Energie besparen
EU-landen gaan samen gas kopen om prijs te drukken
Minister Rob Jetten en zijn Europese collega’s zijn het eens geworden over twee dingen: samen gas kopen en minder verbruiken.
Komende winter is geen probleem meer. De gasvoorraden zijn vol. Maar de winter van 2023 zou wel eens rampzalig kunnen gaan worden als de EU niet alles uit de kast haalt. Daarom geven de 27 Europese lidstaten nu een deel van hun zelfstandigheid op om de gasprijzen te drukken. Volgend jaar komt er een gezamenlijk loket dat gas inkoopt voor de meest voordelige prijs en het dan verdeelt over de landen in Europa.
Het besluit om samen gas in te kopen werd woensdag genomen op een vergadering van de ministers van energie in Praag. Het was inmiddels de vierde keer dat de ministers bij elkaar kwamen om over de hoge energieprijzen te praten. Tot vorige week leverde dat steeds meer mogelijke oplossingen op, maar niet één gezamenlijk plan.
Een groot deel van de Europese landen had zijn zinnen gezet op een zogenaamd ‘prijsplafond’, een maximumprijs die de EU aan gasleveranciers zou bieden. Vooral Duitsland en Nederland hadden daar zo hun bedenkingen bij. Die twee landen stelden dinsdagavond voor om samen gas in te kopen. Dat hun plan nu doorgaat, kan een gedeeltelijke overwinning voor Jetten worden genoemd.
Uitgewerkt plan komt nog
Maar een prijsplafond is nog niet helemaal van tafel. Eurocommissaris Kadri Simson (energie) zei dat er op korte termijn, tijdelijk, misschien een ‘prijsbeperkende maatregel’ nodig zou zijn, maar dat daarover nog verder zal worden gepraat. De Europese Commissie komt op 18 oktober met een uitgewerkt plan waarin staat wat precies het idee is.
“We gaan deze week nog bekijken of we het idee kunnen doorzetten om een maximumprijs te stellen voor gas dat nodig is voor elektriciteitsproductie”, zei Simson woensdag. Hoe zoiets zou werken en welke risico’s eraan kleven is nog onderwerp van onderzoek.
Na deze week moet ook duidelijk worden wat de Commissie precies bedoelt met het idee dat er een nieuwe ijkmethode moet komen om de gasprijs vast te stellen. Dat gebeurt nu met een model dat de Nederlandse gasindustrie heeft ontwikkeld, de zogenaamde Nederlandse TTF, title transfer facility. Dat op de oude gasmarkt gemaakte model drijft volgens de Europese Commissie de gasprijs kunstmatig op en moet anders. Tot nu toe bleef echter een concreet idee uit. Dat is nog altijd het geval, maar volgens Simson zal ook dat plan op 18 oktober zijn uitgewerkt.
De energieministers werden het ook eens over de noodzaak om nog meer gas te besparen dan eerder is afgesproken. De Europese landen wilden al 15 procent minder gaan gebruiken, maar dat was grotendeels vrijwillig. Simson zei woensdag dat ze overweegt dat percentage te verplichten.
Lees ook:
De hele EU wil betaalbaar gas, maar ieder land heeft z’n eigen oplossing
De boodschap van de Europese leiders in Praag blijft: ons drijf je niet uit elkaar, Poetin. Maar dat er nu meer onderzoek moet komen naar de gasmarkt, wijst op meer tweedracht dan de landen Poetin eigenlijk willen tonen.
