Topoverleg
In de hoop op een doorbraak voert het Westen wapensteun aan Oekraïne flink op
Zo’n vijftig landen overleggen vrijdag op een Duitse vliegbasis over de wapensteun aan Oekraïne. Ze gaan meer zwaar materieel sturen, in de hoop dat Oekraïne weer in de tegenaanval kan gaan.
De Verenigde Staten en andere landen die Oekraïne steunen gaan de wapenhulp flink opvoeren. Defensieministers van zo’n vijftig landen en functionarissen van de Navo overleggen hierover vrijdag op de Amerikaanse vliegbasis Ramstein in het zuidwesten van Duitsland. Het plan is om meer zwaar materieel te sturen, meer Oekraïense troepen te trainen, en de munitieproductie op te voeren.
Westerse militaire planners spreken van een surge, een snelle toename van de leveranties, en van een mogelijk ‘scharniermoment’ in de oorlog. Ze hopen dat Oekraïne met het nieuwe materieel later dit jaar in de aanval kan gaan. De Oekraïners moeten de Russen terugdrijven tot de frontlinies die bestonden vóór de inval, of Moskou op zijn minst naar de onderhandelingstafel dwingen.
Soort uitputtingsslag en patstelling
“Wij denken dat dit het juiste moment is om onze steun aan Oekraïne te intensiveren”, aldus de Britse buitenlandminister James Cleverly eerder deze week. “We kunnen niet toestaan dat dit conflict voortsleept en uitdraait op het soort uitputtingsslag en patstelling zoals je in de Eerste Wereldoorlog had.”
Volgens de laatste cijfers gaan de Verenigde Staten, Duitsland, Frankrijk, Zweden en Canada de komende tijd zo’n vijfhonderd pantservoertuigen van westerse makelij leveren. De VS gaan mogelijk ook artillerieraketten met een bereik van ongeveer 150 kilometer sturen. Tot nu toe kreeg Oekraïne slechts raketten met een bereik van 80 kilometer. Verschillende landen gaan ook meer artilleriegeschut leveren.
Vrijdag willen de bondgenoten ook knopen doorhakken over de levering van tanks. Het Verenigd Koninkrijk kondigde onlangs aan dat het veertien van zijn Challenger 2-tanks gaat leveren. En de Franse defensieminister Sébastien Lecornu verklaarde woensdag dat zijn land overweegt een aantal Leclerc-tanks te sturen.
Over de levering van Duitse Leopard-tanks werd in de aanloop naar het overleg nog stevig gesoebat. De Duitse bondskanselier Olaf Scholz weet dat zijn bevolking verdeeld is over tankleveranties en vreest dat zijn land betrokken raakt bij de oorlog. Donderdag waarschuwde hij dat Duitsland alleen tanks zal leveren als Amerika het ook doet.
De Duitse Leopards 1 en 2, waarvan er in ruim een halve eeuw meer dan 3500 zijn geproduceerd, zijn bij een hele reeks Europese landen in gebruik. De Frankfurter Allgemeine Zeitung noemde de Leopard ‘de Volkswagen Golf van de Duitse pantserindustrie’. Verschillende landen, waaronder Finland, Polen en Spanje, hebben al laten weten dat zij bereid zijn Oekraïne Leopards te leveren. Maar zij hebben daarvoor toestemming nodig van Duitsland, dat dit bij de oorspronkelijk verkoop aan deze landen bedong. Tot nu toe weigerde Scholz die goedkeuring.
Geplande leveranties van groot belang
“De Duitsers staan onder gigantische druk”, zegt expert Dick Zandee van Instituut Clingendael. “Ik denk dat er een brede internationale coalitie zal worden gesmeed, inclusief Duitsland, die de Leopards gaat leveren. Dat is voor Duitsland dan de uitweg.”
Voor de Oekraïners zijn de geplande leveranties van groot belang. De oorspronkelijke Russische poging om het hele land te veroveren is vastgelopen, maar ook de twee Oekraïense tegenoffensieven bij Charkov en bij Cherson, in september ingezet, zijn tot stilstand gekomen. Daarbij speelt het barre winterweer een rol.
De Russische president Vladimir Poetin laat momenteel zijn wapenindustrie op volle toeren draaien en zegt grote aantallen nieuwe militairen op te leiden. Die Russische inzet zou volgens analisten eind dit jaar, of begin 2024, een impact kunnen gaan hebben op de krachtsverhoudingen aan het front.
Mede daarom zijn de Oekraïners er op gebrand om de komende tijd het initiatief te nemen. De Oekraïense president Volodimir Zelenski riep donderdag dan ook op om haast te maken met de levering van de zware wapens: “We kunnen het niet doen met alleen motivatie en moreel.”
Lees ook:
Nieuwe minister Pistorius staat voor de keus: wel of geen tanks voor Oekraïne?
Boris Pistorius wordt de nieuwe minister van defensie in Duitsland. Zijn eerste grote taak: meebeslissen over de levering van tanks aan Oekraïne.
Druk op Duitsland groeit om tanks te gaan leveren aan Oekraïne
De Duitse buitenlandminister Baerbock riep maandag in Den Haag op tot de oprichting van een Oekraïne-tribunaal. Over de in Berlijn zeer gevoelige levering van tanks hield ze zich op de vlakte.