Training
Filippijnse studenten verzetten zich tegen terugkeer ‘dure en archaïsche’ dienstplicht
De Filippijnse regering wil de militaire dienstplicht op de universiteit nieuw leven inblazen. Maar studenten wijzen naar de misstanden rondom het controversiële trainingsprogramma.
De Filippijnse Amelita Chua voelde dat het niet goed zat, ruim twintig jaar geleden. Haar negentienjarige zoon Mark Welson Chua was even thuis van zijn militaire training, die hij volgde aan zijn universiteit. Hij vertelde haar over de misstanden die hij zag, over de corruptie, omkoping en afpersing. Mark wilde het allemaal opschrijven in een kritisch stuk in het universiteitsblad.
Misschien was het maar een ‘campusdingetje’, dacht Amelita. Toch waarschuwde ze haar zoon voor de risico’s van zo’n schrijfsel, vertelt ze aan het Filippijnse medium Rappler.
“Wat je doet kan gevaarlijk zijn”, zei ze.
“Als dat de prijs is die ik moet betalen, dan is dat zo”, reageerde Mark.
Het kostte hem zijn leven. Na publicatie van het stuk werd de student gevonden in een rivier. Het veroorzaakte een schokgolf op de Filippijnen en luidde het einde van de verplichte militaire dienstplicht voor studenten in. De training is sindsdien vrijwillig.
Toenemende militaire spanningen
Twintig jaar later is het verhaal van Mark Welson Chua niet vergeten, maar wel enigszins op de achtergrond geraakt. En met de militaire spanningen die toenemen in de wateren rondom de Filippijnen, groeit de steun om het programma nieuw leven in te blazen.
Vooral de Filippijnse president Ferdinand Marcos jr. is hartstochtelijk voorstander van de herintroductie van de militaire dienstplicht voor studenten, het Reserve Officers’ Training Corps (ROTC), dat twee keer per week enkele uren in beslag neemt. Maar ook vicepresident Sara Duterte, dochter van de vorige president Rodrigo Duterte, ziet de training liever vandaag dan morgen terugkeren. Als het aan haar ligt, begint die al op de middelbare school.
Minder TikTok, meer leger
Als reservist kunnen studenten het land helpen beschermen, vooral tegen de Chinese dreiging, is de gedachte. “Door botsingen op de Zuid-Chinese Zee komt de dreiging van China steeds dichterbij”, zei senator Ronald Dela Rosa eerder. “We moeten klaarstaan, want ze komen eraan.” Het zou bovendien geen slecht idee zijn dat studenten wat minder tijd op TikTok besteden en wat meer aan het leger, voegde hij toe.
Van de Filippijnse bevolking steunt 78 procent het plan, volgens het nationale peilingbureau Pulse Asia. Dat voerde het onderzoek wel uit in opdracht van senator Sherwin Gatchalian, een fervent voorstander.
Student-kadet overleden bij de ontgroening
Het leidt tot zorgen bij Amelita Chua, maar ook bij het gros van de studenten. Ze wijzen naar de pijnlijke geschiedenis van het programma, dat zich volgens velen nog steeds kenmerkt door opstootjes, geweld en corruptie. In 2019 overleed een student-kadet bij de ontgroening aan het begin van de militaire training. De afgelopen maanden tekenden studentengroepen meermaals protest aan tegen de plannen.
De studenten betwijfelen hoe effectief de training echt is bij een invasie. De training zou vooral bedoeld zijn om critici van het leger de mond te snoeren, zeggen ook oud-studenten. “Het programma zoals ik het me herinner, is totaal niet geschikt als voorbereiding op een oorlog”, vertelt journalist Brian Tycangco, die het programma in 1991 en 1992 volgde. “Wapentraining ontbrak, we leerden geen survivaltechnieken en er was te weinig psychologische training. We stonden destijds vooral veel in een rij in de zon.” Ook nu bestaat het programma vooral uit wachten in strakke rijen, schrijven recentere alumni.
Leeftijdsgenoten onderdrukken
Ook de niet-zo-vrijwillige financiële bijdrage stuit de studenten tegen de borst. Universiteiten mogen aan studenten maximaal de helft van het collegegeld vragen voor de training. Maar de hoge collegegelden zijn al een probleem op de Filippijnen. De extra ROTC-kosten zullen nog meer studenten buiten de deur houden, vrezen tegenstanders.
De overheid heeft een budget van ruim 1 miljard dollar geraamd voor de ROTC; inclusief de bijdrage van de studenten. Zonde van het geld, vindt Jeann Miranda, voorzitter van de activistische jeugdgroep Anakbayan. “In plaats van het onderwijs verbeteren, leert de regering jonge mensen hun leeftijdsgenoten te onderdrukken”, zei ze aan Nikkei Asia.
‘Archaïsch’
De studentenorganisaties willen dat het blijft zoals het is: dat studenten zélf mogen kiezen hoe ze het land ondersteunen: in het leger, via een maatschappelijke dienstplicht, of met een programma om landgenoten te leren lezen. #NoToMandatoryROTC is inmiddels wijd verspreid op Twitter, om zo anderen te overtuigen zich te verzetten tegen het plan.
Of dat gaat lukken, horen de studenten 2 juni. Dan stemt het Filippijnse Congres naar verwachting ten gunste van het plan, tot afkeer van Amelita Chua. “Het gesprek gaat over het terugbrengen van de verplichte ROTC”, zegt ze. “Maar we vergeten waarom we er in eerste instantie mee zijn gestopt.”
Azië en de dienstplicht
Meer Aziatische landen blazen de militaire dienstplicht nieuw leven in. Zo verlengt Taiwan de dienstplicht in 2024 van vier maanden naar een jaar. Ook mogen sinds kort vrouwen meedoen aan militaire trainingen voor reservisten. Eerder werd gezegd dat dat te duur zou zijn.
In Zuid-Korea duurt de dienstplicht – alleen voor mannen – bijna twee jaar. Iedere man moet voor zijn dertigste in dienst, zelfs de immens populaire zangers van K-popband BTS ontkomen er niet aan. Alleen topsporters met kans op Olympische medailles kunnen vrijstelling krijgen.
Ook in Singapore geldt militaire dienstplicht voor mannen vanaf achttien jaar. Wie niet komt opdagen, kan een boete van maximaal 10.000 dollar verwachten, of een gevangenisstraf van maximaal drie jaar.
Lees ook:
Dienstplicht legt BTS jarenlang zwijgen op
De populairste K-popband treedt de komende jaren niet op. De leden van BTS moeten in militaire dienst, net als alle Zuid-Koreaanse mannen.
