Het homohuwelijk is nu echt veilig in de VS

Wat er eerder dit jaar met het recht op abortus in de Verenigde Staten gebeurde, zal in de toekomst in ieder geval niet gebeuren met het recht om te trouwen met iemand van hetzelfde geslacht. Het Congres heeft donderdag een historische wet aangenomen die het homohuwelijk in de wet verankert, en daarmee veiligstelt voor juridische procedures.

In de praktijk verandert er weinig: stellen van hetzelfde geslacht konden in de VS al sinds 2015 met elkaar trouwen, en op korte termijn was er niet echt een directe bedreiging voor die verworvenheid. Maar toen het Hooggerechtshof eerder dit jaar het recht op abortus afschafte, gingen er wel alarmbellen af bij veel voorstanders van het homohuwelijk.

Juridische redeneringen

Zowel abortus als homohuwelijk waren in de VS niet op basis van wetgeving toegestaan, maar op basis van juridische redeneringen door het Hooggerechtshof. De hoge rechters hadden een ‘recht op privacy’ in de grondwet ontwaard, en op dat recht werden daarna weer andere rechten gegrondvest. Maar nu het Hof sinds een paar jaar een uitgesproken conservatieve samenstelling heeft, is dat bouwwerk aan het wankelen.

Eerder dit jaar zetten de hoge rechters in de abortuszaak een streep door de eerdere jurisprudentie over het recht op privacy. Clarence Thomas, de rechtsbuiten van het Hooggerechtshof, schreef zelfs expliciet dat het homohuwelijk als volgende heroverwogen zou moeten worden. Door nu het homohuwelijk ‘gewoon’ in de wet te verankeren, is het niet meer afhankelijk van veranderende jurisprudentie.

Verschoven opvattingen

Dat het Congres zo’n wet aannam, markeert bovendien hoezeer de opvattingen in relatief korte tijd over dit onderwerp verschoven zijn. Enkele tientallen Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden stemden ook voor de wet. Eerder hadden in de Senaat al meer dan tien Republikeinen meegestemd, zodat de wet de vereiste 60 stemmen kreeg.

Zoiets was een paar jaar geleden nog moeilijk voorstelbaar geweest, maar het weerspiegelt een fundamentele verandering van opvattingen in de Amerikaanse maatschappij. Cijfers van opiniepeiler Gallup laten zien dat het percentage Amerikanen dat vindt dat het huwelijk ook opengesteld moet worden voor koppels van hetzelfde geslacht tussen 1996 en 2021 steeg van 27 procent naar 70 procent. De Democratische president Obama bekeerde zich pas vier jaar na zijn verkiezing, in 2012, tot voorstander. Sinds 2020 is ook een meerderheid van de Republikeinse kiezers voorstander.

Emotioneel debat

Dat alles betekent niet dat het onderwerp nu onomstreden is geworden. Het debat over de wet verliep bij vlagen emotioneel, en het overgrote deel van de Republikeinse afgevaardigden was als vanouds fel tegenstander. “Dit is weer een stap richting het doel van de Democraten om het traditionele gezin te ontmantelen en gelovige stemmen het zwijgen op te leggen”, zei bijvoorbeeld Vicky Hartzler uit Missouri, die daarbij bijna in tranen uitbarstte.

Lees ook:

Gaat straks ook het homohuwelijk in de VS op de helling?

Niet alleen het recht op abortus sneuvelt door de uitgelekte uitspraak van het Amerikaanse Hooggerechtshof. Ook andere verworvenheden, zoals het homohuwelijk, komen erdoor in gevaar, vrezen sommige juristen.