Oekraïne
Grootscheepse evacuatie wakkert vrees voor invasie aan
De leiders van de opstandige gebieden in Oost-Oekraïne zijn vrijdag begonnen met de evacuatie van de bevolking. Dat versterkt de vrees voor een Russische aanval.
Burgers van zowel Loegansk als Donetsk, de gebieden waar door Rusland gesteunde rebellen het voor het zeggen hebben, worden overgebracht naar opvangplekken in Rusland. Zo'n 700.000 mensen uit het gebied, waar enkele miljoenen mensen wonen, worden met bussen weggehaald.
Vrijdag ontplofte een bom in een jeep nabij het hoofdkwartier van de rebellen in het centrum van Donetsk. Daarbij zouden geen slachtoffers zijn gevallen.
“Om slachtoffers onder burgers te voorkomen roep ik de inwoners van de republiek op om zo snel mogelijk te vertrekken naar het grondgebied van de Russische federatie", liet de leider van Loegansk, Leonid Pasetsjnik, via lokale radiozenders weten. Vrouwen, kinderen en bejaarden worden eerst geëvacueerd, aldus de leider van Donetsk, Denis Poesjilin.
Rond het frontgebied is het al sinds donderdag zeer onrustig. Rebellen en Oekraïense autoriteiten beschuldigen elkaar van beschietingen. Volgens Poesjilin is Oekraïne van plan Donetsk aan te vallen. De Russische president Poetin heeft zijn minister van noodgevallen naar de regio Rostov gestuurd om de exodus te coördineren. Hij beloofde évacués 10.000 roebel (zo'n 115 euro, een half maandloon).
‘Cynisch en wreed’
Een Amerikaanse regeringswoordvoerder noemde het vrijdag “cynisch en wreed om mensen te gebruiken als pionnen om de aandacht af te leiden van het feit dat Rusland zijn troepen versterkt met het oog op een aanval.” De Amerikaanse regering waarschuwt al weken dat Rusland een aanleiding zoekt, zoals nep-aanslagen, voor een invasie.
Volgens de VS staan aan de Oekraïense grenzen nu tussen de 169.000 en 190.000 Russische manschappen, in januari waren dat er nog 100.000. Dat zei de Amerikaanse ambassadeur voor de OVSE, Michael Carpenter vrijdag. Hij sprak van de belangrijkste militaire mobilisatie in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog.
Volgens het Kremlin gaat het om oefeningen. President Poetin zal zaterdag toezien op lanceeroefeningen van ballistische en kruisraketten. Routine-oefeningen, volgens het Russische ministerie van Defensie, niet bedoeld om de spanningen met het Westen op te drijven.
De Amerikaanse president Joe Biden leidde vrijdag een gesprek over de crisis in Oekraïne met de leiders van Canada, EU-lidstaten en de Navo. De komende dagen zullen ook de ministers van Buitenlandse Zaken van de G7 de situatie rondom Oekraïne bespreken tijdens een veiligheidsconferentie in München.
'Genocide’
Poetin luidt al tijden de noodklok over een ‘genocide’ op de Russischtalige bevolking in de Donbas-regio. Zeker honderdduizenden van hen hebben inmiddels een Russisch paspoort gekregen. Militair ingrijpen om deze ‘nieuwe’ Russen te beschermen is een van de scenario's waarvoor de VS waarschuwen.
Poetin drong er vrijdag op aan dat de Oekraïense regering gaat onderhandelen met de pro-Russische separatisten. Kiev weigert dat al jaren te doen. Ook herhaalde Poetin dat Rusland bereid is om te onderhandelen over de Russische eisen, waaronder een garantie dat Oekraïne wordt uitgesloten van Navo-lidmaatschap. Maar het Kremlin waarschuwt dat het ‘militair-technische maatregelen’ treft als het Westen blijft weigeren aan de eisen te voldoen.
De VS en Europese landen stellen Rusland zware sancties in het vooruitzicht in geval van een invasie. Poetin zei vrijdag dat het land daarom moet aansturen op economische soevereiniteit.
Lees ook:
In de bubbel van Poetin is geen ruimte voor reflectie. ‘Hij heeft een idiote perceptie van de wereld’
Wat er in het hoofd van Vladimir Poetin omgaat, is niet te zeggen. Wel staat vast dat de president zich beweegt in een bubbel van reactionaire conservatieven. Hoe ziet hun gedachtegoed eruit?
