De Russische neonazistische militie die het in Oekraïne opneemt tegen het Kremlin

Ze zijn etnisch Russisch, extreemrechts en ultranationalistisch, en tegelijkertijd fel gekant tegen de Russische president Vladimir Poetin. Sterker, het Russische Vrijwilligers Corps (RVC) vecht in Oekraïne mee aan de zijde van Kiev tegen de Russische invasiemacht die op 24 februari vorig jaar het buurland binnenviel. Het uiteindelijke doel: de omverwerping van het Poetinregime.

Of zoals Denis Kapoestin, de 38-jarige leider van de militie die sinds maart op de Russische federale opsporingslijst staat, het een maand geleden verwoordde in de Britse krant The Times: “Op een dag zullen jullie mij met een Leopard 2-tank in Moskou zien rijden. Zodra ik de vlag van het Russische Vrijwilligers Corps op het Kremlin plant, beginnen we met de wederopbouw.”

Hoe die wederopbouw eruitziet, komt naar voren in het online manifest van de groepering. Daarin schrijft ze dat het RVC eropuit is Poetin omver te werpen en een ‘etnisch Russische staat’ te creëren. Haar leden willen in het verlengde daarvan dat Rusland zijn imperialistische ambities laat varen en dat Moskou zich in plaats daarvan richt op het welzijn en de welvaart van etnische Russen in Rusland zelf.

‘Tegen islamisering’

Volgens Kapoestin en consorten heeft Poetin het Russische volk namelijk verraden door massamigratie vanuit de voormalige Sovjetrepublieken in Centraal-Azië toe te staan, waardoor het Kremlin oogluikend de ‘agressieve islamisering’ van Rusland toestaat. Dat maakt Poetins regime volgens de RVC-leider ‘anti-Russisch’, zoals hij het zelf in zijn gangbare extreemrechtse jargon formuleerde tegenover The Times.

Hoewel de slagkracht en omvang van het RVC niet precies bekend zijn, baarde de groepering op 2 maart opzien met een ongekende militaire actie toen een aantal van haar strijders vanuit Oost-Oekraïne de Russische grens overstaken naar de regio Brjansk, waar ze het vuur openden op burgers. Bij de aanval kwamen destijds naar verluidt twee mensen om het leven en liet de militie een spoor van vernieling achter.

Vanuit het Kremlin klonk het direct dat ‘Oekraïense terroristen’ de regio waren geïnfiltreerd. Ook Poetin wijdde diezelfde dag nog aandacht aan het voorval. Volgens de president was er sprake van een ‘terroristische aanval’, en hij verzekerde dat Moskou de ‘Oekraïense sabotagegroep’ zou verpletteren. “Ze zullen niets bereiken”, zo beloofde hij plechtig voor de camera. “We zullen ze vermorzelen.”

Niet veel later eiste het RVC de verantwoordelijkheid op voor de aanval. In een video op het eigen Telegram-kanaal liet de groepering weten dat ze ‘naar de Brjansk-regio kwam om haar landgenoten te tonen dat er hoop is, dat het vrije Russische volk met wapens in hun handen kan vechten tegen het regime’.

Aanslag op oligarch

Een paar dagen later dook het RVC wederom op in het nieuws. Ditmaal zou de anti-Poetinclub een aanslag hebben voorbereid op Konstantin Malofejev, een gesanctioneerde zakenman die er nauwe banden met het Kremlin op nahoudt. Volgens de Russische inlichtingendienst FSB zou RVC-leider Kapoestin in samenwerking met de Oekraïense geheime dienst SBU een aanslag hebben voorbereid op de oligarch die de Russen op het nippertje wisten te verijdelen.

Sindsdien zingt de naam van Kapoestin, ook wel bekend onder zijn bijnaam Nikitin, rond in de media én bij de Russische autoriteiten.

Dat Kapoestin er banden op nahoudt met neonazi’s en rechtsextremisten, is geen geheim. De voormalig mixed martial arts-vechter werd geboren en getogen in Rusland. Maar hij woonde vanaf 2001 in Duitsland, waar hij zich in eerste instantie bewoog tussen radicale voetbalhooligans, voordat hij in 2017 naar Oekraïne verhuisde. In Kiev organiseerde Kapoestin ondergrondse vechtevenementen voor neonazi’s. Daarnaast richtte hij kledingmerk Whiterez op dat populair is onder Russische rechtsextremisten.

Inreisverbod

Zijn extreemrechtse activiteiten en nauwe banden met neonazi’s in West-Europa leidden in 2019 tot een tienjarig inreisverbod voor het Schengengebied, omdat Duitsland oordeelde dat hij een bedreiging voor de democratie vormde. De autoriteiten van de deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen merkten destijds op dat Kapoestin ‘een van de invloedrijkste’ neonazi’s in Duitsland was.

Sinds de Russische invasie van Oekraïne focust Kapoestin zich met zijn RVC, dat hij in augustus 2022 oprichtte, volledig op de oorlog en de strijd tegen het Poetinregime. Hoewel Oekraïne elke betrokkenheid bij de militie ontkent, beweerde Kapoestin zelf dat hij de actie in Brjansk in maart had gecoördineerd met Kiev. Het bleek koren op de molen van het Kremlin, dat het incident aangreep om zijn propaganda-narratief kracht bij te zetten dat de regering in Kiev geleid wordt door ‘neonazi’s’ die in samenwerking met extreemrechtse milities een existentiële bedreiging voor Rusland vormen.

Sindsdien staat de groepering, die tot dat moment betrekkelijk onbekend was in Rusland, steeds meer in de schijnwerpers. En dat is precies wat Kapoestin wil, zo vertelde hij in een interview met de Financial Times, waarin hij uitleg gaf over de aanval in de Brjansk-regio. “Het belangrijkste is om Russen eraan te herinneren dat ze niet met handboeien om hoeven te leven”, zo verkondigde hij. “Je kan en moet de wapens oppakken. Wij steunen iedereen die deze Kremlin-onderdrukkers uit de macht wil ontzetten.”

Lees ook:

Van bankrover tot prominente oorlogsblogger, wie was de opgeblazen Vladlen Tatarsky?

De prominente militaire blogger Vladlen Tatarsky kwam zondag om het leven bij een bomaanslag in Sint-Petersburg. Wie was deze Russische oorlogsfanaat? ‘We zullen iedereen vermoorden.’

Inval door Russische nationalisten vanuit Oekraïne zet Rusland te kijk

Een allegaartje van pro-Oekraïense Russische ‘nationalisten’ is maandag vanuit Oekraïne de Russische provincie Belgorod binnengevallen, om daar de ‘Volksrepubliek Belgorod’ uit te roepen. Het Kremlin kan er niet om lachen.