Geweldsuitbarsting

Israël kondigt maatregelen aan na aanslagen, spanningen lopen verder op

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu (midden) tijdens het overleg met zijn kabinet op 29 januari 2023.  Beeld Reuters
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu (midden) tijdens het overleg met zijn kabinet op 29 januari 2023.Beeld Reuters

De geweldsuitbarsting in de Westelijke Jordaanoever volgt op een lange periode van dodelijke incidenten

Ghassan Dahhan

De veiligheidssituatie in Israël en de bezette Westelijke Jordaanoever verslechtert snel. Vorige week bestormden Israëlische militairen de Palestijnse stad Jenin en doodden daarbij negen Palestijnen. Een dag later pleegde een Palestijn een aanslag bij een synagoge in een buitenwijk van Jeruzalem, waar hij zeven Israëliërs doodschoot. En dit weekend opende een Palestijnse jongen van 13 jaar het vuur op Israëliërs in Oost-Jeruzalem, waarbij hij twee personen verwondde. De spanningen nemen ook toe bij de grens tussen Gaza en Israël, waar eerder raketbeschietingen en luchtaanvallen over en weer plaatsvonden.

Het Israëlische kabinet kwam zaterdag bijeen voor spoedberaad. Premier Benjamin Netanyahu zei na afloop dat de Israëlische reactie ‘stevig, snel en precies’ zal zijn. Later werd het gebied rondom het huis van de man die zeven Israëliërs had doodgeschoten afgezet, ter voorbereiding van de vernietiging ervan – Israël blaast huizen op van Palestijnen die betrokken zijn bij aanslagen. Ook het huis van de 13-jarige schutter werd zondag afgezet. De Israëlische regering heeft ook straffen opgelegd aan hun familieleden. Vermoedelijk zullen hun Israëlische nationaliteiten worden ontnomen, waardoor zij het risico lopen om te worden gedeporteerd.

De regering kondigde ook andere strafmaatregelen aan, zoals verdere uitbreiding van joodse nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever. Het Israëlische leger maakte vrijdag al bekend dat het meer militairen gaat stationeren op de Westelijke Jordaanoever ter grootte van een bataljon.

Netanyahu wil het wapenbezit versoepelen

In het nieuwe kabinet van premier Benjamin Netanyahu, het meeste rechtse uit de Israëlische geschiedenis , zitten nu meerdere ministers die in het verleden harde actie bepleitten tegen de Palestijnen, onder wie de ultrarechtse veiligheidsminister Itamar Ben-Gvir. Hij bezocht vrijdag de synagoge waar de aanslag eerder die dag had plaatsgevonden en beloofde harde actie. “De regering moet ingrijpen, als God het wil dan zal dit gebeuren.”

Netanyahu kondigde ook aan dat hij het wapenbezit onder Israëliërs wil versoepelen om zo toekomstige aanslagen te voorkomen. “We hebben telkens opnieuw gezien dat heldhaftige, gewapende en getrainde burgers levens kunnen redden”, stelde hij.

In het Palestijnse vluchtelingenkamp in Jenin, waar eerder deze week het Israëlische leger bloedig ingreep, vierden zaterdag verschillende mensen feest op straat toen zij het nieuws hoorden van de aanslag in Jeruzalem. Palestijnse gevangenen die in Israël vastzaten en feest vierden, werden opgesloten in de isoleercel.

Hoogste aantal Palestijnse doden in meer dan vijftien jaar

De woede in de Westelijke Jordaanoever neemt al langere tijd toe. In de afgelopen maand zijn daar al minstens 34 Palestijnen gedood door Israël. Vorig jaar werden er in totaal 150 Palestijnen gedood op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem – het hoogste aantal in meer dan vijftien jaar tijd. In hetzelfde jaar werden ook dertig Israëliërs gedood door Palestijnen.

De nieuwe escalatie komt op een politiek belangrijk moment, want de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Antony Blinken, is maandag in Israël en de Palestijnse Gebieden. De Amerikaanse regering veroordeelde de aanslag bij de synagoge en betuigde haar steun aan Israël. De vraag is of Blinken het aangekondigde plan van Netanyahu om nederzettingen uit te breiden zal aankaarten, want de Amerikanen zijn officieel nog altijd voor een tweestatenoplossing en zien nederzettingen als obstakel voor de vrede.

De Europese Unie veroordeelde ook de aanslag in Jeruzalem van vrijdag. EU-buitenlandchef Borrell riep Israël tegelijkertijd op om ‘geweld als laatste redmiddel’ te gebruiken en wees op de vele doden aan Palestijnse kant in het afgelopen jaar. Borrell riep op tot het herstarten van de vredesbesprekingen en om ‘niet te reageren op provocaties.’

Lees ook:

Sinds de VN de tel bijhouden, vielen er nog nooit zoveel Palestijnse doden op de bezette Westoever als in 2022

Volgens de VN is 2022 voor Palestijnen op de bezette Westoever het dodelijkste jaar sinds de organisatie is begonnen met tellen. Onder een nieuwe rechtse regering dreigt de situatie verder te escaleren.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden