AnalyseOorlog in Oekraïne
De Verenigde Staten willen China losweken van Rusland, maandag topoverleg in Rome
De Verenigde Staten zetten China onder druk om geen militaire steun te verlenen aan Rusland in de oorlog tegen Oekraïne.
Rusland heeft China gevraagd om militaire steun, zo meldden internationaal gerespecteerde media als de Financial Times en The Washington Post zondag, op basis van anonieme bronnen binnen de Amerikaanse overheid. Rusland ontkent het verzoek, China doet dat ook maar in algemene en enigszins vage termen.
Jake Sullivan, de nationale veiligheidsadviseur van de Amerikaanse president Joe Biden, ging zondag direct in op de berichten. Hij bevestigde ze niet, maar waarschuwde de Chinezen wel. “We zullen dat niet toestaan”, zei Sullivan over Chinese steun aan Rusland. Die boodschap wordt volgens hem ‘direct en achter de schermen’ overgebracht aan Peking.
Ontmoeting in Rome
Sullivan ontmoet maandag in Rome de Chinese veiligheidsadviseur Yang Jiechi. Die gesprekken waren al eerder gepland, maar staan nu helemaal in het licht van de Russische inval in Oekraïne. Voor de VS is het belangrijk dat de Russische achterdeur naar China gesloten blijft, om de harde economische boycot van westerse landen effectief te laten zijn.
China en Rusland hebben goede betrekkingen, die enkele weken geleden nog bevestigd werden tijdens de Olympische Winterspelen in Peking. De Chinese leider Xi Jinping en de Russische president Vladimir Poetin beklonken daar hun ‘ijzersterke vriendschap’.
Voor Rusland is het van groot belang dat de banden met China goed blijven, niet alleen als het om wapens gaat, maar ook voor de aanvoer van technologie en dagelijkse goederen. Bovendien worden de financiële banden met China veel belangrijker voor Moskou, nu die met het Westen vrijwel zijn doorgesneden.
Op de vlakte
China houdt zich tot nu toe in het openbaar op de vlakte wat betreft steun aan Rusland. In de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties onthield de Chinese ambassadeur zich twee weken geleden van stemming over een motie die de oorlog in Oekraïne veroordeelde.
China beklemtoonde daarbij het belang van veiligheid en non-interventie, zonder Rusland te bekritiseren. Zo houdt Peking het midden tussen steun aan zijn bondgenoot en een veroordeling van de inval in Oekraïne, waarmee het ook goede betrekkingen heeft.
De economische tegenwind die het gevolg kan zijn van de sancties tegen Rusland, zou China slecht uitkomen. Sancties tegen China zelf kunnen nog veel schadelijker zijn, ook voor de wereldeconomie.
Peking heeft daarom opgeroepen tot terughoudendheid van beide kanten en aangeboden om te bemiddelen tussen Rusland en Oekraïne. Daar is echter nog niks van gekomen en het ziet er ook niet naar uit dat de Chinezen hun vingers willen branden aan het conflict.
De druk wordt opgevoerd
De VS volgen met het lekken naar de media en het uiten van dreigementen hetzelfde recept als in de periode voor de Russische inval: oncontroleerbare informatie bekendmaken, om zo de druk op te voeren. Want of er daadwerkelijk door Rusland om militaire steun is verzocht of niet, Peking moet wel reageren op de Amerikaanse beschuldiging.
Als China inderdaad Rusland blijft steunen dan kan dit vergaande gevolgen hebben, meent China-kenner Ryan Hass van de denktank Brookings. Hij waarschuwt via Twitter voor ‘de verdeling van de wereld in twee blokken die tegenover elkaar staan’: Het Westen tegenover China en Rusland.
China heeft de Amerikaanse beschuldiging direct van de hand gewezen zonder het Russische verzoek glashard te ontkennen. “De VS hebben recent desinformatie verspreid over de kwestie Oekraïne, met China als doelwit”, zei woordvoerder Zhao Lijian van het ministerie van buitenlandse zaken maandag. “Dat is kwaadaardig.” Zhao bevestigde dat Oekraïne een belangrijk onderwerp zal zijn tijdens de gesprekken in Rome.
De VS beschuldigen China op hun beurt van het verspreiden van nepnieuws, over Oekraïense plannen voor biologische en chemische oorlogvoering. Volgens Rusland bestaan die plannen en China heeft die lezing overgenomen. De VS vrezen dat deze verhalen juist een voorwendsel zijn voor biologische en chemische aanvallen door Rusland.
Lees ook:
De nieuwe wereldorde dwingt Amerika te kiezen: is China of Rusland de grote vijand?
De Verenigde Staten richtten zich de afgelopen jaren meer op Oost-Azië dan op Europa. Blijkt dat nu, na de Russische inval in Oekraïne, een vergissing geweest te zijn?
