Hopelijk keert die vreselijke drukte in de Istiklal-straat wel weer terug

Vier weken geleden was er een bomaanslag in hartje Istanbul. Iedereen die ooit in die stad geweest is, kent de plek waar het gebeurde: de Istiklalstraat, in de volksmond gewoon Istiklal (Turks voor onafhankelijkheid). Zes jaar eerder pleegde IS op bijna dezelfde plek een zelfmoordaanslag.

Ik ben ontelbare keren over Istiklal gelopen en met mij vele andere Istanbullu. Ik werkte een tijd op een kantoor aan deze straat en mijn sportschool ligt op 100 meter van de plek van de aanslag.

Veel mensen hebben een hekel aan Istiklal, ik eigenlijk ook. Als ik weer eens allemaal toeristen moet ontwijken onderweg naar de metro, kan ik behoorlijk gefrustreerd raken. Het is er op elk moment van de dag ontzettend druk, zelfs rond middernacht zijn er volop voetgangers.

Ik had me al een tijd niet geërgerd

Na de aanslag viel me iets op: ik had me al een tijd niet geërgerd aan toeristen. Zou het rustiger zijn geworden? Mijden mensen deze straat nog altijd? Een vriendin reageerde in ieder geval ongerust toen ik vertelde dat ik de ochtend na de aanslag eerst naar de sportschool was geweest en daarna naar de bloemenzee om de herdenkplek te fotograferen.

Na een paar dagen verdwenen de bloemen, en ook de bomen, bankjes en prullenbakken. Toen vervolgens ook de straatmuzikanten werden verbannen, merkte ik dat de levendigheid van Istiklal toch ook zijn charme had.

Veel mensen zullen het niet met me eens zijn. Sowieso zegt iedereen die lang in Istanbul woont dat Istiklal en de straten eromheen vroeger geweldig waren, maar dat er van die glorietijd niks meer over is. Veel mensen klagen over Arabische en Iraanse toeristen die de boel zouden hebben overgenomen.

Het verdwijnen van hun geliefde kleine ondernemers zien velen als een bewijs van de teloorgang van de wijk Beyoglu. De Griekse, Armeense en Joodse minderheden, die de wijk maakten tot wat het was, zijn allang verdreven. Grote winkelketens hebben nu de overhand. Een historische boekwinkel veranderde in een winkel voor goedkope sierraden, compleet met vreselijk fel tl-licht. Mijn favoriete patisserie sloot na 212 jaar de deuren als een van de laatste traditionele zaakjes aan Istiklalstraat.

Gezellige avonden in de wijk rond Istiklal

Na de aanslag moest ik ook denken aan de geweldige avonden die ik beleefde in de zijstraten van Istiklal, met gezellige cafés en meyhanes (restaurants die mezze en de anijsdrank raki serveren). Het mooiste gebouw van de straat, het Botterhuis (vernoemd naar de Nederlandse kleermaker van de Ottomaanse sultan) wordt nu gerestaureerd en moet een kunst- en cultuurcentrum worden.

Ook al krijgt massaconsumptie hier en daar de overhand, Istiklal blijft ook de plek van politiek protest, of eigenlijk de plek waar protesteren absoluut níet mag. Amper twee weken na de aanslag wilden activisten hun jaarlijkse protest voor vrouwenrechten op Istiklal houden. Dat werd zoals elk jaar verboden. De straten eromheen werden door honderden politieagenten gebarricadeerd.

Istiklal is dus veel meer dan alleen een winkelstraat. Het is anders dan vroeger, maar de wijk eromheen gaat pas echt ten onder als er niemand meer komt. Dat geeft mij het perfecte excuus om dit weekend mijn favoriete restaurants en cafés rondom Istiklal te sponsoren.