De Republikeinen die dwarslagen bij de verkiezing van de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden kunnen in de toekomst opnieuw hun macht doen gelden.
Amerikanen die woensdag bijtijds de televisie aanzetten voor de zoveelste stemming over het voorzitterschap van het Huis van Afgevaardigden, vielen eerst nog midden in een persconferentie van president Joe Biden, staande voor een brug.
Trots vertelde Biden hoe de cruciale verbinding over de Ohio-rivier tussen de staten Ohio en Kentucky, waar dagelijks 180.000 auto’s overheen rijden, zal worden verbeterd. De bestaande bijna 60 jaar oude dubbeldeks brug krijgt een hoognodige opknapbeurt en er komt een tweede naast. Allemaal dankzij een wet voor infrastructuur die vorig jaar werd aangenomen op initiatief van de Democraten, maar met steun van een aantal Republikeinen.
Naast Biden stond, al even trots, Mitch McConnell, Republikeins senator voor Kentucky en fractieleider in de Senaat. De boodschap was duidelijk: politieke partijen in de VS mogen dromen dat ze de vrije hand krijgen om het land te besturen, in de Amerikaanse politieke realiteit hebben ze elkaar meestal nodig.
Nachtmerrie
Een uur later was de Republikeinse Partij, althans haar fractie in het Huis van Afgevaardigden, opnieuw in een nachtmerrie beland. De in november veroverde kleine meerderheid in het Huis gaf een groep van twintig Republikeinen een breekijzer om zich te keren tegen fractieleider Kevin McCarthy en zijn verkiezing tot voorzitter van het Huis te blokkeren.
Terwijl het Huis keer op keer hoofdelijk stemde, deed McCarthy voortdurend concessies om de benoeming binnen te halen. Concessies die zijn positie als voorzitter zullen verzwakken. Een onveranderde uitslag van in totaal 11 stemmingen liet tot en met donderdagavond (Amerikaanse tijd) zien dat de twintig partijgenoten de toezeggingen niet toereikend vonden. Vrijdag slonk die groep wat, maar verloor McCarthy een twaalfde en dertiende stemming, waarna de vergadering op verzoek van een van zijn aanhangers werd verdaagd tot 10 uur ’s avonds, twee uur in de ochtend Nederlandse tijd.
Bij de vijftiende stemming over het voorzitterschap van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden is de Republikein Kevin McCarthy erin geslaagd voldoende stemmen binnen te krijgen.
Wereldwijde economische crisis
Als de Republikeinen eenmaal ontwaakt zijn uit de nachtmerrie dan zal de dagelijkse werkelijkheid al even afschuwelijk blijken te zijn. Indien twintig afgevaardigden zo gemakkelijk bereid zijn om hun partijgenoten een modderfiguur te laten slaan bij aanvang van hun periode in de meerderheid, hoe fanatiek zullen ze dan niet zijn bij het blokkeren van elke samenwerking met de Democraten?
Het spannendst zal dat worden als in de loop van dit jaar de staatsschuld van de VS het wettelijke schuldenplafond bereikt. Dat plafond moet dan door het Congres worden verhoogd, anders kan de Amerikaanse overheid geen geld meer lenen om zijn dagelijkse werk te doen en om de rente en aflossing op de staatsschuld te betalen. Dat zou een wereldwijde economische crisis inluiden.
Verhoging van dat schuldenplafond is voor populistische Republikeinen gemakkelijk af te schilderen als een vrijbrief voor geld smijten door de overheid. Zeker de twintig dwarsliggers zullen het plafond alleen willen verhogen als de regering-Biden bereid is tot enorme bezuinigingen.
Onder president Barack Obama blokkeerden de Republikeinen tot twee keer toe een verhoging van het schuldenplafond. In 2011 kregen ze concessies los. In 2013 weigerde Obama dat, waar de Republikeinen zich bij neerlegden.
De grote vraag is wat de twintig ultra-conservatieven bij de volgende gelegenheid tevreden zal stellen. Een verzoek om verhoging van het schuldenplafond is voor hen een uitgelezen mogelijkheid om de van McCarthy afgetroggelde macht te doen gelden. Maar het is ook een kans voor de Republikeinse Partij om de twintig die macht weer af te nemen, en toe te geven dat samenwerken met Democraten uiteindelijk het beste is voor het land.
Lees ook:
Rebelse Republikeinen houden Congres in hun greep
De twintig leden van de Republikeinse Partij die de verkiezing van hun fractieleider Kevin McCarthy tot voorzitter van het Huis van Afgevaardigden blokkeren, hebben maling aan de oude machtsstructuren in hun partij.
