Vertrouwelijk rapport
Europese Commissie ziet bewijs voor belangenverstrengeling Tsjechische premier
De steenrijke oud-zakenman en Tsjechische premier Andrej Babis zegt dat hij geen belangen meer heeft in zijn vroegere bedrijf. De Europese Commissie ziet dat anders.
De Tsjechische premier en multimiljonair Andrej Babis maakt zich wel degelijk schuldig aan belangenverstrengeling. Hij onderhoudt nog steeds banden met bedrijven die profiteren van EU-subsidies. Dat is de conclusie van een vertrouwelijk rapport van de Europese Commissie, dat vrijdag bij de burelen van het Tsjechische ministerie voor regionale ontwikkeling is bezorgd.
De eindversie van het rapport bevestigt de bevindingen die eerder dit jaar al in een voorlopige versie stonden. De berichten daarover waren de aanleiding voor langdurige straatprotesten tegen Babis, de grootste demonstraties in het land sinds de Fluwelen Revolutie van dertig jaar geleden. Daar staat tegenover dat Babis’ partij (Ano 2011) verreweg de populairste blijft onder de Tsjechische bevolking.
Landbouwsubsidies
Brussel deed onderzoek naar de Tsjechische bestemming van onder meer EU-subsidies voor regionale ontwikkeling. Landbouwsubsidies worden nog apart bekeken.
De voormalige zakenman Babis (65) richtte in 1993 Agrofert op, een conglomeraat van meer dan tweehonderd bedrijven die actief zijn in onder meer landbouw, voedselindustrie, bouw, chemie, energie en massamedia. Het concern, waarvan de waarde door het Amerikaanse zakenblad Forbes wordt geschat op omgerekend 3,2 miljard euro, heeft sinds 2013 tientallen miljoenen aan EU-subsidies ontvangen, onder meer om (spoor)wegen aan te leggen en energiecentrales te bouwen.
Toen Babis in 2017 premier werd, deed hij afstand van zijn zakelijke belangen door ze in twee trustfondsen onder te brengen. Maar volgens het commissie-onderzoek heeft hij nog steeds een vinger in de pap bij Agrofert. Dat is in strijd met zowel EU- als Tsjechische wetten die bepalen dat bewindslieden, en zeker regeringsleiders, geen belangen mogen hebben in bedrijven die overheidssubsidies ontvangen.
Babis heeft de beschuldigingen steeds tegengesproken. Dat deed hij ook zondag weer, nadat het Tsjechische weekblad Respekt had bericht over het nieuwste onderzoeksrapport uit Brussel. De premier zei bovendien dat dit nog niet de eindversie was van het rapport, een bewering die gisteren werd weersproken door woordvoerders van de Europese Commissie.
Zolang de procedure nog loopt, wordt het verslag niet openbaar gemaakt. Vanaf het moment dat de Tsjechische vertaling ervan is afgeleverd, hebben de autoriteiten in Praag twee maanden de tijd om te reageren.
In het uiterste geval moet Agrofert de Europese subsidies geheel of gedeeltelijk terugbetalen.
Lees ook:
Kwart miljoen Tsjechen protesteren in Praag tegen miljardair-premier Babis
Honderdduizenden mensen gingen in juni in de Tsjechische hoofdstad Praag de straat op om te demonstreren tegen premier Andrej Babis.
Miljardair Andrej Babis wil Tsjechië runnen als een bedrijf - met flink wat Europese subsidie
Bij zijn aantreden als premier in 2017 werd Andrej Babis in een adem genoemd met Jaroslaw Kaczynski en Viktor Orbán, de mannen die Polen en Hongarije met straffe hand leiden naar een model dat steeds minder lijkt op een westerse democratie.
