Ineens was de zieke Walter De Benedetto het boegbeeld van legale wiet-zelfkweek

Voor Walter De Benedetto begon het leven goed. Hij groeide op in het mooie en veilige Arezzo, in Toscane, en deed daar graag aan judo, speelde rugby en was dol op muziek. Maar op z’n vijftiende kregen zorgen de overhand. Hij had ineens hoge koorts, gaf over en had stijve spieren. Hij bleek reumatoïde artritis (AR) te hebben, een chronische auto-immuunziekte die pijnlijke ontstekingen in zijn gewrichten veroorzaakte.

Lange tijd was de ziekte dragelijk en De Benedetto werd gemeente-ambtenaar. Daarnaast ging hij helemaal op in muziek: hij speelde piano, viool, gitaar en trompet en genoot van jazzmuziek. Maar de RA tastte zijn lichaam steeds verder aan en de pijn werd steeds erger. Hij kreeg nieuwe knieën en heupen. Zijn leven werd gedomineerd door het uitproberen van medicijnen, het bestrijden van nare bijwerkingen en pijn. Thuis zorgde zijn moeder voor hem.

De Benedetto – door vrienden omschreven als ‘een zachte man met een grote vastberadenheid’ – vogelde ook zelfstandig uit waar hij het meeste baat bij zou kunnen hebben en kwam uit op cannabis. Maar wiet was in Italië toen nog volkomen illegaal en daarom kocht hij het bij drugshandelaren: “Ik merkte dat de pijn aanzienlijk minder werd en ik makkelijker in slaap viel”, vertelde hij later in een interview.

Cannabis importeren

Toen in 2007 cannabis voor therapeutische doeleinden legaal werd, ging de Italiaanse overheid het importeren uit onder andere Nederland en begon het leger in Florence wietplanten te kweken. De Benedetto kwam voor de medicinale wiet in aanmerking. Maar omdat de vraag van patiënten van begin af aan groter was dan het aanbod , zat hij noodgedwongen vaak zonder. Daarom besloot hij om met hulp van vrienden een wietplantage in zijn eigen woning aan te leggen, met negen planten: “Door de wiet kwam mijn ziekte tot rust, iets wat met een hele reeks medicijnen nooit was gelukt”.

Maar wat hij deed, is in Italië verboden. De politie kreeg er hoogte van en stond in 2019 voor de deur; de hele boel werd in beslag genomen. De Benedetto, inmiddels een uitgemergelde man in een rolstoel, kreeg een rechtszaak aan zijn broek wegens drugshandel. “Ik moest de cannabis wel zelf kweken omdat de overheid tekortschiet”, verklaarde hij. Media berichtten over het proces en zo werd De Benedetto ineens een bekende strijder voor de legalisering van zelfkweek en bracht hij het tekort aan medicinale wiet onder de aandacht.

In april 2021 werd de Toscaan vrijgesproken: de rechter had begrepen dat de patiënt de wiet voor zichzelf nodig had gehad. De media spraken van ‘een historische uitspraak’ die de weg vrijmaakte voor wetgeving waardoor het kweken van maximaal vier wietplanten voor eigen gebruik legaal moet worden. Toen het wetsontwerp begin dit jaar in het parlement bleef steken, reageerde De Benedetto ontmoedigd: “Het lijkt alsof onze overheid liever heeft dat de Italianen cannabis bij drusghandelaren kopen dan dat ze zelf een paar planten kweken”.

Vechten voor de legalisering van euthanasie

Op zijn vijftigste verjaardag werd De Benedetto vorig jaar geïnterviewd door een lokale nieuwswebsite. Hij vertelde over zijn aftakeling: “Ik wens dit niemand toe. Deze ziekte put je uit.” Hij had zich inmiddels aangesloten bij de Italiaanse vereniging die vecht voor de legalisering van euthanasie. “Dat is een strijd voor waardigheid”, vond hij. De Benedetto vertelde ook dat het leven hem ondanks alles beviel en dat hij kon genieten van zijn katten, vissen en papegaaien, en ook van de natuur die hij – aan bed gekluisterd – door het raam met de jaargetijden zag veranderen.

Na De Benedetto’s overlijden werd hij door de progressieve voorzitter van de Tweede Kamer geprezen voor zijn ‘gevechten voor beschaving’. Dagblad La Stampa noemde hem ‘een held’ en wees erop dat de wet er nog steeds niet door is.

Tijdens de begrafenis las een vriend een tekst van De Benedetto voor waaruit bleek dat het niet de reumatoïde artritis was geweest die hem het zwaarst was gevallen. “Vandaag is de kerk vol, maar ik heb mijn ziekte voornamelijk ondergedompeld in eenzaamheid beleefd. Aan dat lijden kan geen enkel medicijn iets doen. Ik had liever gehad dat de kerk vandaag leeg was geweest en dat jullie, toen ik nog leefde, een uur bij me langs waren gekomen om met me te praten.”

Walter De Benedetto werd in Arezzo geboren op 30 augustus 1971 en stierf daar op 9 mei 2022.