In China vallen industrie en landbouw stil. ‘De goden geven ons geen regen’

Drooggevallen rivierbeddingen, vergeelde rijstvelden en vrijwel lege stuwmeren. Grote delen van China, vooral in het zuidwesten van het land, lijden onder de ergste periode van droogte en hitte ooit. Landbouw en industrie zijn zwaar getroffen en verlichting lijkt voorlopig niet in zicht. De tropische storm Ma-on, die donderdag in het zuiden van China aan land komt, kan in de kustgebieden wat regen brengen, maar verder landinwaarts zal dat niet helpen.

Chinese meteorologen spreken van de grootste hittegolf sinds de moderne metingen begonnen, in 1961. Niet eerder was zo’n groot gebied zo lang zo heet en zo droog. De hittegolf duurt nu al meer dan tien weken en het getroffen gebied strekt zich uit langs de Yangtze-rivier, van Sichuan in het westen via de megastad Chongqing naar het oosten, in de richting van Shanghai.

Lichten gedoofd

Bijna een derde van de zeshonderd weerstations langs de Yangtze noteerden de laatste dagen hun hoogst gemeten temperatuur ooit. Vooral Chongqing en omgeving lijden onder de hitte, met temperaturen die dagelijks boven de veertig graden uitkomen.

De Yangtze, China’s langste rivier, staat daar nu meters lager dan normaal, wat de scheepvaart ernstig hindert. Rond de stad woeden bosbranden, die ook de aanvoer van water en elektriciteit op veel plaatsen hebben afgesneden.

Veel fabrieken liggen stil om stroom te besparen en in veel kantoren en andere gebouwen is de airconditioning uitgeschakeld. Voor gebouwen waar die nog wel aanstaat, zoals sommige grote bibliotheken, staan mensen in de rij. In Shanghai zijn de lichten van de skyline langs de rivier de Huangpu gedoofd.

Ook dieren lijden onder de hitte, zeker als ze met duizenden bij elkaar op stal staan. Er zijn wel noodplannen gemaakt voor varkensboerderijen en andere veebedrijven. Ondertussen verdorren de oogsten op de akkers. Regen is er de voorbije weken nauwelijks gevallen en irrigatie is in veel gebieden bijna niet meer mogelijk.

'We bidden tot de goden’

“We bidden tot de goden, maar die geven ons geen regen”, zegt rijstboer Li Siming tegen persbureau AP, terwijl hij zijn geel geworden aanplant bekijkt. “We vragen het aan de lokale overheid, maar die geeft ons ook geen water.”

Het schaarse irrigatiewater dat er nog wel is wordt omgeleid naar boomgaarden in de buurt omdat de bomen daar anders dreigen af te sterven. Het Poyangmeer, China’s grootste zoetwaterreserve, is gekrompen tot een kwart van zijn normale omvang.

De schade in de landbouw kan leiden tot ‘substantiële prijsverhogingen’ van voedingsmiddelen, waarschuwt professor Lin Zhong van de City University of Hong Kong. Tegen persbureau Reuters zegt Lin, die gespecialiseerd is in de gevolgen van klimaatverandering op de landbouw in China, dat in het ergste geval zelfs voedselschaarste dreigt.

Droogte ondermijnt duurzame plannen

China, dat van alle landen de meeste broeikasgassen uitstoot, heeft zich verbonden aan het klimaatakkoord van Parijs. Vanaf 2030 moet de CO₂-uitstoot dalen en dertig jaar later moet het land klimaatneutraal zijn. Maar de hitte en droogte dreigen duurzame plannen nu te verstoren. Veel stuwmeren die voor waterkracht moeten zorgen staan droog. En nu delen van het land zonder stroom zitten, neemt de druk toe om nog meer kolencentrales te bouwen.

Ondertussen houdt China vast aan het strenge coronabeleid. Inwoners van het getroffen gebied moeten geregeld langdurig in de rij staan voor een verplichte coronatest, door zorgmedewerkers die ook in de hitte van top tot teen in wit plastic zijn gehuld. Op sociale media zijn beelden te zien van mensen die tijdens het wachten zijn flauwgevallen. Maar op de Chinese televisie, die onder controle van de overheid staat, is er niet veel aandacht voor de hitte en droogte.

Lees ook:

Verandert China van grootste vervuiler ter wereld in het braafste jongetje van de klas?

China streeft ernaar om in 2060 klimaatneutraal te zijn, beloofde president Xi Jinping in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Hoe realistisch zijn die beloftes van China?