Controle
Elk jaar ontdekt de Rekenkamer meer fouten in EU-uitgaven
De Europese Unie maakt steeds meer fouten in haar uitgaven. Zeker 3 procent van het geld is niet goed terechtgekomen. Dat zegt de Europese Rekenkamer, die zich grote zorgen maakt over de komende jaren.
‘Zorgelijk’, herhaalde Stef Blok woensdag wel een keer of zes. Blok is sinds kort lid van de Europese Rekenkamer in Luxemburg. Zorgelijk vindt hij dat die Rekenkamer ieder jaar meer fouten ontdekt in de uitgaven van de Europese Unie, maar zorgen heeft hij ook over de komende jaren.
In het jaarrapport van volgend jaar zal onder meer de besteding van het coronageld uitgebreid aan bod komen. Maar de criteria waar Europese lidstaten aan moeten voldoen bij het uitgeven van de coronamiljarden zijn zo vaag, dat de Rekenkamer daar hard over aan de bel trekt. Blok: “De Europese Commissie moet daar iets aan doen. Er zijn heldere criteria nodig. Er zijn doelstellingen waar je misschien een warm gevoel bij krijgt, maar die je niet kan controleren.”
Stef Blok, voormalig minister in Nederland, lichtte het budget van de EU door. Dat doet de Rekenkamer ieder jaar. Vorig jaar stuitte ze op een foutenpercentage van 2,7 procent, ook al te hoog. Dit jaar is het 3 procent. “Dat is veel”, zegt Blok. In 2021 bedroegen de EU-begrotingsuitgaven in totaal 181,5 miljard euro. Het gaat daarom om veel geld. “In de controlewereld is meer dan 3 procent echt heel substantieel.”
De Rekenkamer brengt daarom een negatief oordeel uit over de Europese uitgaven van 2021. Dat gebeurde eerder ook al, maar veel beterschap toonde de Europese Commissie nog niet. Toch schat Blok in dat de Europese Commissie geschrokken zal zijn van het oordeel. “Er zijn verschillende gradaties van beoordeling. Afkeurend is echt hard. Als dat geveld zou zijn wanneer ik verantwoordelijk was, zou ik me daar ongemakkelijk bij voelen.”
Geen graadmeter voor fraude
De Rekenkamer zegt overigens niet dat het foutenpercentage een graadmeter is voor fraude, inefficiëntie of verspilling. Het gaat puur over het bedrag dat niet volledig in overeenstemming met de EU- en de nationale regels is gebruikt.
Als voorbeeld noemt de Rekenkamer een subsidie voor een boer in Polen. Die had volgens de regels zijn land in de zomer één keer moeten maaien, twee percelen voor 20 procent braak moeten laten liggen en het hooi binnen twee weken na het maaien tot balen moeten persen.
De Rekenkamer zag op satellietbeelden dat één perceel niet was gemaaid, een ander juist volledig was gemaaid terwijl dat niet was afgesproken en dat het hooi langer dan twee weken had gelegen. De boer had zich niet aan de regels gehouden.
Bij andere steekproeven kwamen de controleurs een aantal gevallen van mogelijke fraude tegen. Die 15 gevallen, meer dan het dubbele van vorig jaar, hebben ze doorgegeven aan het Europees bureau voor fraudebestrijding, Olaf. Eén geval werd doorgegeven aan het Europees openbaar ministerie.
Lees ook:
Ook in 2019 ging er al veel fout bij EU-bestedingen'
Na jaren van beterschap, constateert de Europese Rekenkamer over 2019 een terugslag in de rechtmatigheid van EU-subsidies. Hoe moet dat straks, als de EU-bestedingen dankzij het corona-fonds bijna verdubbelen?
