Hongarije jaagt de EU én de Navo de gordijnen in met gedraal rond toetreding Finland en Zweden

Ach ja, het zwarte schaap Hongarije. In de Europese wijk van Brussel halen ze inmiddels bijna hun schouders op over deze moderne EU-folklore. In het Navo-hoofdkwartier, ongeveer 8 kilometer verderop, moeten ze nog wennen aan de stoorzender uit Boedapest. Maar dat EU- én Navo-lidstaat Hongarije er nu in slaagt beide machtige organisaties tegelijk de gordijnen in te jagen, dat is niet eerder vertoond.

De nieuwe irritaties spruiten voort uit de Hongaarse opstelling in het Navo-toetredingsproces van Finland en Zweden. De Turkse twijfels daarover zijn bekend en tamelijk voorspelbaar. Maar over de Hongaarse houding tast iedereen in het duister.

Na lang uitstel begon het parlement in Boedapest woensdag te debatteren over de Fins-Zweedse Navo-kwestie. Een stemming over de ratificatie is voorzien voor de tweede helft van deze maand, maar niets is zeker na de talloze rookgordijnen die de regering van premier Viktor Orbán de afgelopen maanden heeft weten te leggen.

Wachten op de stempeltjes van Ankara en Boedapest

Na de Russische invasie van Oekraïne wisten de van oudsher neutrale landen Finland en Zweden niet hoe snel ze onderdak moesten vinden onder de veiligheidsparaplu van het westerse Navo-bondgenootschap. In mei vorig jaar kreeg de Navo hun aanmeldformulieren binnen.

Door de oorlog ging het allemaal bliksemsnel. Tijdens de Navo-top in Madrid, eind juni, leek de Navo-uitbreiding beklonken. De dertig huidige lidstaten hoefden alleen nog maar een stempeltje te zetten. Dat hebben ze allemaal gedaan, behalve Hongarije en Turkije.

Alle aandacht ging uit naar Turkije. Dát was het probleem, Hongarije niet. Orbán zei geruststellend dat zijn land dit keer het zwarte-schapenpak in de kast zou laten hangen.

Tot vorige week. Toen beweerde de premier in een radiointerview dat sommige parlementariërs ‘niet zo enthousiast’ zijn over de Scandinaviërs. Binnen zijn dominante Fidesz-partij zouden stemmen opgaan om ‘eens een woordje te spreken met die leuke Finnen en Zweden, omdat het niet terecht zou zijn hen aan boord te nemen terwijl ze regelrechte leugens verspreiden over Hongarije, over de rechtsstaat, over democratie, over het leven hier’.

Finland en Zweden schaarden zich bij het vrekkige-landenkamp

Binnen de Europese Unie behoren Finland en Zweden tot de lidstaten die zich het strengst hebben opgesteld tegenover inbreuken op onder meer de onafhankelijke rechtspraak en de persvrijheid in Polen en Hongarije. Bovendien zaten ze drie jaar geleden in het Nederlandse kamp van de ‘vrekkige’ EU-landen die de Europese meerjarenbegroting wilden afknijpen. Daarmee maakten ze geen vrienden in Boedapest en Warschau.

In Polen hebben de anti-Russische sentimenten geleid tot snelle verwelkoming van de nieuwe Navo-leden, maar Hongarije zoekt zijn mikpunten elders. De regering-Orbán is ook het meest kritisch over de EU-sancties tegen Rusland. Die worden in Boedapest denigrerend de ‘Brusselse sancties’ genoemd, ook al zijn ze net zo goed Hongaars als Nederlands of Grieks. Het land is immers steeds akkoord gegaan met de EU-maatregelen.

Het idee is nu dat het Hongaarse parlement een delegatie naar Finland en Zweden wil sturen voor overleg. Vooralsnog bestaat die alleen uit Fidesz-leden.

De vraag is of de hardliners binnen Fidesz de mogelijke internationale reputatieschade van hun opstelling voor lief zullen nemen. “Om jezelf nou tot stinkdier te maken op het tuinfeest van tegelijkertijd de EU en de Navo, dat is een rare strategie”, aldus Nick Witney van de denktank European Council on Foreign Relations, tegenover website EUobserver.

Ook Fidesz zelf lijkt verdeeld. De Hongaarse president Katalin Novák (ook van Fidesz) riep de parlementariërs woensdag op om ‘zo snel mogelijk’ in te stemmen met de Fins-Zweedse Navo-toetreding. De hoge diplomaat en vroegere Navo-ambassadeur voor Hongarije, Péter Sztáray, probeerde het parlement eveneens te overtuigen. “De uitbreiding van de Navo met Finland en Zweden is een belangrijke stap naar het versterken van de veiligheid van de Euro-Atlantische regio”, zei Sztáray.

Intussen slaat Moskou het tafereel met stijgende belangstelling gade.

Lees ook:
De Hongaarse regering zet wetten door in slakkentempo - of in tien seconden

In het Hongaarse parlement kan het doorzetten van een wet heel lang duren, of extreem snel, afhankelijk van het onderwerp. Online circuleren memes die de veranderlijkheid van de tijd bespotten.

De laatste Navo-loodjes wegen het zwaarst voor Finland en Zweden

De toetreding van Finland en Zweden tot het militaire bondgenootschap Navo leek een kwestie van weken. Turkije blijft de spanning er echter in houden.