Akkoord Israël & Emiraten
De Palestijnen voelen zich verraden door de VAE, maar een deal met Israël was al lang in de maak
De Palestijnen voelen zich in de steek gelaten door de Verenigde Arabische Emiraten, nu de Golfstaat diplomatieke banden aanknoopt met Israël. Maar een deal tussen Israël en de VAE zat er al heel lang aan te komen. En mogelijk volgen er meer.
Of ze het akkoord tussen Israël en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) nou beschrijven als ‘enorm goed nieuws’ (de Britse premier Boris Johnson), of als ‘verraad aan het Palestijnse volk’ ( het Ghanese Parlementslid Ras Mubarak), een dag nadat de Verenigde Staten bekend maakten dat de VAE en Israël diplomatieke banden zullen aangaan, is duidelijk dat de afspraak veel losmaakt bij internationale politici.
In het Westen lijkt de stemming overwegend positief. De Europese leiders zien het akkoord als ‘een belangrijke bijdrage aan vrede in de regio’, zoals de Duitse minister van buitenlandse zaken Heiko Maas het verwoordde. Maar met name uit Turkije en Iran klinkt felle kritiek.
‘Strategische stupiditeit’
Het Iraanse ministerie van buitenlandse zaken deed de deal af als ‘strategische stupiditeit van Abu Dhabi en Tel Aviv’. Ook Turkije is kritisch op de deal, die Ankara ziet als in strijd met het Arabische vredesinitiatief uit 2002, waarin 22 landen van de Arabische Liga vastlegden dat volledige normalisatie van de relatie met Israël alleen mogelijk was wanneer Israël zich zou terugtrekken uit alle bezette gebieden.
De VAE, de eerste Golfstaat en het derde Arabische land dat diplomatieke betrekkingen aangaat met Israël (na Egypte en Jordanië), verdedigt zich tegen die kritiek door te wijzen op de belofte van de Israëlische premier Netanyahu om voorlopig zijn plannen voor annexatie van delen van de Westelijke Jordaanoever niet door te zetten. De minister van buitenlandse zaken van de Emiraten, Anwar Gargash, beschreef de plannen van Israël om delen van de Palestijnse gebieden in te lijven gister tegenover verslaggevers als ‘een tijdbom’, die de VAE met de belofte van een diplomatieke relatie onklaar wist te maken.
De woedende Palestijnen zijn daar echter niet van onder de indruk. Niet in de laatste plaats omdat velen betwijfelen of Netanyahu ooit écht van plan was de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever officieel onderdeel te maken van Israël. De aankondiging ervan had immers al geleid tot internationale verontwaardiging, en het was bovendien geen geheim dat Netanyahu’s coalitiepartner Benny Gantz geen voorstander was van eenzijdige annexatie. Daarnaast: het intrekken van een dreigement is niet hetzelfde als het teruggeven van bezet gebied, zo redeneren de Palestijnen. Daarmee is het akkoord van de VAE en Israël volgens hen wel degelijk een schending van het Arabische vredesinitiatief. Van het radicaal islamitische Hamas tot de meer gematigde Palestijnse autoriteit voelen Palestijnse leiders zich door de VAE in de rug gestoken.
Opbouwen van relaties
Toch is het de vraag in hoeverre de VAE überhaupt nog een vriend van de Palestijnen was. Het is geen geheim dat Israël al decennia lang werkt aan het opbouwen van relaties met de Golfstaten. De laatste jaren verkochten Israëlische techbedrijven cyberwapens aan de Golfstaten, openden enkele Israëlische bedrijven dependances in Abu Dhabi en bezochten Israëlische sporters en regeringsleiders de landen aan de Perzische Golf.
Die verbeterde betrekkingen komen voort uit het feit dat Israël en de Golfstaten belangrijke vijanden delen. Zo vrezen de landen agressie van Iran, en maken zij zich zorgen over de populariteit van politiek-islamitische groepen. Voor de VAE blijkt nu de behoefte aan regionale bondgenootschappen groter dan de betrokkenheid bij de Palestijnse zaak, en het is goed mogelijk dat meer Golfstaten die afweging zullen maken. Oman en Bahrein steunden gisteren publiekelijk het akkoord tussen Israël en de VAE, wat tot speculaties leidde over nog meer akkoorden die in de nabije toekomst zouden kunnen volgen. Of ook de grootste speler in de Golfregio, Saudi-Arabië, de banden met Israël zal aanhalen is nog onduidelijk. Het land reageerde vooralsnog niet op het nieuws uit de VAE.
De nieuwswebsite Al-Monitor beschreef de relatie tussen Israël en de VAE als een clandestiene liefdesrelatie die in de openbaarheid is gebracht. Het is goed mogelijk dat binnenkort blijkt, dat Israël er nog meer liefjes op na houdt.
Lees ook:
Een historisch Trump-akkoord, net vóór de verkiezingen
De Verenigde Arabische Emiraten en Israël halen de banden aan. Een historische stap, al zijn niet alle partijen in de regio er blij mee.