van Meloni en Piantedosi “treurig” en “een klap in het gezicht van de slachtoffers en overlevenden van de tragedie.” Bertotto zei ook dat de strijd van Meloni en haar regering vooral gericht is tegen “pseudosmokkelaars”, vaak mensen die voor criminelen en mensensmokkelaars worden aangezien maar die in werkelijkheid slechts hebben “betaald” voor hun eigen overtocht door de boot te besturen.

Piantedosi legt de kritiek naast zich neer. Over de schipbreuk in Calabrië, zei hij: “Wanhoop kan nooit de reisomstandigheden rechtvaardigen, die de levens van kinderen in gevaar brengen.”

De Italiaanse regering wil niet alleen met landen als Turkije en Tunesië afspraken maken over het inperken van migratie. Het land wil ook dat de Europese Unie helpt, onder meer door het opnemen van meer migranten door andere EU-lidstaten. Voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, zei als reactie op de tragedie dat het noodzakelijk was dat “we onze inzet verdubbelen” bij het hervormen van de Europese asielregelgeving.

Lees ook:

Hulporganisaties zijn kwaad nu Italië hen dwingt verder te varen met migranten

De uiterst rechtse Italiaanse regering stuurt hulpschepen met migranten naar noordelijker havens, tot woede van de hulpverleners.

Frankrijk laat migrantenschip aanmeren na ruzie met Italië

De migranten aan boord van de Ocean Viking mogen eindelijk van boord. Frankrijk laat na Italiaanse weigering het schip toe.