Jackson, Mississippi

Drinkwatertekort in Jackson is voor de zwarte inwoners extra problematisch

Een vrijwilliger rust even uit tijdens het verdelen van flessen water onder inwoners van Jackson.  Beeld Reuters
Een vrijwilliger rust even uit tijdens het verdelen van flessen water onder inwoners van Jackson.Beeld Reuters

De stad Jackson in de Verenigde Staten kampt met grote problemen in de drinkwatervoorziening. En vooral de zwarte inwoners lijden daaronder.

Bas den Hond

Mobiele toiletten voor het parlementsgebouw. Een dringend verzoek in het ministerie van justitie alleen nog op de begane grond naar de wc te gaan, omdat doortrekken op hogere verdiepingen niet meer werkt. In de Amerikaanse staat Mississippi kregen afgelopen week bestuurders persoonlijk te maken met de haperende watervoorziening in hun hoofdstad.

Gewone burgers van Jackson waren minder verrast. Voor veel wijken gold al sinds juli een waarschuwing dat je leidingwater eerst moest koken voor je het dronk. En een lage waterdruk, dit keer veroorzaakt door een stortregen, het stijgen van de Pearl rivier, het overstromen van een waterzuiveringsinstallatie, en het daardoor stukgaan van een pomp, maken ze ook al jaren mee.

“Het is een puinhoop geworden, ik vind dat ze niet eens meer rekeningen moeten sturen”, zei inwoner Roshonda Snell tegen de Washington Post. “Ik geef nu 200 dollar uit aan flessenwater elke maand. Ik wil zo verschrikkelijk graag weg uit Jackson.”

Gietijzeren pijpen van soms meer dan honderd jaar oud

Inmiddels heeft een inderhaast aangelegde noodpomp de druk weer hersteld, maar schoon is het water nog niet. De E. coli bacteriën die er in zijn aangetroffen, komen mogelijk binnen door breuken in de hoofdleidingen, gietijzeren pijpen van soms meer dan honderd jaar oud.

De waterinfrastructuur van Jackson, de grootste stad van Mississippi – met 180.000 inwoners – was dus al jaren geleden aan een grote opknapbeurt toe, maar net als in veel andere Amerikaanse steden is daar nooit geld voor vrijgemaakt. Wat er was, werd uitgegeven aan noodreparaties. En nu de situatie onhoudbaar is geworden, wijzen de bestuurders naar elkaar.

Volgens de gouverneur van Mississippi, de Republikein Tate Reeves, had de stad de klus allang moeten aanpakken. “Het gewone onderhoud van de waterzuiveringsinstallatie is niet verricht, het kleine aantal heldhaftige werknemers daar is in de steek gelaten.”

De stad, suggereerde de gouverneur, had heus wel het geld voor goed onderhoud van het systeem. “Jackson heeft tegenwoordig meer inkomsten dan ooit.” En de afgelopen jaren had de stad van de staat en van de federale overheid al zo’n 150 miljoen dollar gekregen voor het watersysteem. “Hoeveel je ook investeert, je hebt ook gewoon competentie nodig.”

Een kwart leeft onder de armoedegrens

Maar de inwoners van Jackson weer van betrouwbaar drinkwater voorzien, gaat wel een miljard dollar kosten, schat de Democratische burgemeester van de stad, Chokwe Antar Lumumba.

Dat zulke bedragen de draagkracht van Jackson ver te boven gaan, heeft alles te maken met wie die inwoners zijn: meer dan 80 procent is zwart, het gemiddelde inkomen is laag, een kwart leeft onder de armoedegrens. Dat betekent lage belastinginkomsten voor de stad, en voor het waterleidingbedrijf vaak problemen om de rekeningen betaald te krijgen.

Jackson was niet altijd zo zwart en arm. Maar in de jaren zestig werd de rassenscheiding in de openbare scholen in Mississippi opgeheven. Het gevolg was een ‘witte vlucht’ naar welgestelde voorsteden, waar zo weinig zwarten woonden dat de scholen er vanzelf voornamelijk wit waren.

De zwarte, en Democratisch stemmende stad kreeg sindsdien niet de meeste sympathie van het in meerderheid witte, en Republikeinse bestuur van de staat, stelde de denktank Brookings Institution onlangs vast. Het meest recente voorbeeld is de poging van burgemeester Lumumba de verkoopbelasting in de stad te verhogen met 1 procentpunt, speciaal om de reparatie van waterleidingen en riolen te financieren. Daar had hij toestemming van de staat voor nodig, en doordat de Republikeinen in het parlement tegenstemden, ging het niet door.

Zwarte Amerikanen hebben vaker een hoge bloeddruk

En zelfs binnen Jackson heeft het gebrek aan schoon water verschillende gevolgen voor verschillende bevolkingsgroepen. Zwarte Amerikanen hebben vaker een hoge bloeddruk. Als gevolg daarvan, en van doorgaans slechtere toegang tot gezondheidszorg, hebben ze een drie keer zo hoge kans op nierfalen als witte Amerikanen. Enkele duizenden inwoners blijven in leven dankzij nierdialyse. Per dag hebben die 300 tot 600 liter water nodig, dat nu van ver moet worden aangevoerd.

Het bedrijf Fresenius Medical Care doet dat al een maand. Bij een van de vier dialyselocaties komt regelmatig een tankwagen langs. Bij een andere, die nog goed water heeft, staat een tankwagen klaar, omdat je in Jackson maar nooit weet wanneer het misgaat.

En als het leidingwater voor zovelen ondrinkbaar blijft, komen er des te meer nierpatiënten bij, waarschuwde TJ Mayfield, directeur van de Nierstichting van Mississippi op website Mississippi Today. Want dan loert weer een extra risicofactor voor die aandoening: de keus voor suikerhoudende frisdrank in plaats van even duur of duurder flessenwater.

Lees ook:

Biden heeft het eerste biljoen voor zijn grote plannen eindelijk binnen

President Biden heeft een deel van zijn grote pakket investeringen in de Amerikaanse economie binnengehaald.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden