In het zwaar getroffen aardbevingsgebied staat de stad Erzin nog overeind

In tegenstelling tot plaatsen in de omgeving staan gebouwen in de stad Erzin grotendeels overeind na de aardbeving van twee weken geleden. Toch slapen sommige inwoners ook hier noodgedwongen in tenten.

Op het eerste gezicht lijkt in provinciestad Erzin het leven langzaam terug naar normaal te gaan. Bijna twee weken na de verwoestende aardbevingen zijn aan de hoofdstraat winkels bevoorraad en openen restaurants hun deuren weer. Alleen de afgebroken minaretten van twee moskeeën herinneren aan de ramp die de provincie Hatay zo zwaar trof.

Erzin ligt op zo’n 130 kilometer van het epicentrum, dichterbij dan Antakya, de stad die volledig van de kaart is geveegd. Rijd je vanuit Erzin dertig minuten naar het noorden, dan vind je in Osmaniye hele wijken in puin. In het hele rampgebied zijn meer dan 80.000 gebouwen zwaar beschadigd of ingestort. Toch staan alle huizen in Erzin nog overeind. Hoe kan dat?

‘Mijn geweten is schoon, hier is geen illegale bouw toegestaan’

In een interview met Turkse media, gaf Ökkes Elmasoglu, burgemeester van Erzin de volgende verklaring: “Mijn geweten is schoon, wij hebben op geen enkele wijze illegale bouw toegestaan.” Hij verwijst daarmee naar de discussie over bouwregelingen die in Turkije is losgebarsten.

Inmiddels zijn er meer dan honderd aannemers opgepakt die zich niet aan de bouwvergunningen hielden. Maar er wordt ook naar lokale en landelijke overheden gekeken, die regelmatig een oogje dichtknepen. Met de juiste connecties waren inspecties een wassen neus. Ook werd er vanuit Ankara op verschillende momenten amnestie verleend aan illegaal gebouwde huizen. Op deze regelingen is nu veel kritiek gekomen.

De uitspraken van de burgemeester veroorzaakten dan ook een flinke mediastorm. Elmasoglu heeft zich sindsdien stilgehouden, maar gemeentemedewerker Emre Tibbikoglu wil wel uitleg geven. “Natuurlijk staan we geen illegale bouw toe,” begint hij, maar voegt eraan toe dat de woorden van de burgemeester uit zijn verband zijn getrokken.

“Ons geluk is het volgende geweest: we hebben niet veel hoogbouw. In de termijn van deze burgemeester mogen gebouwen maximaal zes verdiepingen zijn, daarvoor lag de grens op vier verdiepingen”, is de verklaring van Tibbikoglu.

Geografie speelt ook een rol

Experts maken ook kanttekeningen bij de zaak en wijzen naar de geografie als belangrijkere reden waarom Erzin grotendeels nog overeind staat. Erzin mag dan wel dicht bij het epicentrum liggen, de breuklijn ligt achter de bergen en de stad is gebouwd op stevige grond.

Hoewel de huizen overeind staan, slapen er nog steeds mensen buiten. Zoals de familie van Ahmet Topmak. Pas tien dagen na de beving hebben ze een tent gekregen, tot die tijd brachten ze de nacht onder een zeil in de tuin door. Een team van het ministerie moet nu kijken of hun huis veilig is, of dat ze voorlopig nog in hun tent moeten blijven wonen.

De twee mannen die daarover beslissen zijn Erol Aytar en Mehmet Aktas. Vanuit Bolu zijn ze hierheen gestuurd en al drie dagen lang inspecteren ze nu huizen.

Bouwtechnicus Aytar raast als een wervelwind met een hamer en een beitel door het huis, langs de scheuren en beschadigingen die Topmak hem aanwijst. Bouwkundige Aktas, die een witte veiligheidshelm draagt, is een stuk rustiger, hij komt er met de tablet achteraan om foto’s te maken van de schade.

Huis onveilig verklaard, familie moet in een tent wonen

In het huis van het gezin Topmak zijn de scheuren niet te missen. De bouwinspecteur ziet meteen dat het huis, ‘naar eigen inzicht’ is gebouwd, zonder veel oog voor bouwvoorschriften. Het kleine huisje blijkt dan ook niet bestand geweest tegen het natuurgeweld. Scheuren in muren en deurposten, en het ontbreken van een deugdelijke constructie maken dat Aytar en Aktas besluiten het huis onveilig te verklaren.

Wat gaat er nu gebeuren, vraagt de familie zich af? “Er komt nog een controle vanuit het ministerie, die moet daarover besluiten”, zegt Aytar. De familie blijft voorlopig in de tent wonen.

Het contrast met het volgende huis kan niet groter. Waar bij de familie Topmak de kasten zijn omgevallen en de hele inboedel door elkaar is getrild, is het huis van Mine Dalgic opgeruimd en schoon, alsof er nooit iets is gebeurd. Aytar kijkt tevreden rond en concludeert: “Geweldig gebouwd. U kunt hier rustig blijven wonen, mevrouw.” De inspecteurs krijgen Turkse koffie, een tasje mandarijnen en een sigaret als dank.

Veel tijd is er niet te verliezen, want de inwoners wachten met smart op het oordeel van de twee mannen. Zo ook Elif Duran, die na drie nachten buiten inmiddels toch weer intrek in haar huis heeft genomen. “Het voelt nog steeds alsof de grond 24/7 trilt. Ik weet soms niet meer of het echt is, of dat ik gek word”, beschrijft ze haar gevoel.

“Vooral deze scheuren maken mij bang”, zegt Duran, terwijl ze naar de muur van de woonkamer wijst. Erol Aytar heeft daar niet veel oog voor, hij concentreert zich vooral op de muur naast de tv, waar ook een scheur in zit. Duran ziet met lede ogen aan hoe Aytar vervolgens op de muur inhakt, om te kijken of het een draagmuur is.

Na nog een rondje om het huis geven Aytar en Aktas ook hier groen licht. Een hele opluchting voor Duran: “Ik ga nu een stuk rustiger slapen.”

Lees ook

Erdogans politieke toekomst wordt door de aardbeving uiterst onzeker

De Turkse president Erdogan heeft in het verleden vele politieke crisissen doorstaan, maar de aardbeving kan hem zijn herverkiezing kosten.