Deze Republikein verzon zijn hele c.v. bij elkaar

Joe Biden die zegt dat hij ooit werd gearresteerd omdat hij op de veranda stond bij een zwart stel dat in een blanke wijk was komen wonen: nooit gebeurd.

Donald Trump die zegt dat een van zijn aanhangers, op video te zien voor en tijdens de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021, eigenlijk een provocateur is, een agent van de FBI: weerlegd.

De factcheckers van de Washington Post, die onzinpraat van politici belonen met een of meer “Pinocchio’s”, zetten half december de ergste van 2022 nog even op een rij. Maar misschien waren ze iets te vroeg. Want er is een nieuwbakken Amerikaanse politicus in Washington aangekomen van wie zijn punt van de neus inmiddels ergens in Los Angeles zou moeten zijn beland: George Santos.

Handelsbanken

In november 2022 wist Santos een zetel in het Huis van Afgevaardigden te veroveren, voor een district op Long Island, bij New York, dat de afgelopen vier jaar door een Democraat was vertegenwoordigd. Maar de kiezers van dat district die op hem stemden, hebben goede redenen zich bekocht te voelen. Want half december kwam de New York Times met een bericht dat zo’n beetje alles in twijfel trok wat de 34-jarige aanstaande afgevaardigde tijdens de campagne over zichzelf had verteld.

Twee grote handelsbanken op Wall Street, Citigroup en Goldman Sachs, meldden bijvoorbeeld dat Santos niet voor hen had gewerkt, zoals hij wel had gezegd. Twee universiteiten in New York waar hij zou hebben gestudeerd, Baruch College en New York University, hadden nog nooit van hem gehoord. Zijn liefdadige instelling voor huisdieren bleek niet als zodanig geregistreerd bij de belastingdienst. En hoe hij in zijn nog relatief korte carrière de 700.000 dollar had verdiend die hij in zijn eigen verkiezingscampagne had gestoken, was volkomen onduidelijk.

In de dagen na de publicatie werd het alleen maar erger. De Joodse nieuwssite The Forward dook in de bewering van Santos dat hij Joods zou zijn. De familie van zijn moeder zou eerst voor vervolging in Oekraïne naar België zijn gevlucht, en daarna voor de nazi’s naar Brazilië. Daar werd hij in 1988 geboren en opgevoed in het rooms-katholieke geloof van zijn ouders.

Excuses maken

Over zijn moeder zei hij trouwens ook nog een keer dat ze omkwam bij de aanslagen op New York en Washington op 11 september 2001, hoewel hij bij andere gelegenheden zei dat ze in 2016 overleed. En dan zijn er ook nog onjuistheden over huizen die hij wel of niet heeft bezeten en de sjieke middelbare school in New York waar hij op zat totdat zijn ouders in geldnood zouden zijn gekomen. De lijst blijft maar groeien.

Ontkennen had geen zin. Excuses maken en hopen op vergeving leek de enig begaanbare weg. Die koos Santos dinsdag, door te verschijnen op de rechtse zender Fox News, in het best bekeken programma daar, de avondshow van Tucker Carlson.

Maar hij had pech: wegens vakantie was de presentatie in handen van de voormalige Democratische afgevaardigde en presidentskandidaat Tulsi Gabbard, en die liet hem nergens mee wegkomen. “Wat betekent integriteit voor u?”, was haar eerste vraag. En de voor de hand liggende opening van Santos dat Democraten ook vaak liegen, kapte ze onmiddellijk af. Hij had fouten gemaakt, gaf Santos toe, zijn c.v. opgepimpt, maar hij zei van zichzelf ook dat hij de moed had dat op televisie toe te geven, en verder zou hij heel erg zijn best doen voor zijn kiezers.

En hij had al heel vaak het grapje gemaakt dat jij niet ‘Jewish’ was, maar ‘Jew-ish’, joods-ig. Maar tijdens de campagne noemde hij zichzelf ‘een trotse Amerikaanse Jood’, wierp Gabbard tegen. Nam hij de kwestie wel serieus genoeg? “Schaamt u zich dan helemaal niet?”

Verkiezing moet over

Met die openbare afstraffing is de kwestie voor Santos nog lang niet klaar. Aanklagers van de staat New York en van de federale overheid kijken of hij zich heeft schuldig gemaakt aan valsheid in geschrifte in de documenten die hij moest inleveren toen hij zich kandidaat stelde. En de Democraten vinden dat de verkiezing over moet omdat de kiezers op een kandidaat hebben gestemd die in feite helemaal niet bestond.

Van dat laatste zal het niet komen. Dan zou het Huis van Afgevaardigden moeten besluiten dat Santos zijn zetel niet mag innemen, en dat zullen de Republikeinen, die er vanaf komende dinsdag in de meerderheid zijn, niet toestaan. Hun meerderheid bedraagt maar vijf zetels, ze zullen niet het risico willen lopen dat het er nog een minder wordt. En Republikeins fractieleider Kevin McCarthy heeft vanwege interne verdeeldheid misschien niet eens die vijf zetels marge om de felbegeerde functie van voorzitter van het Huis te krijgen, dus hij zal Santos zeker niet tegen zich in het harnas willen jagen.

Van het zelfreinigend vermogen van de politiek moeten de kiezers daar in Long Island het dus niet hebben. Daar hebben we dan gelukkig de pers voor, zoals de New York Times liet zien. Maar had die pers niet een beetje eerder kunnen melden dat Santos een fantast was? Voor de verkiezingen bij voorkeur?

Wel, dat deed de pers, meldde donderdag de Washington Post. Een kleine, conservatieve weekkrant op Long Island, de North Shore Leader, had vier maanden geleden al alarm geslagen, en zelfs schoorvoetend de Democratische kandidaat Robert Zimmerman aanbevolen aan de kiezers.

Verhaal van een makelaar

Directe aanleiding was het verhaal van een makelaar, die met Santos langs een aantal huizen was gereden die van hem zouden zijn, maar die nergens binnen mocht kijken. Was Santos wel zo rijk, vroeg de krant zich af: “Hij woont met zijn man in een huur appartement in een rijtjeshuis in Queens.” De krant noemde hem bizar, principeloos, onbetrouwbaar, een opschepper, een fantast, een nepfiguur.

Maar niemand pakte het op. Het grote dagblad dat op Long Island verschijnt, Newsday, zag het niet. De prominente presentator van een programma op Fox News, Sean Hannity, is nota bene abonnee van de North Shore Leader, maar pakte het niet op.

Terwijl het wel zo had moeten gaan, analyseert de Washington Post. De verkiezingen in november vonden plaats in 435 districten, de grote media kunnen die nooit allemaal grondig volgen, daar zijn lokale kranten voor. Maar die verdwijnen gestaag, en de kranten die overblijven hebben het moeilijk. De verliezende Democratische tegenstander van Santos, Robert Zimmerman, zei tegen de krant dat de vele alarmsignalen door zijn campagneteam heus wel onder de aandacht zijn gebracht van journalisten. “Maar veel mensen in de media zeggen dat ze niet het personeel, de tijd of het geld hebben om dat graafwerk te doen. Dit heeft me nog eens duidelijk gemaakt hoe belangrijk het is voor iedereen om lokale media te steunen.”