Verenigde Staten
Het kwijtschelden van de studieschulden is een goed getimed cadeautje van Joe Biden
Zo’n 14 miljoen Amerikanen krijgen hun hele studieschuld kwijtgescholden. Een structurele oplossing voor de schuldencrisis is nog niet in zicht.
Hij had het tijdens zijn campagne beloofd, hij wachtte er lang mee, maar ruim twee maanden voor de cruciale midterms-verkiezingen komt de Amerikaanse president Biden dan eindelijk met een flinke financiële verlichting voor de tientallen miljoenen Amerikanen die gebukt gaan onder steeds hogere studieschulden.
Iedereen die minder dan 125.000 dollar per jaar verdient komt in aanmerking voor een eenmalige kwijtschelding van 10.000 dollar. Bij mensen die een Pell-beurs ontvingen, bedoeld voor studenten uit gezinnen met lagere inkomens, wordt zelfs 20.000 dollar weggestreept. Biden versoepelde ook een aantal terugbetalingsvoorwaarden voor de resterende schulden.
Miljoenen Amerikanen zullen een zucht van verlichting slaken. Zo’n 45 miljoen mensen in het land hebben studieschulden, en volgens eerste berekeningen van de regering zouden zo’n 14 miljoen van hen met deze regeling in één klap studieschuldenvrij zijn.
Totale studieschuld bijna verviervoudigd
De afgelopen vijftien jaar groeiden de studieschulden bij veel Amerikanen aan tot een financiële molensteen. In 2006 bedroeg de totale studieschuld nog 481 miljard dollar, in 2020 was dat totaal gegroeid tot 1,75 biljoen dollar, bijna het viervoudige en gemiddeld haast 40.000 dollar per schuldenaar.
Die enorme groei van de schuldenlast komt door de ruimere mogelijkheden om te lenen, door het feit dat er over studieleningen in de VS vaak aanzienlijke rentes moeten worden betaald, maar vooral doordat de collegegelden in de VS enorm gestegen zijn. Veel universiteiten en colleges, in Amerika vaak private instellingen, verhoogden die in reactie op de toegenomen leenmogelijkheden.
Aan dat structurele probleem verandert de kwijtschelding niets.
Maatregel populair
Evengoed lijkt de maatregel redelijk populair, zo blijkt uit opiniepeilingen. Al is het gejuich niet unaniem of eenstemmig.
Aan de linkerkant van het spectrum klinkt enerzijds de klacht dat het niet genoeg is, of juist dat deze herverdeling vooral Amerikanen ten goede komt die toch in ieder geval gestudeerd hebben, niet de échte kansarmen dus. Aan de rechterkant wordt gevreesd dat de inflatie nog verder zal stijgen, en wordt gemopperd dat het oneerlijk is tegenover de mensen die wel gewoon hun leningen hebben afbetaald.
Daarnaast ligt er nog de vraag of president Biden wel het recht heeft om zomaar in zijn eentje al die schulden te schrappen, zonder dat hij daarvoor toestemming heeft van het Congres.
Voor die bevoegdheid leunt hij onder andere op de noodtoestand, die president Trump in 2020 uitriep vanwege de coronapandemie, maar daar lijken allerlei juridische haken en ogen aan te zitten. Onlangs beperkte het Hooggerechtshof nog de mogelijkheden voor de uitvoerende macht om allemaal nieuw beleid te baseren op oude wetten.
Maar als er van Republikeinse zijde rechtszaken komen tegen de kwijtschelding, kan Biden daar de komende tijd eigenlijk alleen maar bij winnen. Zo niet in de rechtszaal, dan krijgen de Democraten toch een mooi campagnethema in de schoot geworpen voor de verkiezingen van begin november.
Lees ook:
Wie betaalt de studieschuld van de leenstelselgeneratie?
Bijna alle politieke partijen hebben zich tegen het leenstelsel gekeerd. Wat betekent dat voor de generatie studenten die het zonder basisbeurs moest stellen? Worden zij gecompenseerd?