ReportageVerkiezingen Suriname
De NPD van Bouterse is dominant aanwezig, maar de kiezers zijn verdeeld
Suriname koos maandag een nieuw parlement. Buiten de stembureaus overheerste het NDP-paars, zag correspondent Iwan Brawe.
Stembureau 227, in een middelbare school in de volkswijk Flora, geeft de animo onder de Surinamers goed weer. Al ruim voor zeven uur ’s morgens staat er een rij met stemmers. De buurt is een redelijke afspiegeling van de multi-etnische bevolking. Het grijze, regenachtige weer past goed bij de ingetogen sfeer van deze verkiezingen, waarvan de slotcampagne vanwege het coronavirus zonder massameetings is verlopen.
Er is ook geen reden tot uitbundigheid. Naast de coronacrisis is er een economische crisis en voor velen ook een rechtsstatelijke crisis. Standjes met propagandisten van verschillende partijen staan klaar om stemmers op te vangen en uitleg te geven van de procedures, vooral nu ook met de covid-19-maatregelen.
Wel overheerst het paars van de regerende NDP van president Bouterse, met wel drie standjes, waarvan één prominent bij de toegangspoort. “Bij bijna elk stembureau hebben ze meer dan één stand”, weet Sherida Tolud, propagandiste van de groengekleurde NPS. “Zij zijn aan de macht, dus ze zullen wel daarvoor de toestemming hebben gekregen.”
Prognose Suriname: partij Bouterse verliest
De NDP-partij van president Desi Bouterse lijkt aan de verliezende hand te zijn bij de parlementsverkiezingen in Suriname. Oppositiepartij VHP van Chan Santokhi stevent volgens de eerste prognoses van deskundigen juist af op een ruimte overwinning.
Deelnemende partijen mogen geen vertegenwoordigers in het stemlokaal zelf hebben
Vanwege covid-19-maatregelen mogen deelnemende partijen geen vertegenwoordigers in het stemlokaal zelf hebben, zoals gangbaar was bij voorgaande verkiezingen. Deze vertegenwoordigers zitten nu buiten aan tafels en moeten hun oren goed spitsen als de naam van een stemmer wordt genoemd. Ze turven zoveel mogelijk mee.
Saillant detail is dat landelijk alle medewerkers van de stembureaus door de NDP zijn aangewezen. De meeste andere partijen hebben zich daarom gebundeld in een Anti-Fraude Platform, waaraan een meldcentrum gekoppeld is. “We hebben op onze telefoons een code waarmee we direct in contact komen met het meldcentrum. Indien zich misstanden voordoen, dan kunnen we die gelijk doorspelen”, zegt Tolud.
Menige kiezer is in partijkleur komen opdagen. “We willen een ander beleid”, zegt Gordon Mathurin, die stemt op de nieuwe Hervormings- Vernieuwingsbeweging. “Als we kijken naar wat er allemaal in de afgelopen drie maanden is gebeurd, dan is dat gewoon te veel.” Hij doelt op onder meer het kasreserveschandaal waarbij bijna honderd miljoen Amerikaanse dollar bij de Centrale Bank is verdwenen. Dat geld was gestald door commerciële banken, vandaar ook dat gesproken wordt van de ‘grootste bankroof aller tijden’.
‘Wie geld jat moet achter slot en grendel’
Het stoort Mathurin ook dat oplevering van woningen en infrastructuur steeds gepaard gaat met vlagvertoon van de NDP. “We moeten hiermee ophouden, want het geld komt van de bevolking. Bovendien zijn we economisch hard achteruit gegaan.”
Covid-19-regels bij stemmen Suriname
• Ieder lid van het stembureau draagt een mondkapje
•Kiezers kunnen met of zonder een mondkapje stemmen
•De handen van elke stemmer worden bij de ingang ontsmet
•Elk stemhokje wordt na iedere kiezer ontsmet
•Het gebruikte rode potlood wordt in een ton gedeponeerd
•Voor elke volgende kiezer wordt een nieuw potlood gebruikt
• Bij iedere kiezer wordt een vinger rondom gekleurd met verkiezingsinkt, met behulp van een wattenstaafje.
Ondanks deze maatregelen verliep het stemmen vrij vlot. De anderhalve meter afstand bewaren in de rij bleek praktisch geen haalbare zaak.
Bryan Duyzer is wel tevreden met tien jaar presidentschap van Bouterse. “Andere partijen schelden op de NDP maar komen niet met een duidelijk beter plan. Dus ga ik liever door met deze regering.” Wel vindt hij dat er te veel corruptie is. “Wie geld jat moet achter slot en grendel. Maar de ontwikkelingen zijn zichtbaar.”
Vooruitstrevend
Bij de oranjegekleurde VHP-stand staat de creoolse Romella Goodluck. De ‘Hindostaanse’ VHP heeft zich de afgelopen jaren opengesteld voor andere etniciteiten. Dat komt ook tot uiting in de kandidatenlijsten van deze partij. “Ik geloof in iedereen een kans geven, zolang je maar vooruitstrevend denkt”, zegt zij over voorzitter Chandrikapersad Santokhi. Hij is voormalig politiecommissaris en belangrijkste uitdager van Bouterse, die veroordeeld is tot twintig jaar voor zijn rol in de Decembermoorden.
“Venetiaan en Bouterse hebben elk drie termijnen gediend en het land is er niet op vooruit gegaan”, zegt Goodluck. “Er is een nieuwe highway geopend, vernoemd naar Bouterse. Dat gaat over de ruggen van de Surinamers, want die hebben ervoor betaald.”
Lees ook:
40 jaar na de militaire coup in Suriname: een groot drama of het beste dat het land ooit is overkomen?
Het is veertig jaar geleden dat Bouterse met een militaire coup de macht greep in Suriname. Nog altijd is het land sterk verdeeld over de erfenis ervan.
